Tưng bừng chuyến hàng mở màn năm mới
Theo ông Lê Bá Linh - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Pacific Foods, mở đầu năm 2022 bằng việc hoàn thành xuất khẩu thành công lô hàng trên 20 tấn gạo thơm Sóc Trăng 25 (ST25) sang thị trường Canada qua đường tàu biển, xuất phát từ cảng Cát Lái (Việt Nam) tới Vancouver (Canada), phục vụ người tiêu dùng Canada, đặc biệt là cộng đồng người Việt Nam ở Canada có gạo thơm chất lượng cao đón Tết Nguyên đán 2022.
Như vậy, mặc dù là chuyến hàng "chốt sổ" năm 2021 ở phía cảng Việt Nam, nhưng 20 tấn gạo ngon ST25 là chuyến hàng mở đầu năm 2022 sau gần 30 ngày vượt đại dương để đến với người tiêu dùng tại Canada.
Theo Bộ Công Thương, từ khi áp dụng Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam sang thị trường này có nhiều khởi sắc, bởi nhu cầu của người tiêu dùng thị trường Canada rất lớn. Thông tin từ Thương vụ Việt Nam tại Canada cho biết, trong năm qua, tất cả các lĩnh vực xuất khẩu sang Canada có sự tăng trưởng so với năm 2020. Đặc biệt, nhóm hàng máy móc, điện, điện tử dẫn đầu với tổng giá trị xuất khẩu trên 1,5 tỉ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm trước. Các sản phẩm dệt may, giày dép, túi xách tăng trưởng ấn tượng trở lại đạt trên 1,4 tỉ USD, tăng 16,6%; lĩnh vực dệt may đạt trên 930 triệu USD, tăng 17,7%; nhóm hàng đồ gỗ nội thất đạt 234 triệu USD tăng 6,5%...
Trong năm 2021, xuất khẩu thủy sản sang thị trường Canada tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt là mặt hàng tôm chiếm tới 30%. Bên cạnh đó, các mặt hàng khác của Việt Nam cũng chiếm thị phần lớn: Hạt điều chiếm 90% thị trường, hạt tiêu chiếm 50%...
Tính đến thời điểm hiện tại, nhiều loại trái cây nhiệt đới của Việt Nam đã xuất khẩu sang thị trường Canada, trong đó có một số loại trái cây chủ lực như: Bưởi, thanh long, xoài, chôm chôm, dừa, nhãn, vải…, đạt giá trị khoảng 8 triệu USD/năm.
Dư địa cho thị phần hàng hóa của Việt Nam tại Canada còn rất lớn
Theo Bộ Công Thương, hiện Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Canada tại Đông Nam Á nhưng dư địa cho hàng hóa Việt Nam sang thị trường Canada vẫn còn rất lớn, bởi hiện nay, thị phần hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Canada mới chỉ chiếm 1,7% giá trị nhập khẩu của Canada. Chính phủ Canada tiếp tục theo đuổi chiến lược đa dạng hóa thị trường và đang coi Việt Nam là đối tác quan trọng tại khu vực Châu Á. Đây chính là cơ hội rất lớn của các doanh nghiệp Việt Nam trong việc khai thác thị trường tiềm năng này trong năm 2022.
Cần phải nhìn nhận rằng, mặc dù Canada là một thị trường có nhu cầu tiêu thụ hàng thủy sản nhập khẩu lớn, tuy nhiên, dù hầu hết các sản phẩm thủy sản của Việt Nam đều được hưởng thuế suất 0% khi vào thị trường này nhưng trên thực tế, kim ngạch xuất khẩu hàng thủy sản của Việt Nam vào Canada vẫn còn rất khiêm tốn.
Theo Thương vụ Việt Nam tại Canada, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Canada còn nhiều dư địa khi tổng giá trị xuất khẩu mặt hàng này chỉ đạt khoảng 300 triệu đôla Canada (tương đương khoảng 250 triệu USD). Các mặt hàng đã khẳng định vị thế tại Canada bao gồm: Tôm đông lạnh và tôm chế biến khoảng 3,4 tỉ đôla Canada/năm, chiếm khoảng 30% thị trường Canada; cá basa khoảng 37 triệu đôla Canada/năm, cá ngừ vây vàng và cá ngừ mắt to: Khoảng 6 triệu đôla Canada, chiếm khoảng 80% thị trường Canada. Các sản phẩm tiềm năng phát triển khác như mực, bạch tuộc, thủy sản chế biến và các sản phẩm giá trị gia tăng...
Tuy nhiên, dù tiềm năng và dư địa rất lớn, thủy sản Việt Nam phải cạnh tranh gay gắt với sản phẩm từ Mỹ, Ấn độ, Thái Lan và Trung Quốc.
Theo Bộ Công Thương, hiện nay, các sản phẩm thủy sản của Việt Nam không nhận được nhiều ưu đãi về thuế nhập khẩu vào thị trường Canada sau khi Hiệp định CPTPP được thực thi, bởi phần lớn các sản phẩm đã được hưởng mức thuế tối huệ quốc MFN là 0% từ trước khi Hiệp định CPTPP được ký kết và hiệu lực (trừ cá ngừ chế biến có mức thuế MFN 7% và cua, ghẹ có mức thuế MFN 5%.
Tuy nhiên thị trường Canada có một số đặc điểm thuận lợi như: Không có hạn ngạch xuất khẩu, các sản phẩm thủy sản Canada và Việt Nam mang tính tương hỗ lẫn nhau hơn là cạnh tranh trực tiếp và sản phẩm nhập khẩu vào Canada dễ dàng tiếp cận thị trường Mỹ và ngược lại khi thương mại Canada và Mỹ chiếm tới 75% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Canada...
