Trước khi thí điểm TLTHM, cơ sở khoa học và pháp lý phải được làm rõ
Việt Nam hiện vẫn chưa có khung pháp lý đầy đủ, rõ ràng trong việc quy định hoạt động kinh doanh và quản lý TLTHM. Theo Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), thuốc lá điếu và TLTHM là những sản phẩm hoàn toàn khác nhau với các danh mục mã HS riêng biệt. Vì vậy, việc áp dụng chính sách quản lý thí điểm sản phẩm này dựa trên khung pháp lý hiện hành đang áp dụng đối với sản phẩm thuốc lá điếu truyền thống dường như chưa thực sự phù hợp.
Tại toạ đàm “Đề xuất thí điểm Thuốc lá Thế hệ mới: Liệu đã chín muồi?" do Báo Lao Động tổ chức, ông Phạm Văn Hòa, Uỷ viên Ủy ban Pháp luật của Quốc Hội cho rằng, để một sản phẩm được lưu hành tại thị trường Việt Nam cần phải được đánh giá tác động, đồng thời phải có khung pháp lý rõ ràng, chưa kể TLTHM còn là một sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.
Vì thế, việc thí điểm TLTHM ở thời điểm hiện tại là chưa thực sự phù hợp vì các đánh giá tác động nhiều mặt cũng như các cơ sở cần thiết khi xây dựng chính sách quản lý chưa hoàn thiện.
Bên cạnh đó, ông Lưu Bình Nhưỡng - Phó trưởng ban Dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đồng tình: “Các sản phẩm TLTHM trên thị trường Việt Nam chủ yếu là đồ thẩm lậu, chúng ta chưa biết rõ về quy cách, phẩm chất của các sản phẩm này. Cần phải đánh giá tác động một cách toàn diện đối với sản phẩm TLTHM trên tất cả khía cạnh tiêu dùng, kinh doanh, con người và cả xuất nhập khẩu”.
Cần thêm thời gian nghiên cứu về nguy cơ và tác dụng của sản phẩm
Theo khảo sát được đăng tải trên Fanpage của Báo Lao Động đối với hơn 2.000 người (trên 18 tuổi) đã và đang hút thuốc. Kết quả cho thấy 97% người tham gia biết đến và đã từng tiếp cận với sản phẩm thuốc lá điện tử (TLĐT), trong khi với thuốc lá làm nóng (TLLN), con số này chỉ dừng ở mức 50%.
TLTHM ra đời với mục đích hướng đến việc tìm ra giải pháp giảm thiểu tác hại thay thế cho thuốc lá truyền thống, nhưng mức độ ảnh hưởng của sản phẩm này đến sức khỏe con người còn nhiều điểm cần xác thực. “Có những tác hại phải sau nhiều năm mới thấy hậu quả. Trước khi đưa vào thí điểm, chúng ta cần phải xem xét giữa nguy cơ và lợi ích để đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng”, theo Ths. BS Vũ Văn Thành - Trưởng khoa bệnh phổi mạn tính, Bệnh viện Phổi TW chia sẻ tại toạ đàm của Báo Lao Động.
Có thể thấy, các chuyên gia vẫn đang bày tỏ nhiều quan ngại về việc thí điểm TLTHM tại thời điểm này, khi mà các điều kiện tiên quyết như các nghiên cứu đánh giá tác động về sức khỏe kinh tế xã hội, các quy chuẩn kỹ thuật, khung pháp lý dành riêng cho dòng sản phẩm này... đều chưa sẵn sàng. Với những vướng mắc hiện tại, dường như đây chưa phải thời điểm phù hợp cho việc triển khai thí điểm sản phẩm TLTHM nói chung.