Đây là nơi đặt mộ phần của gần 70 vĩ nhân Pháp đã có công làm rạng danh nước Pháp như: Vợ chồng nhà bác học Pièrre Marie Curie, họa sĩ Jean Monet (con trai cả của danh họa Claude Monet), nhà nữ quyền Simone Veil, triết gia Jean Jaques Rousseau, Voltaire; các văn hào: Victor Hugo, Émile Zola, Alexandre Dumas cha... Từ 4.4.1789, Panthéon không còn giữ chức năng nhà thờ, mà thành Lăng danh nhân, nơi an nghỉ những con người có cống hiến đặc biệt lớn lao cho nước Pháp. Panthéon lần lượt thành Điện vinh danh (Temple de la Gloire) năm 1830 và Điện Nhân loại (Temple del'Humanité) năm 1848 - 1851.
Vậy mà những vĩ nhân làm vẻ vang nước Pháp lại bị những kẻ phàm phu gây rối, chuyện chưa từng có nơi này và không ai nghĩ tới, lường tới một quang cảnh hỗn loạn đến thế có thể xảy ra.
1. Trời nóng như thiêu. Giữa cơn nóng kéo dài, mọi người đều bức bối, bỗng tăng thêm sức nóng của đoàn biểu tình Gilet đen hôm 12.7. Lịch sử thời tiết Paris chưa bao giờ lên tới 45 độ ngoài trời và lịch sử chính trường cũng chưa bao giờ điện Panthéon bị náo loạn.
Sáng thứ Sáu 12.7.2019 gần 600 người da màu vô gia cư, không giấy nhập cư, đã chiếm Điện tôn nghiêm và quyền uy này. Chính quyền Pháp quy định: Muốn có giấy cư trú phải có việc làm chính thức ở một nơi nào đó có khai báo. Nhưng một điều mâu thuẫn: Muốn được nhận làm việc chính thức khai báo, chủ đòi hỏi lao động phải có giấy tờ hợp pháp. Vòng luẩn quẩn này làm cho nhiều người sống chui lủi và làm lậu ở Pháp. Chủ sẽ bị phạt nặng và người lao động chui này sẽ bị bắt, bị trục xuất khỏi nước Pháp nếu bị phát hiện. Nhiều người qua Pháp hơn 20 năm vẫn chưa có giấy tờ cư trú, phải sống lưu vong.
Đối với chính quyền nhân đạo, một vấn đề khác đặt ra, khi dân di cư có giấy tờ hợp lệ, họ sẽ được hưởng mọi chính sách giúp đỡ như trợ cấp an sinh, khám bệnh, con cái đi học miễn phí, nhà ở giá rẻ cho công dân thu nhập thấp... Sau đó với chính sách nhân đạo, họ có quyền đón gia đình, cha mẹ, đoàn tụ. Sự đoàn tụ này cũng lại đòi hỏi một số chính sách trợ cấp sinh sống...
Trong cuộc cạnh tranh bầu cử, nhiều cử tri đưa ra chính sách nhập cư để hy vọng nhận số phiếu ủng hộ của người Pháp nhập cư. Nhưng cũng có đảng công khai chống lại chính sách nhân đạo này như đảng Mặt trận quốc gia của Le Pen. Đảng bài xích ngoại quốc đã chiếm gần 30% số phiếu, thắng lợi rực rỡ ở vòng một, song luôn thất bại ở vòng hai vì ý thức của cử tri cao, đã dồn phiếu để loại bỏ đảng này trong mấy cuộc bầu cử Tổng thống gần đây nhất.
Nước Pháp vừa chưa nguội cơn sốt nóng Gilet vàng kéo dài gần một năm, giờ thêm phong trào Gilet đen. Hết vàng đến đen, Tổng thống và Thủ tướng liên tục phải "đau đầu".
Nếu đợt sóng biểu tình Gilet vàng kéo dài, đập liên tục vào bờ chính quyền, sóng Gilet đen rất yếu đã tan ngay trong vòng chưa đầy 12 tiếng. Tuy nhiên, truyền thông Pháp và thế giới đều đưa tin nóng hổi. Đám biểu tình Gilet đen cũng hy vọng kéo dài để đánh vào tâm lý và thu hút sự chú ý của báo chí. Vì chỉ 24 tiếng sau là cả nước Pháp sẽ sáng rực pháo hoa ở khắp các tỉnh, thành đón chào Quốc khánh 14.7. Muốn người dân Pháp và khách du lịch tận hưởng ngày vui của đất nước, cảnh sát nhanh chóng dập tắt cuộc nổi loạn.
2. Cách đây 4 năm, một vụ thảm sát khủng bố nhân ngày Quốc khánh đã cướp đi gần 200 sinh mạng đến dự lễ bắn pháo hoa ở Nice - một thiên đường du lịch, thành phố miền Nam nước Pháp. Do đó, chính quyền Paris lập tức nhanh chóng dẹp ngay vụ biểu tình chiếm đóng Điện Panthéon này.
Các vĩ nhân nước Pháp đang yên giấc nghìn thu ở tầng hầm Điện Panthéon bỗng bị phiền toái, náo loạn bởi những kẻ không biết sợ, kiềng nể pháp luật và nơi chốn thiêng liêng. Họ sẽ kinh ngạc thấy một màu đen lấp đầy sảnh cung điện. Màu da và màu áo bạo động giận dữ. Linh hồn những con người vĩ đại đã đã đấu tranh và hy sinh và đem lại vinh quang cho nước cộng hòa Pháp bị kinh động, họ buộc phải hiểu nước Pháp cũng đang trăn trở trong quá trình hội nhập thế giới và đòi hỏi một sự bình đẳng, dân chủ bác ái như trong chương đầu tiên của Hiến pháp Cộng hòa Pháp đã ghi: Tự do - Bình đẳng - Bác ái. Vấn đề đa chủng tộc và đa văn hóa đang được dần dần khẳng định ở Pháp nói riêng và châu Âu nói chung. Những Zidane, Henri, Mbappé... đã có công làm tung bay quốc kỳ và vang lên quốc ca Pháp trên mặt trận văn hóa thể thao thế giới, như thúc những ngòi châm tự phát của đám biểu tình Gilet đen.
Sắp tới sẽ có Gilet màu gì sẽ diễn ra trên nước Pháp tự do, dân chủ, bác ái này? Đó là một câu hỏi không dễ có lời giải đáp làm các cấp lãnh đạo, nguyên thủ Pháp thường trực bất an và bất ngờ. Và E.Macron, chính trị gia lên chức Tổng thống trẻ nhất trong lịch sử nước Pháp (từ 14.5.2017, khi 40 tuổi) lại là Tổng thống phải đối mặt với nhiều thách thức, nguy cơ khó gỡ nhất.
