Sau khi truy thu và phạt 4,1 tỉ đồng một cá nhân thu nhập hơn 40 tỉ đồng từ Google, Facebook hồi tháng 8, cơ quan này đã mở rộng tra soát và tiến hành truy thu tiếp 10 tỉ đồng với 88 tổ chức, cá nhân khác. Theo dữ liệu của 5 ngân hàng, có đến 18.903 tổ chức nhận thu nhập từ Google, Facebook, YouTube (tính từ năm 2014 đến hết tháng 11.2017) với số tiền 1.092 tỉ đồng và 17,8 triệu USD. Riêng tại TPHCM, qua rà soát tài khoản ngân hàng, cơ quan thuế đã truy thu được tổng cộng 14 tỉ đồng từ 89 tổ chức, cá nhân có thu nhập từ Google, Facebook, nhưng chưa có cá nhân nào có thu nhập “khủng” như nam thanh niên thu nhập hơn 40 tỉ đồng trước đó. Theo Cục Thuế TPHCM, rất nhiều cá nhân, doanh nghiệp trong nước nhận được tiền “khủng” từ các tổ chức nước ngoài nhưng phần lớn không được kê khai thuế hoặc kê khai không đầy đủ. Các nguồn thu ở đây đến từ các hoạt động như viết phần mềm, trò chơi, hoặc các video clip... rất đa dạng.
Tuy nhiên, con số thất thu từ kinh doanh qua mạng trên phạm vi cả nước hiện ngành thuế vẫn chưa có thống kế đầy đủ. Kinh doanh qua mạng, hiện tạm chia thành hai phạm vi: Phạm vi trong nước, đơn cử là khoảng 27.000 tài khoản bán hàng qua Facebook (tuy nhiên con số thực được cho rằng lên đến cả triệu) được ngành thuế lọc ra trong năm 2017 chia đều cho hai đầu Hà Nội và TPHCM, có thể chuyển trả tiền mua hàng hóa và dịch vụ qua tài khoản ngân hàng, các ví điện tử hoặc sử dụng tiền mặt. Phạm vi thứ hai là cung cấp sản phẩm, dịch vụ kinh doanh online xuyên biên giới, thì việc thanh toán hầu như 100% qua tài khoản ngân hàng.
Bình luận về vấn đề này, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh - Giảng viên cao cấp Học viện Tài chính cho rằng, việc thu thuế kinh doanh trên mạng tương đối khó, do cơ quan thuế không thể kiểm tra, giám sát thường xuyên các hoạt động kinh doanh trên các mạng này.
Đặc biệt, trong bối cảnh các loại hình kinh doanh qua mạng đang có xu thế bùng nổ nhanh chóng. “Sự phối hợp giữa cơ quan thuế với các ngân hàng cũng như các nhà mạng thời gian qua vẫn chưa chặt chẽ, bài bản. Do không có sự quản lý một cách đầy đủ của phía cơ quan quản lý đăng ký kinh doanh cũng như sự phối kết hợp giữa các nhà mạng, cơ quan thuế và sự vào cuộc của các ngân hàng thương mại nên mới xảy ra tình trạng thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh qua mạng” - ông Trọng Thịnh chỉ rõ.
Tạ Thị Phương Lan - Phó Vụ trưởng Vụ quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh cho rằng, Luật Quản lý thuế sửa đổi có hiệu lực từ 1.7.2020 sẽ hỗ trợ rất lớn trong quản lý thuế đối với cá nhân có thu nhập từ Google, Facebook, YouTube... Góp phần ngăn chặn trốn thuế. Theo quy định trong Luật Quản lý thuế sửa dổi, ngành Thuế sẽ phối hợp chặt chẽ với các ngân hàng thương mại trong việc cung cấp thông tin để xác định nguồn tiền, đảm bảo ngăn chặn được trốn, tránh thuế.
“Theo quy định của luật là tới đây, ngân hàng thương mại phải có trách nhiệm cung cấp thông tin về số tài khoản theo mã số thuế của người nộp thuế khi mở tài khoản tại ngân hàng” - bà Lan nói.
