Nghiên cứu về cuộc chiến tranh Việt Nam (1954 - 1975) với sự can thiệp trực tiếp của Mỹ, Ngô Đình Diệm là nhân vật không thể không nhắc đến. Và theo quan điểm của nhiều tác giả, đặc biệt là các nhà sử học nước ngoài, “không có nhân vật nào cần được nghiên cứu thêm hơn là Ngô Đình Diệm. E. Miller là một giáo sư lịch sử trẻ của Đại học Dartmouth, New Hampshire, Hoa Kỳ. Ông theo học và có bằng tiến sĩ lịch sử tại Đại học Harvard năm 2004. Mối quan tâm chính của ông là đề tài chiến tranh ở Việt Nam và chiến tranh Lạnh tại Đông Nam Á.
Ed Miller khá thông thạo tiếng Việt và đã đến Việt Nam nhiều lần. Cho đến nay, ngoài một cuốn sách viết: “Chiến tranh Việt Nam - tuyển tập tài liệu” (2016) cùng một số bài viết in chung, thì rõ ràng “Liên minh sai lầm…” là tác phẩm quan trọng nhất và có giá trị của ông. E. Miller đặc biệt quan tâm đến quan hệ Đồng minh của Mỹ với chính quyền Nam Việt Nam từ những năm đầu tiên 1954 - 1963. (Và từ đây ông đi sâu tìm hiểu nhân vật chính của vở bi kịch lịch sử này Ngô Đình Diệm. Ông cố gắng cắt nghĩa mối quan hệ sóng gió ngay từ những ngày đầu tiên giữa Diệm và Mỹ từ năm 1954 cho đến cái chết của Diệm vào tháng 11.1963). E. Miller không đồng tình với cách giải thích về quan hệ đồng minh Mỹ - Diệm cho rằng đây là một sản phẩm của tính toán địa - chính trị của Mỹ thời chiến tranh Lạnh; cũng như cách giải thích thứ hai đây là một thành tố trong các mục tiêu kinh tế của Mỹ, và cách giải thích thứ ba cũng không được ông tán thành, là tìm hiểu mối quan hệ này thông qua một xu hướng tư tưởng và văn hóa của Mỹ.
E.Miller đã dành cả chục năm để tìm hiểu giai đoạn này và ông kết luận rằng, cả sự hình thành lẫn rạn nứt mối quan hệ Mỹ - Diệm đều xuất phát từ một số cá nhân nào đó của Mỹ và Việt Nam. “Mặc dù một số quyết định” trong mối quan hệ này bắt nguồn từ Washington DC, song tôi lại nhận thấy nhiều động thái quan trọng nhất tại VN”. Và ông đi đến kết luận rằng: “Liên minh Mỹ - Diệm vốn được tạo tác chứ không phải tự nhiên sinh ra” và từ đó theo ông, “giai đoạn 1954 - 1963 đã chứng kiến nhiều tính toán sai lầm và nhầm lẫn của tất cả các bên và tất cả các nhà lãnh đạo liên quan đến tình hình Nam Việt Nam. Nếu quy kết trách nhiệm thì cả các nhà cầm quyền Mỹ và (Nam) Việt Nam đều có lỗi như nhau” (trang 21).
Mặc dù đã có không ít các tác phẩm nghiên cứu về giai đoạn 1954 - 1963 ở Nam Việt Nam nói chung và Ngô Đình Diệm nói riêng, nhưng ngoài những khám phá, cách đặt vấn đề, sự chứng minh khoa học sâu sắc và đầy bản lĩnh, E. Miller còn đem đến cho bạn đọc một khối lượng tư liệu rất phong phú từ các kho dữ liệu của Mỹ và Châu Âu đã được bạch hóa cũng như những sự tiếp xúc, phỏng vấn trực tiếp với các nhân vật lịch sử đang còn sống của cả Mỹ và Việt Nam.
Hai nhà nghiên cứu Việt Nam học của Mỹ rất quen thuộc đã nhận xét xác đáng về tác phẩm này, nếu Keith Taylor cho rằng: “Liên minh sai lầm…” không chỉ là một bước tiến lớn trong hiểu biểu của chúng ta về Ngô Đình Diệm và mối quan hệ Mỹ - Việt, mà sẽ còn làm thay đổi cơ bản phương hướng nghiên cứu học thuật về chiến tranh Việt Nam, thì Larry Berman, một nhà nghiên cứu xuất sắc khác của Mỹ nhấn mạnh: “Một đóng góp to lớn để chúng ta hiểu thêm về sự can thiệp lầm lạc của Mỹ tại Việt Nam”. Và đó cũng là kết luận của chính tác giả cuốn sách: “Cuối cùng, liên minh giữa Mỹ và Ngô Đình Diệm đã tan rã tại cùng nơi và theo cùng cách thức mà nó được tạo ra: Bên trong chảo lửa của nền chính trị cách mạng Nam Việt Nam…”.
