Theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 5.12, các bộ, ngành có liên quan phải cung cấp thông tin của người nộp thuế cho cơ quan thuế trong những trường hợp nhất định, trong đó có thông tin về tài khoản của người nộp thuế để quản lý thuế đối với các hoạt động kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác với tổ chức, cá nhân ở Việt Nam.
Ngành Thuế được nắm dữ liệu giao dịch của cá nhân, tổ chức là bình thường
Theo ông Nguyễn Văn Được - Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín, quy định này không mới.
“Luật quản lý Thuế 2007 cũng đã quy định người nộp thuế, tổ chức tín dụng phải có trách nhiệm cung cấp thông tin tài khoản, sao kê giao dịch của người nộp thuế khi có yêu cầu. Với tư cách cơ quan quản lý nhà nước, người ta quản lý thông tin như vậy để chống thất thu thuế là chuyện bình thường” - ông Nguyễn Văn Được cho biết.
Ông Được giải thích thêm: “Thực ra như thế này, cơ quan thuế quản lý theo hướng quản lý rủi ro. Chỉ những trường hợp nào đáng ngờ thì người ta mới kiểm tra, giám sát chứ không phải kiểm tra hết mấy chục triệu dân.
Còn các doanh nghiệp thì sẽ phải hạch toán kế toán, ghi trong sổ sách các giao dịch. Vì vậy, chỉ khi nào nghi ngờ thì cơ quan thuế mới kiểm tra dữ liệu giao dịch thôi”.
Ông Nguyễn Như Tuấn Mạnh - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Edumet - cũng cho biết, ông ủng hộ sự minh bạch. Tuy nhiên, ông Mạnh cho rằng để chống thất thu thuế thì cần nhiều giải pháp đồng bộ chứ không chỉ dừng lại ở việc kiểm soát giao dịch.
“Có rất nhiều cách để doanh nghiệp lách thuế, trốn thuế nếu họ muốn. Chẳng hạn như làm chứng từ khống chẳng hạn. Và họ sẽ tìm cách để làm những giao dịch đó hợp lệ”, ông Mạnh nói.
Ông Lê Anh Tuấn, chủ một cửa hàng kinh doanh giày dép online lớn và lâu năm tại Mỹ Đình cho rằng: “Kiểm soát giao dịch như vậy trong thời buổi thương mại điện tử phát triển cần thiết thôi”.
Ông Tuấn lấy ví dụ: “Chẳng hạn những người bán hàng trên Tiki đều phải là hộ kinh doanh cá thể trở lên và có mã số thuế. Còn trên shoppee thì người bán hàng không cần đăng ký kinh doanh hay có mã số thuế gì cả. Vậy thì làm sao mà mình có chế tài khiến họ phải nộp thuế được?”.
Tuy nhiên, điều mà ông Tuấn và nhiều hộ kinh doanh khác lo ngại là yếu tố bảo mật thông tin khi dữ liệu của ngân hàng được chia sẻ cho bên thứ 3 như cơ quan thuế.
Ngân hàng không phải cung cấp dữ liệu giao dịch của tất cả người nộp thuế
Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch Công ty Luật SBLAW, Điểm a Khoản 2 Điều 30 Nghị định 126/2020/NĐ – CP quy định ngân hàng thương mại cung cấp thông tin tài khoản thanh toán của từng người nộp thuế bao gồm: Tên chủ tài khoản, số hiệu tài khoản theo mã số thuế đã được cơ quan quản lý thuế cấp, ngày mở tài khoản, ngày đóng tài khoản.
Ngân hàng thương mại cung cấp thông tin giao dịch qua tài khoản, số dư, số liệu giao dịch theo đề nghị của Thủ trưởng cơ quan quản lý thuế để phục vụ cho mục đích thanh tra, kiểm tra xác định nghĩa vụ thuế phải nộp và thực hiện các biện pháp cưỡng chế thi hành về quản lý thuế theo quy định của pháp luật về thuế.
“Như vậy, các ngân hàng thương mại chỉ cung cấp thông tin tài khoản thanh toán của người nộp thuế mở tại ngân hàng sau khi có văn bản yêu cầu của Tổng cục Thuế với những cá nhân cụ thể cùng các lý do về nghi ngờ trốn thuế, kê khai thuế không chính xác,... chứ không phải cung cấp thông tin tài khoản thanh toán của tất cả người nộp thuế”- Luật sư Nguyễn Thanh Hà nêu rõ.
Liên quan đến những quan ngại về bảo mật thông tin, Luật sư Nguyễn Thanh Hà cho biết, Điểm d Khoản 2 Điều 30 Nghị định 126 cũng quy định: Cơ quan thuế sẽ có trách nhiệm bảo mật thông tin và hoàn toàn chịu trách nhiệm về sự an toàn của thông tin theo quy định của Luật Quản lý thuế và quy định của pháp luật có liên quan.
“Do đó, các doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng như các hộ kinh doanh không cần phải lo ngại về việc bảo mật thông tin khi cơ quan thuế được phép tiếp cận thông tin của họ”- Luật sư Nguyễn Thanh Hà khẳng định.
