Đề nghị đánh giá lại hiệu quả của Quỹ bình ổn giá xăng dầu
Tại thông báo kết luận về dự án Luật giá sửa đổi vừa được xem xét, cho ý kiến, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ cần đánh giá kỹ thực trạng, hiệu quả và sự cần thiết của Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Theo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, trong điều hành phải công khai, minh bạch, hiệu quả, bảo đảm tuân thủ theo các quy định của pháp luật, tôn trọng quy luật của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Trường hợp không phát huy hiệu quả thì nghiên cứu, đề xuất phương án đối với quỹ này.
Các doanh nghiệp, chuyên gia nhiều lần bày tỏ mong muốn bỏ Quỹ bình ổn xăng dầu vì hoạt động không hiệu quả, thiếu minh bạch.
Trao đổi với Lao Động, ông Văn Công Thật - Giám đốc Công ty TNHH KNJ KIM NGỌC (TPHCM) - cho biết, trong cơ cấu giá thành có sự điều tiết Quỹ bình ổn xăng dầu, điều này dẫn đến thiếu minh bạch khi giá thế giới xuống thì trích lập nhiều; khi giá lên thì xả Quỹ bình ổn khiến giá trong nước không sát theo thị trường.
Ông Thật đặt câu hỏi: Làm thế nào để người tiêu dùng biết số tiền phải ứng trước bao nhiêu cho mỗi lít xăng dầu?
Đại diện một doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu ở phía Nam cho nhận định, việc trích lập và chi từ Quỹ bình ổn xăng dầu vừa qua chưa hợp lý, khiến giá trong nước không theo diễn biến thế giới. "Nên bỏ Quỹ bình ổn và nên áp dụng tính giá vốn hàng mua trong giá cơ sở theo bình quân gia quyền ít nhất là 30 ngày (theo thực tế thời gian từ khi mua hàng đến khi đưa vào sử dụng là khoảng 30 ngày) đó cũng chính là bình ổn giá xăng dầu", ông nói.
"Quỹ bình ổn đã hoàn thành sứ mệnh"
Trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, chuyên gia kinh tế, TS kinh tế Vũ Đình Ánh cho rằng, nên bỏ Quỹ bình ổn xăng dầu vì quỹ này chỉ phát huy tác dụng khi thị trường xăng dầu trồi sụt, lúc tăng lúc giảm, lúc có thu và lúc có chi với mục đích giảm bớt sự trồi sụt của thị trường.
"Tôi cho rằng, việc duy trì Quỹ bình ổn xăng dầu vừa gây khó khăn trong vấn đề quản lý giá, vừa gây lãng phí nguồn lực tài chính lại không tạo sự đồng thuận của xã hội. Quỹ bình ổn xăng dầu đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình, giờ đến lúc nên bỏ.
Với việc điều hành thị trường xăng dầu, điều quan trọng nhất phải tìm những biện pháp mang tầm chiến lược, không phải là những biện pháp đối phó, thậm chí phi thị trường như thế" - ông nói.
Theo ông, muốn thị trường xăng dầu phát triển bền vững, góp phần ngăn chặn đứt gãy nguồn cung thì không thể không có dự trữ quốc gia.
Hiện nay chúng ta gần như không có dự trữ chiến lược về xăng dầu mà chỉ là dự trữ lưu thông để đảm bảo nguồn cung không bị gián đoạn trong vài ngày hoặc vài chục ngày. Nhiệm vụ này do đầu mối cấp 1, tức các nhà nhập khẩu xăng dầu đảm nhiệm.
"Dự trữ quốc gia về xăng dầu là sự thay đổi chiến lược của ngành năng lượng quan trọng, để làm được cần nguồn lực tài chính rất lớn, phải có hệ thống kho lưu trữ, kỹ thuật bảo quản, xây dựng được cơ chế vận hành, quản lý hệ thống và liên quan đến an ninh quốc phòng… Vì thế cần xây dựng một chiến lược bài bản", TS Vũ Đình Ánh nói.
