Đầu năm nợ, cuối năm trả... nhỏ giọt
Năm 2017 được cho là “kỳ tích” về hoạt động thu hồi nợ bảo hiểm tại các DN nợ dai dẳng và cố tình trốn đóng BHXH. Có thời điểm, số nợ lên tới 300 tỉ đồng, gây ra bức xúc cho hàng chục ngàn CNLĐ trên toàn tỉnh, bởi họ không được hưởng bất cứ ưu đãi nào từ việc khám - điều trị bệnh, nghỉ thai sản và không được chốt sổ khi về hưu.
Do có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan như: BHXH, LĐLĐ tỉnh Quảng Ninh, Sở LĐ&TBXH, Công an tỉnh..., tổ chức thành các đoàn công tác, xuống DN vận động, thuyết phục, đôn đốc thu hồi nợ và có biện pháp cứng rắn đối với DN cố tình chây ỳ trốn đóng bảo hiểm, nên tình trạng nợ, trốn đóng bảo hiểm đã giảm đáng kể, xuống còn trên 100 tỉ đồng vào cuối năm 2017. Số nợ này được đánh giá là mức giảm nợ sâu nhất từ trước đến nay.
Trước nguy cơ tái diễn số nợ như năm ngoái, BHXH Quảng Ninh yêu cầu và phân công Phòng khai thác thu nợ, Phòng quản lý thu thành lập các đoàn xuống các DN (có số nợ từ 3 tháng trở lên) nhằm đốn đốc, thu hồi nợ bảo hiểm với tần suất thực hiện liên tục 15 cuộc/tháng. Ngoài ra, theo ông Lê Đình Tuấn - Phó Giám đốc BHXH Quảng Ninh, cơ quan này đang dự tính sẽ cắt cử đoàn đi các địa phương, đơn vị và tiến hành thanh tra, kiểm tra khoảng 120 đơn vị ngay trong năm 2018, nhằm đảm bảo hoạt động thu nợ bảo hiểm được duy trì và đạt hiệu quả.
Đây là các DN có số nợ lớn, kéo dài và luôn thất hứa với NLĐ và cơ quan bảo hiểm. Trong đó có Cty CP May Quảng Ninh - đơn vị hiện đang nợ bảo trên 8,7 tỉ đồng bảo hiểm và kéo dài hàng chục tháng, ảnh hưởng trực tiếp đến 326 lao động. Đáng chú ý, ở Cty này, lượng LĐ nữ chiếm tỉ lệ hơn 92% nên số người nghỉ thai sản rất cao. Và do Cty nợ bảo hiểm dài hạn, nên BHXH tỉnh Quảng Ninh không thể thực hiện trợ cấp chế độ thai sản theo quy định. Việc thanh toán nợ với BHXH tỉnh Quảng Ninh được đơn vị này nhiều lần “hứa” và cam kết suốt từ đầu năm 2017, nhưng cuối năm thì mức trả... nhỏ giọt, không đúng như cam kết, khiến NLĐ phải chịu nhiều thiệt thòi.
Xem xét chuyển Công an xử lý pháp luật
Nhìn bảng danh sách dài hàng trăm DN nợ đọng bảo hiểm, trong đó có nhiều DN xếp vào hàng “chai mặt”, đại diện BHXH Quảng Ninh quả quyết: Chúng tôi đang dự tính xem xét chuyển hồ sơ đến Cơ quan Công an thụ lý từ 5 - 6 DN. Đây là những DN sau khi đã nhiều lần được vận động, thuyết phục nhưng không nộp và cơ quan bảo hiểm đã ra quyết định xử phạt hành chính về hành vi chậm nộp, trốn đóng bảo hiểm, cố tình chây ỳ, đối phó.
Để hạn chế người sử dụng lao động và các DN chậm, trốn đóng bảo hiểm, LĐLĐ tỉnh Quảng Ninh đã có đề xuất với các cơ quan phối hợp liên tục kiểm tra đôn đốc và có hình thức xử phạt hành chính đối với trường hợp vi phạm. “Về phía đại diện tổ chức CĐ, nếu sau vài lần xử phạt hành chính mà các DN vẫn vi phạm, chúng tôi sẽ gửi kiến nghị lên UBND tỉnh để chuyển cơ quan công an tiến hành xử lý, khởi tố theo Bộ luật Hình sự có hiệu lực từ ngày 1.1.2018 đối với tội danh trốn đóng BHXH” - ông Đỗ Văn Khánh - Phó Trưởng Ban Chính sách, Pháp luật, LĐLĐ tỉnh Quảng Ninh – bức xúc.
Ông Trần Danh Chức - Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Quảng Ninh - cho rằng: Cần nghiên cứu cụ thể từng trường hợp để có hướng xử lý hiệu quả nhất. “CĐ thuyết phục các DN cố ưu tiên nộp tiền bảo hiểm cho những người đang nghỉ khám - chữa bệnh, nghỉ thai sản hoặc chuẩn bị về hưu, để đảm bảo quyền lợi cho NLĐ. Còn đối với những chủ DN, đơn vị trốn, chiếm dụng tiền đóng bảo hiểm cho NLĐ cũng cần phải xử nghiêm ” - ông Chức chia sẻ.