Năm 2019 là một năm mà nền kinh tế toàn cầu gặp rất nhiều khó khăn, kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm so với năm 2018, đồng thời tăng trưởng thương mại toàn cầu năm 2019 được dự báo chỉ khoảng 1,2%, so với mức 3,6% của năm 2018 do xung đột thương mại giữa các nền kinh tế lớn, Mỹ, EU, Trung Quốc.
Nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn (kim ngạch xuất nhập khẩu khoảng 200% GDP) nên phụ thuộc nhiều vào thị trường thế giới. Các mặt hàng công nghiệp của Việt Nam chiếm trên 80% kim ngạch xuất khẩu của cả nước, chính vì thế tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam nói chung và ngành công nghiệp Việt Nam nói riêng bị ảnh hưởng nhiều vào tình hình kinh tế thế giới, đặc biệt là các nền kinh tế và các thị trường xuất khẩu lớn.
Suy giảm kinh tế toàn cầu năm 2019 đã ảnh hưởng không nhỏ đến tăng trưởng công nghiệp Việt Nam, vì thế, tốc độ tăng trưởng của ngành năm 2019 dự báo không cao bằng năm 2018.
Mặc dù vậy, trong 11 tháng vừa qua, theo số liệu từ Bộ Công thương, công nghiệp Việt Nam vẫn tăng trưởng tốt, đạt 9,3%. Công nghiệp chế biến chế tạo vẫn là điểm sáng của ngành công nghiệp, với mức tăng trưởng được duy trì khoảng 10,6% (so với khai khoáng tăng 0,9%, điện - nước 9,5%, và cấp nước 6,7%), và là động lực dẫn dắt tăng trưởng của toàn ngành công nghiệp. Đóng góp vào sự tăng trưởng của công nghiệp chế biến chế tạo chủ yếu là từ các ngành: sản xuất kim loại (tăng trưởng 31,7%), sản xuất than cốc, dầu mỏ tinh chế (24,5%), sản xuất giấy và sản phẩm từ giấy (12,1%), đồ nội thất (11,3%), dệt (11,3%).
Mặc dù kinh tế và thương mại thế giới tăng trưởng chậm, nhưng xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2019 dự kiến vẫn tăng trưởng khoảng 7,8%, cao hơn nhiều so với mức trung bình thế giới, và khu vực (Thái Lan tăng 4%, Malaysia giảm 1,8%, Indonesia giảm 5,7%), trong đó đặc biệt nhóm mặt hàng công nghiệp CBCT tăng trưởng 9,8%.
Các mặt hàng có mức tăng trưởng xuất khẩu cao như: gỗ và đồ gỗ nội thất, dệt may, da giày, điện tử, dây cáp điện, đồ chơi và dụng cụ thể thao... đã góp phần nâng cao vị thế của ngành công nghiệp chế biến chế tạo.
Việt Nam trên thị trường thế giới. Năm 2019 là năm thứ năm liên tiếp Việt Nam ghi nhận xuất siêu, với hơn 10 tỉ USD. Đặc biệt, năm nay cũng ghi nhận lần đầu tiên các sản phẩm ngành chế biến, chế tạo đạt xuất siêu với gần 100 triệu USD, mặc dù giá trị không lớn, nhưng là tín hiệu rất đáng mừng, góp phần cải thiện cán cân thương mại của Việt Nam. Tháng 12.2019 cũng đánh dấu sự kiện lần đầu tiên Việt Nam xuất khẩu được xe ô tô nguyên chiếc khi Thaco xuất khẩu xe bus sang Philippin.
Công nghiệp nói chung và công nghiệp chế biến, chế tạo nói riêng cũng là điểm sáng về thu hút đầu tư nước ngoài. Trong năm 2019, cả nước thu hút được 3.478 dự án mới, với tổng vốn đạt gần 31,8 tỉ USD.
Lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo chiếm tỷ trọng cao nhất với tổng vốn đạt 21,56 tỉ USD, chiếm 67,8% tổng vốn đầu tư đăng kí.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới đang có nhiều biến động và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục đưa ra định hướng phát triển và ban hành các chính sách nhằm duy trì vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế trong các lĩnh vực dệt may, da giày, chế biến gỗ, ô tô, điện tử...
