Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, nguồn vật liệu cát đắp là một vấn đề hết sức quan trọng, cần được giải quyết để đảm bảo tiến độ các dự án trọng điểm quốc gia.
Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các Bộ, ngành và địa phương báo cáo cụ thể về nhu cầu nguồn vật liệu cát cho các dự án đang triển khai tại khu vực phía Nam, nhất là những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện các thủ tục khai thác. Đặc biệt, làm rõ nguyên nhân tại sao đã nhiều lần họp để tìm giải pháp nhưng đến nay vẫn thiếu nguồn cát phục vụ thi công công trình.
Báo cáo tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong giai đoạn 2021-2025, khu vực ĐBSCL và Đông Nam Bộ triển khai thi công 16 dự án. Tổng nhu cầu vật liệu đắp nền đường cho các dự án khoảng 70 triệu m3. Đến nay, đã xác định được nguồn cung 37 triệu m3 cát, còn thiếu 26 triệu m3 cát. Trong đó, đủ điều kiện khai thác là 18,3 triệu m3 cát.
Về vấn đề cát biển, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hoàn thành dự án đánh giá tài nguyên khoáng sản, phục vụ khai thác cát biển, đáp ứng nhu cầu san lấp các dự án đường cao tốc và hạ tầng giao thông, đô thị vùng ĐBSCL. Theo đó, kết quả đã được bàn giao cho tỉnh Sóc Trăng với trữ lượng khoảng 145 triệu m3.
Tuy nhiên, về phía địa phương, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Trần Văn Lâu nhận định, địa phương không có khả năng quản lý khai thác ngoài khơi, vậy nên kiến nghị Phó Thủ tướng chỉ đạo giao cho Cảnh sát biển là đơn vị quản lý nguồn tài nguyên cát biển.
Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng cũng đặt vấn đề hiện chỉ có 21 danh mục dự án được áp dụng cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 106, trong đó không quy định chính sách đặc thù đối với khai thác cát biển để làm vật liệu phục vụ thi công cao tốc. Mặc dù, hiện nay tỉnh Sóc Trăng rất quyết tâm thực hiện theo chỉ đạo, nhưng cũng mong Phó Thủ tướng và các Bộ, ngành quan tâm, giúp đỡ để triển khai đúng quy định pháp luật.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chỉ đạo Bộ GTVT triển khai sử dụng cát biển thay thế cát sông đối với các dự án cao tốc đang thiếu cát.
“Cát biển cấp cho dự án cao tốc là nằm trong cơ chế đặc thù. Do đó, các địa phương có cát biển triển khai các thủ tục cung cấp mỏ cát biển áp dụng theo cơ chế đặc thù để phục vụ cho dự án cao tốc”, Phó Thủ tướng khẳng định.
Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, trong vấn đề cấp phép khai thác mỏ, các đơn vị chịu trách nhiệm đầu tiên trước pháp luật chính là chủ đầu tư, nhà đầu tư và những người đi khai thác.
“Chính vì thế, khi muốn kiểm tra, chúng ta cần yêu cầu các đơn vị này cung cấp các nội dung về thiết kế, công suất; hoặc có thể thành lập đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành để giám sát chặt chẽ. Nếu cần thiết, có thể ký kết phối hợp với Bộ, ngành để được hỗ trợ trong công tác thanh tra, kiểm tra”, Phó Thủ tướng gợi ý.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị các đơn vị, địa phương xem việc cung cấp cát cho các dự án là nhiệm vụ chính trị, phải thực hiện cấp thủ tục, khai thác theo đúng quy định pháp luật. Riêng với những mỏ đang hoạt động mà phải tạm dừng, cần khẩn trương đánh giá lại trữ lượng, tác động môi trường, cấp lại giấy phép khai thác.