Thương vụ Mobifone mua 95% cổ phần AVG: Các công ty tư vấn, thẩm định - họ là ai?

Những Cty này là ai?

Vào thời điểm MobiFone chuẩn bị mua 95% cổ phần AVG, MobiFone đã thuê Cty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCBS) làm đơn vị tư vấn và thuê Cty TNHH Tư vấn Đầu tư và Thẩm định giá AMAX (AMAX) làm đơn vị thẩm định giá AVG. VCBS tiếp tục thuê Cty TNHH Hãng kiểm toán AASC và Cty TNHH Định giá Hà Nội - TPHCM (Hanoi Valu) để định giá AVG. Thanh tra Chính phủ xác định cả 4 đơn vị tư vấn, thẩm định giá trên đều mắc nhiều sai phạm, sử dụng phương pháp đánh giá không có cơ sở tin cậy, thậm chí trái phép. Việc tư vấn, định giá sai gián tiếp dẫn tới nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn Nhà nước tại MobiFone khoảng 7.006 tỉ đồng.

VCBS là công ty con 100% vốn thuộc Ngân hàng TMCP Ngoại thương (Vietcombank), hiện có vốn điều lệ 1.000 tỉ đồng và là một trong số các công ty chứng khoán lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Hãng kiểm toán AASC cũng là doanh nghiệp có tiếng trong ngành kiểm toán. Vốn điều lệ hiện là 10 tỉ đồng. Tổng giám đốc hiện nay là ông Ngô Thanh Tùng. Trước đó, vị trí này thuộc về ông Ngô Đức Đoàn - người hiện là Chủ tịch HĐTV.

Về 2 cái tên còn lại, Cty AMAX được thành lập năm 2010 tại TPHCM, Cty này do ông Võ Văn Mạnh làm Giám đốc hiện có vốn điều lệ 3,8 tỉ đồng. Cty này tự giới thiệu là thuộc top 10 trong ngành thẩm định giá ở Việt Nam, với loạt khách hàng lớn như Vietcombank; SCB, Tập đoàn Hoàn Cầu, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát... Trong khi đó, Cty TNHH Định giá Hà Nội - TP.Hồ Chí Minh (Hanoi Valu) được thành lập từ cuối năm 2011. Vốn điều lệ vào cuối năm 2017 là 1 tỉ đồng. Ngày 18.10.2017, Hanoi Valu đổi tên thành Công ty TNHH Thẩm mỹ viện Yến Trang, bổ sung loạt ngành nghề liên quan đến làm đẹp, dù cơ cấu cổ đông vẫn không thay đổi. Đầu tháng 2.2018, Thẩm mỹ viện Yến Trang lại bất ngờ đổi tên thành Công ty TNHH Kinh doanh Bất động sản Toàn Cầu, tăng vốn điều lệ lên 20 tỉ đồng. Trong đó GĐ Cty Nguyễn Lê Hoan sở hữu 40% cổ phần.

Sử dụng số liệu thiếu tin cậy

Theo thông báo kết luận của TTCP, AASC xác định giá trị AVG tại thời điểm 31.3.2015 theo phương pháp dòng tiền chiết khấu là 33.299,48 tỉ đồng trên cơ sở dữ liệu kế hoạch kinh doanh giai đoạn 2015-2020 do AVG lập với mức tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận liên tục, đột biến gắn liền với kế hoạch đầu tư thêm 599 tỉ đồng, nhưng không có tài liệu chứng minh tính khả thi, không điều tra khảo sát thị trường để so sánh, đánh giá mức độ, sức cạnh tranh trên thị trường dịch vụ truyền hình trả tiền của AVG.

Đáng chú ý là, VCBS đã cung cấp kết quả thẩm định giá của AASC cho MobiFone nhưng không có sự thỏa thuận với AASC, vi phạm nghiêm trọng Tiêu chuẩn thẩm định giá. Kết quả thẩm định giá trị AVG do AASC thực hiện là 33.299,48 tỉ đồng; do VCBS thực hiện là 24.548,19 tỉ đồng không đảm bảo cơ sở pháp lý, không có cơ sở tin cậy.

Cụ thể, Hanoi Alu xác định giá trị tài sản vô hình từ dữ liệu kế hoạch giai đoạn 2015-2020 do AVG lập với tốc độ tăng trưởng liên tục, đột biến, nhưng không có tài liệu chứng minh tính khả thi, không điều tra khảo sát thị trường để so sánh, đánh giá mức độ, sức cạnh tranh trên thị trường dịch vụ truyền hình trả tiền của AVG; dữ liệu do AVG lập để tính giá trị AVG không phục vụ cho mục đích thẩm định giá của MobiFone; không thực hiện kiểm kê, phân loại tài sản, đánh giá lại tài sản; không thực hiện đầy đủ nội dung khảo sát thực tế, thu thập thông tin về doanh nghiệp. Giá trị AVG do Hanoi Valu thẩm định tại thời điểm 31.3.2015 là 18.519,9 tỉ đồng không có cơ sở tin cậy.

Mặt khác, Mobifone thuê AMAX thẩm định giá trị AVG tại thời điểm 31.3.2015; sử dụng kết quả thẩm định giá của AMAX theo phương pháp tài sản để đàm phán giá mua cổ phần của các cổ đông AVG. AMAX đã sử dụng trái phép nguồn số liệu dự báo kế hoạch kinh doanh do VCBS lập để thẩm định giá, trong khi số liệu này không có cơ sở; vi phạm các tiêu chuẩn thẩm định giá. Vì vậy, giá trị doanh nghiệp AVG tại thời điểm 31.3.2015 là 16.565 tỉ đồng không có cơ sở pháp lý, không tin cậy, MobiFone đã sử dụng để đàm phán với nhóm cổ đông AVG về giá mua cổ phần.

Theo kết luận TTCP đối với VCBS, AASC, AMAX, Hanoi Valu, trách nhiệm thuộc về Giám đốc và các thẩm định viên liên quan theo quy định tại Khoản 2 Điều 42 Luật Giá.TTCP kiến nghị MobiFone thu hồi số tiền 1,54 tỉ đồng chi phí tư vấn đã chi cho 2 công ty tư vấn là AMAX và VCBS.

Đồng thời, căn cứ Kết luận thanh tra và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính chủ trì xử lý hoặc chỉ đạo xử lý theo quy định của pháp luật trong lĩnh vực thẩm định giá đối với các công ty tư vấn, các thẩm định viên về những khuyết điểm, vi phạm trong việc thẩm định giá trị AVG, tư vấn mua cổ phần AVG.