Kinh tế tư nhân là nguồn động lực
Việt Nam sẽ tập trung ổn định vĩ mô để phát triển nhanh và bền vững, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 6,7% năm 2017, thực thi kiên quyết cổ phần hóa DNNN, coi việc phát triển kinh tế tư nhân là động lực quan trọng của nền kinh tế.
Thời điểm năm 2006, toàn thị trường chỉ có 192 doanh nghiệp niêm yết/đăng ký giao dịch và có duy nhất 1 doanh nghiệp có giá trị vốn hóa trên 1 tỷ USD. Đến nay, thị trường đã có trên 700 doanh nghiệp niêm yết, 640 doanh nghiệp đăng ký giao dịch, trong đó có 23 doanh nghiệp có giá trị vốn hóa trên 1 tỷ USD.
Theo FinanceAsia mặc dù có quy mô khiêm tốn khoảng 124 tỷ USD và xếp hạng ở thị trường cận biên, nhưng những con số thực tế hiện nay là bằng chứng cho thấy sự phát triển vượt bậc và sức hấp dẫn ngày càng tăng của thị trường chứng khoán. Cụ thể, đã có hơn 1,8 triệu tài khoản giao dịch được mở, trong đó có trên 21.000 tài khoản của nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN).
Kết quả này đã được ông Kyle Kelhofer, Giám đốc quốc gia Tổ chức Tài chính quốc tế IFC, khẳng định: “Kỳ tích trong thu hút FDI phần nào minh chứng việc chuyển dịch mô hình kinh tế thành công của Việt Nam. So với các quốc gia trên thế giới, VN có nền chính trị ổn định. Đây chính là yếu tố chính để NĐTNN quyết định đầu tư vào quốc gia nào đó”.
TTCK VN đã thực sự trở thành kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế, có cơ cấu ngày càng vững chắc và hoàn thiện. Vốn hóa của thị trường cổ phiếu và thị trường trái phiếu đã đạt mức trên 100% GDP, so với mức 130% GDP của dư nợ tín dụng ở thời điểm hiện tại, cho thấy thị trường tài chính - tiền tệ của VN đang từng bước đạt được cơ cấu cân bằng, vững chắc hơn so với trước đây.
Năm 2019, dù kế hoạch cổ phần hóa dự kiến chỉ 18 DN nhưng có thể nhìn thấy nhiều tên tuổi lớn, hấp dẫn như Vinacafe, VNPT, Vinachem, TKV... Từ nay đến cuối năm, một số DN sẽ được đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa như PV Oil, PV Power, Vinataba và thực hiện đẩy mạnh bán cổ phần tại Sabeco và Vinamilk. Như vậy, trong thời gian 1-2 năm tới, hàng trăm DNNN sẽ được thực hiện cổ phần hóa và tham gia niêm yết/đăng ký giao dịch trên TTCK.
Góc nhìn người trong cuộc
Ông Barry Weisblatt, giám đốc bộ phận nghiên cứu tại VietCapital Securities nhấn mạnh: dòng vốn đầu tư gián tiếp của nước ngoài là 641 triệu USD vào các cổ phiếu niêm yết và 819 triệu USD vào trái phiếu chính phủ trong 9 tháng tính đến cuối tháng 9. Theo các chuyên gia và nhận định của nhiều tổ chức quốc tế, điều đó có được là bắt nguồn từ những hành động quyết liệt của Thủ tướng trong việc cải cách thể chế, chống tham nhũng và “sự trọng thị trong việc thu hút các nhà đầu tư”.
Tuy vậy, các chuyên gia trong nước và FinanceAsia đều khẳng định chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế của VN nằm rất nhiều ở khu vực kinh tế tư nhân. Và theo Oxford Economics “con đường để VN phát triển hiện tại lại hoàn toàn khác biệt so với quá khứ, ngày càng xoay quanh các doanh nghiệp tư nhân”.
Với góc nhìn “người trong cuộc”, ông Trần Quí Thanh – Giám đốc Tập đoàn Tân Hiệp Phát (THP Group) cũng cảm nhận được sự kỳ vọng của Chính phủ. Ông Trần Quí Thanh cho rằng “Thủ tướng đã “bật đèn xanh” cho kinh tế tư nhân được đánh giá một cách công bằng và thấy rõ vai trò trong phát triển đất nước”.
Tuy vậy, theo ông Trần Quí Thanh, nếu các thị trường được hình thành và vận hành một cách hoàn chỉnh hơn, Tân Hiệp Phát tin rằng, sức bật của kinh tế tư nhân sẽ lớn hơn rất nhiều, chứ không chỉ dừng ở mức 100 doanh nghiệp tư nhân đang ở mức tầm vóc lớn như hiện nay.
Dẫn chứng từ Tập đoàn Tân Hiệp Phát, theo Euromonitor, "THP Group đã cạnh tranh sòng phẳng với các công ty đa quốc gia phương Tây như Coca-Cola và Pepsi trong thập niên 2000 để dẫn đầu với thị phần 31% trong phân khúc trà đóng chai trong năm 2016.
Cũng giống như nhiều doanh nghiệp phục vụ hàng tiêu dùng tương đồng, ông Trần Quí Thanh hiện đang khao khát nhân rộng thành công mình có tại các quốc gia láng giềng”. Ông Thanh có các mục tiêu doanh thu đầy tham vọng: 1 tỷ USD vào năm 2023 và 3 tỷ USD trong năm 2027 - so với con số 500 triệu USD vào năm 2016. Tân Hiệp Phát đang tìm kiếm một đối tác hoặc một nhà đầu tư chiến lược, người sẽ giúp THP tăng tỷ lệ xuất khẩu lên đến 10% vào năm 2023 – Euromonitor cho biết và khẳng định rằng, đó cũng là cách “đứng lên vai những người khổng lồ”.
Và điều đó cũng lý giải vì sao Nhà nước coi kinh tế tư nhân là động lực của nền kinh tế.
