Tài chính thông minh: Độ tuổi nào nên dạy con đầu tư?

Từ 3 - 5 tuổi: Nhận biết đồng tiền

Theo chuyên gia tài chính thông minh tài chính thông minh, ngay từ 3 tuổi chúng ta đã có thể dạy con nhận biết về tiền. "Tờ này là 10.000 đồng, tờ kia là 50.000 đồng. Mình dùng tiền này để mua sữa, mua đồ chơi cho con".

Khi đến quầy thanh toán, cha mẹ có thể chỉ con: "Cái xe này giá 100.000 đồng, mình trả cho cô bằng tờ 100.000 đồng này nhé".

Đồng thời, cha mẹ nên dạy con về giá trị của đồng tiền: tiền do lao động, làm việc mà ra. Hằng ngày, mẹ phải đi làm mới có tiền để mua thứ này thứ kia. Nhiều trẻ được nuông chiều quá mức sẽ nghĩ rằng tiền của ba mẹ là vô hạn, rất dễ kiếm và dễ tiêu.

Từ 6 - 10 tuổi: Kiếm tiền và tiết kiệm

Ở thời điểm này, con có thể học về tiết kiệm tiền. Giữ tiền trong heo đất sẽ tạo sự hồi hộp về số tiền khi khui heo. Để tiền trong hũ thuỷ tinh sẽ giúp con thấy rõ tiền lích luỹ và tăng lên. Từ đó con sẽ thích thú và mong muốn tiết kiệm hơn.

Thi thoảng có thể để con dùng tiền từ heo đất để mua đồ mình muốn. Nếu không đủ tiền, cha mẹ có thể góp chung. Nhờ đó, con sẽ biết đâu là tiền của mình, của cha mẹ cho và biết quý trọng đồng tiền hơn.

Cha mẹ cũng nên dạy con về sự đánh đổi. "Nếu con mua đồ chơi này thì sẽ không đi ăn gà rán nữa". Con cần cân đo sự quan trọng của các món đồ để ra quyết định và đừng quên hỏi lại con đã cân nhắc kỹ chưa.

Bên cạnh đó, cha mẹ cũng có thể dạy con kiếm tiền bằng phụ việc nhà. Tuy nhiên cần phân biệt rõ những việc thuộc trách nghiệm của con - không thưởng tiền và những việc không thuộc trách nghiệm của con (như dọn vườn nhổ cỏ...) thì có thể thưởng điểm và đổi thành tiền.

Từ 11 - 15 tuổi: Cân đối thu chi, tiền ra tiền vào

Độ tuổi này, con cần phân biệt giữa cần và muốn. "Con không đủ tiền để mua mọi thứ trên đời. Đồng phục, sách vở, đồ ăn trưa... là những thứ cần ưu tiên tước. Còn đồ chơi thì không phải, mình chưa ưu tiên lúc này".

Hãy cùng con lập ngân sách, quản lý tài chính thông minh. Có thể dẫn con ra ngân hàng mở sổ tiết kiệm, ba mẹ đứng tên giúp. Dạy con tiền nên sinh ra tiền và ngân hàng là một công cụ đầu tư, sinh tiền cơ bản nhất.

Bạn cũng đừng quên dạy con biết cho đi, làm từ thiện, hướng về điều tốt đẹp. Tiền cho từ thiện nên là tiền do con làm ra hoặc tiết kiệm được. Dạy con cảm thông với người khác bởi hạnh phúc là sự cho đi.

Từ 16 -18 tuổi: Học cách đầu tư, tiền sinh ra tiền

Khi lớn hơn, con sẽ đủ nhận thức để hiểu về 4 nhóm nghề nghiệp: làm công, làm tự do, làm chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Điều này sẽ tạo tiền đề để cha mẹ dạy con hiệu quả của lãi suất kép. Ngay khi con bắt đầu làm ra tiền thì cần học cách tiết kiệm. Sau khi nhận được tháng lương đầu tiên, con hãy trích ngay 10% để giữ lại. Tiết kiệm hàng năm và đầu tư số tiền này, sau một thời gian, lãi suất kép sẽ giúp con có một số tiền lớn.

Đồng thời, cha mẹ nên dạy con về các kênh đầu tư đơn giản như bất động sản, cổ phiếu, vàng... Con cần nghiên cứu kỹ để chọn cho đúng.

Khi đã hiểu những điều trên, bạn hãy dạy con về nguyên tắc rủi ro, rằng sẽ không có một bữa trưa miễn phí.

Dạy con chơi với bạn công bằng, không lợi dụng nhau về tiền bạc, và cũng không để bạn lợi dụng. Dạy con về giá trị của con người, không theo đuổi những vật chất phù phiếm.

Hãy cố gắng dạy con, tiền bạc cực kỳ quan trọng nhưng chỉ là phương tiện chứ không phải mục tiêu. Mục tiêu là những gì mà tiền đem lại cho cuộc sống, là hạnh phúc và là những giá trị con đóng góp cho cuộc đời.

Nội dung bài viết tham khảo từ cuốn sách Tài chính cá nhân dành cho người Việt Nam của tác giả Lâm Minh Chánh.