Áp lực giá vẫn khó khăn
Tốc độ tăng trưởng việc làm không ngừng tại Mỹ đang là bài toán khó cho Cục Dự trữ Liên bang trong việc giảm lạm phát xuống mức mong muốn. Áp lực giá vẫn khó khăn. Các quan chức FED đều lên tiếng về sự cần thiết từ việc duy trì lãi suất cao.
“Báo cáo việc làm tháng 9 không khẳng định FED đã hoàn thành chu kỳ thắt chặt. Hai chỉ số kinh tế quan trọng sắp tới - CPI và khảo sát tâm lý người tiêu dùng của Đại học Michigan - có thể đưa ra kết quả chính xác hơn. Chúng tôi kỳ vọng dữ liệu lạm phát CPI cơ bản trong tháng 9 sắp được công bố sẽ cao hơn một chút so với mức 2% của FED, một phần do giá xăng dầu tăng cao” - nhóm chuyên gia kinh tế gồm Anna Wong, Stuart Paul và Eliza Winger của Bloomberg Intelligence nhận định.
Sau thời điểm được coi là “mùa hè phục hồi”, các nhà kinh tế của Goldman Sachs đánh giá, “các vết nứt” đang xuất hiện khi trái phiếu tại các thị trường mới nổi chịu áp lực do lợi suất trái phiếu Kho bạc Hoa Kỳ ngày càng tăng.
Các cuộc họp của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) ít ngày tới là cơ hội để đánh giá tình trạng kinh tế toàn cầu từ báo cáo triển vọng kinh tế thế giới và tình hình thị trường tài chính.
Lạm phát và tác động của chính sách tiền tệ thắt chặt đã trở thành tâm điểm từ khi giá cả bắt đầu tăng mạnh vào năm 2021. Báo cáo tài chính toàn cầu gần đây nhất của IMF cho thấy rủi ro đối với hệ thống tài chính là ưu tiên hàng đầu phải giải quyết sau khi một loạt ngân hàng Mỹ phá sản. Dù vậy, triển vọng đang dần sáng sủa hơn. Kinh tế Mỹ được nhiều chuyên gia nhận định sẽ hướng đến “hạ cánh mềm”.
Trong kịch bản đẹp này, kinh tế toàn cầu sẽ nhận được tác động tích cực, đặc biệt trong ngành xuất nhập khẩu. Mặt khác, khi đó chính sách thắt chặt của FED đã đạt tới điểm dừng.
Tuy nhiên, những chuyển động nhanh chóng trên thị trường tài chính vẫn là yếu tố có thể gây bất ổn từ lợi suất trái phiếu tăng chi đến đồng USD tăng giá. Nếu đồng bạc xanh tiếp tục leo cao, nhiều quốc gia tiếp tục phải gánh chịu lạm phát.
Giới hạn thắt chặt
GS Karen Dynan (ĐH Harvard) cho biết: “Nguy cơ tạo ra căng thẳng ngân sách ở các quốc gia khác là điều FED cần theo dõi. Nó có thể lan ra thị trường tài chính rộng toàn cầu rồi dội ngược lại chính nền kinh tế Mỹ”.
Các quan chức FED dường như nghĩ khác. Đầu tuần qua, một số chủ tịch chi nhánh FED tuyên bố hoạt động trên thị trường Trái phiếu Kho bạc vẫn phù hợp với mục tiêu Cục Dự trữ Liên bang đề ra, đồng thời khẳng định chi tiêu sẽ không bị ảnh hưởng.
Tăng trưởng kinh tế toàn cầu được dự đoán sẽ chậm lại. Sau đợt khủng hoảng do COVID-19, nhiều nước được cho là sẽ gặp bất ổn trước một cuộc khủng hoảng tiền tệ hoặc tài chính do đồng USD gây ra. Các yếu tố chính hưởng tới một quốc gia là quan điểm kinh tế vĩ mô, triển vọng lạm phát, rủi ro địa chính trị... sẽ kéo theo chi phí đi vay của chính phủ, doanh nghiệp và hộ gia đình.
Chính những mức lãi suất đó có thể thúc đẩy hoặc làm suy thoái nền kinh tế. Vấn đề mà các nhà hoạch định chính sách đặt ra là, liệu những động thái gần đây của thị trường có vượt quá mức cần thiết hay không.
Các nhà kinh tế tại Capital Economics phân tích, cho đến nay, khủng hoảng vẫn chưa gia tăng, nhưng nếu có biến cố tương tự như sự sụp đổ của Ngân hàng Thung lũng Silicon, chứng khoán sẽ bị bán tháo do nhà đầu tư đã cạn kiệt niềm tin.
