- Gọi chính xác là xét nghiệm tinh dịch đồ, không thể thiếu trong khám sức khỏe sinh sản, khám kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, khám hiếm muộn con và ngay cả các bệnh lý viêm nhiễm tiết niệu sinh dục nam. Nếu khám hiếm muộn con thì chỉ riêng tinh dịch đồ không đủ để có chẩn đoán vì sao chưa có con.
- Cứ nghĩ tinh trùng gặp được trứng là thụ thai được nên mình là chồng phải có tinh trùng khỏe mạnh, xét nghiệm tinh dịch đồ sẽ cho biết những kết quả cần thiết cho quá trình thụ tinh.
- Để làm được xét nghiệm cần có chuẩn bị các điều kiện sau: Kiêng xuất tinh dưới mọi hình thức trong vòng 3 - 4 ngày. Cũng trong thời gian này kiêng rượu bia, không dùng các loại thuốc men, ăn uống bình thường theo bữa cơm gia đình hàng ngày để có kết quả trung tính và khách quan nhất về tình trạng sinh tinh. Để lấy được mẫu xét nghiệm đòi hỏi điều kiện thuận lợi và sự chỉ dẫn tâm lý cụ thể của bác sĩ để có mẫu đúng; các cơ sở y tế nam khoa có phòng thiết kế riêng để lấy tinh dịch giúp kích thích cương dương đạt khoái cảm cho xuất tinh. Vài người bị ức chế tâm lý không thể lấy tinh dịch tại phòng khám có thể lấy tại nhà nhưng phải đảm bảo mang mẫu đến phòng xét nghiệm trước 1 giờ. Không được dùng bao cao su để lấy mẫu vì chất bôi trơn, chất diệt tinh trùng có trong bao tác động đến mẫu. Đơn giản và cho mẫu tốt nhất là giao hợp xuất tinh ngoài hoặc thủ dâm hứng tinh dịch trực tiếp vào hộp đựng của phòng khám được ghi nhãn đầy đủ tên tuổi.
Xét nghiệm theo 1 trong 2 cách: Đếm bằng máy hoặc đếm bằng buồng đếm có giá trị như nhau nhưng mẫu giá trị thông số khảo sát khác nhau nên bệnh nhân đừng ngạc nhiên khi làm xét nghiệm ở phòng khám khác nhau. Đọc kết quả và xử lý các thông số tùy thuộc vào trình độ, kinh nghiệm của người đọc nhưng bệnh nhân cần nắm được các nội dung chính sau. Tính chất vật lý của tinh dịch như màu sắc, thể tích, độ quánh, độ pH, thời gian hóa lỏng phản ảnh sơ bộ có biểu hiện viêm nhiễm không, ví dụ tinh dịch vón cục màu vàng sẫm là có viêm. Số lượng, mật độ tinh trùng, tỉ lệ tinh trùng sống liên quan đến chức năng sinh tinh của tinh hoàn, sự điều tiết của hormone sinh dục. Độ di động của tinh trùng, hình thái hoàn thiện (không dị dạng) của tinh trùng thể hiện rõ tinh trùng yếu, dù đủ số lượng cũng khó thụ tinh tự nhiên. Những tế bào lạ có trong tinh dịch như bạch cầu, hồng cầu, vi khuẩn... xác định có viêm nhiễm hay chảy máu trong đường sinh dục niệu đạo. Từ kết quả tinh dịch đồ sẽ gợi ý những thăm khám xét nghiệm khác để tìm ra nguyên nhân vì sao tinh dịch đồ không đạt thông số bình thường để điều trị đúng nguyên nhân. Điều trị hiếm muộn còn phải tìm nguyên nhân từ cả 2 vợ chồng và chữa đồng thời phối hợp giữa phụ khoa và nam khoa mới có hiệu quả.
