Tác phẩm và dư luận: Con trâu là đầu câu chuyện

TRỊNH TÚ |

Lê Đình Nguyên có biệt danh “Nguyên Trâu” từ khi nào không rõ, nhưng đến lần triển lãm đầu tiên tại Gallery 39 (39A Lý Quốc Sư, Hà Nội) với tên “Nguyên Trâu I” rất thành công thì “Nguyên Trâu” đã là tên riêng của anh, như một lẽ đương nhiên. Tên tác phẩm vừa thành tên tác giả là điều mấy ai đã có.

Lê Đình Nguyên đã làm được một việc là “Trâu hóa” tất cả những gì là quen thuộc của đời mình, để rồi từ đó, câu chuyện của Trâu được nối dài thêm, phong phú và đa dạng. Anh đã trao cho Trâu rất nhiều những thân phận khác.

Nếu kể từ triển lãm đầu của anh như một khám phá con Trâu với ngôn ngữ tạo hình đầy bất ngờ, sinh động, đã định hình một “Nguyên Trâu”, thì đến triển lãm lần này “Nguyên Trâu II” là một chặng đường mà cả Nguyên và Trâu đều tìm nhau theo cách của mình. Chính con Trâu đã phát hiện ở Nguyên những phẩm chất nghệ sĩ rất làng quê đồng hành cùng phong cách tạo hình đương đại và riêng biệt.

Thế giới Trâu của anh lần này là một thế giới động, gợi mở nhiều ký ức của đời sống với nhiều câu chuyện tưởng như đã xa xôi lắm rồi. Cái cách anh dùng những vật liệu mang tính đồ vật để tái tạo lại hình hài Trâu là một cử chỉ mới mẻ trong điêu khắc nhưng cũng là điều thách đố lớn giữa ý tưởng văn học với ngôn ngữ tạo hình. Và may thay tính ngẫu hứng rất làng quê của Nguyên Trâu đã dung hoà được điều này, nên mới có “Trâu thời gian” với những bộ đồng hồ cổ còn nguyên vẹn, có sáo diều, có bom đạn, có cỏ non, có cối giã gạo... Tức là có rất nhiều quá khứ và có cả những ước mơ còn lơ lửng.

Trâu của Nguyên cũng từ đó mà biến ảo với nhiều chất liệu từ thạch cao trộn rơm, giấy bồi, sắt thép, tre, gỗ. Từ bé bỏng khiêm nhường đến ngạo nghễ, Nguyên đã đuổi theo những ý tưởng của mình một cách quyết liệt ráo riết, lần mò vào tận Quảng Trị để tìm mua cho được mấy trái bom Mỹ hay rong ruổi khắp các vùng quê lùng sáo diều, kiếm cối xay thóc, rồi hàn, rồi ghép như một tay thợ thực thụ. Cái hạnh phúc thực sự của nghệ sĩ là thực thi cho được những ý niệm của mình cho dù nó vừa hình thành hay đã được ấp ủ, bằng một nỗ lực không ngừng nghỉ. Mới thấy sức lao động của Nguyên Trâu thật đáng nể trọng. Con người anh vốn thế, bộc trực, tuềnh toàng mà đầy ắp say mê. Tất cả được hòa trộn, dồn nén rồi vội vã phơi bày. Có lẽ vì thế, người khó tính có thể nhìn ra những dư thừa không đáng có trong tác phẩm của anh hay sự lộ liễu một vài ý tưởng văn học chưa kịp nhuần nhuyễn. Nhưng xét cho cùng chính sự lỏng lẻo đó mới tạo ra chất duyên của Nguyên Trâu.

Hình như quá trình hình thành một tác phẩm ở anh đều kết thúc một cách đột ngột giống như khi bắt đầu bằng rất nhiều ngẫu hứng. Điều đó đôi khi mang lại hiệu quả bất ngờ cho dù có vài ba sai sót. Với Lê Đình Nguyên, con Trâu là đầu câu chuyện, và câu chuyện đó chưa hề có kết thúc. Anh nhìn đâu cũng ra Trâu, nó như được lập trình trong xúc cảm nghệ thuật, như một phần thân thể anh. Trâu đã nuôi dưỡng nguồn cảm hứng nghệ thuật cho Nguyên như một phần quà Trời cho. Phần còn lại với anh là tiêu xài kho báu ấy ra sao, dè xẻn hay phung phí là điều còn đang ở phía trước.Nhưng hôm nay phải ghi nhận một điều là Lê Đình Nguyên đáng được phần quà này, và, anh đã chia đều cho từng tác phẩm của mình.

TRỊNH TÚ
TIN LIÊN QUAN

Cháy lớn ở Long Biên, 7 xe chữa cháy được huy động đến hiện trường

Khánh An |

Đám cháy lớn xảy ra tại một cửa hàng bán dụng cụ làm vườn tại đường Nguyễn Văn Linh (phường Gia Thuỵ, quận Long Biên, Thành phố Hà Nội).

Bé trai 6 tuổi cấp cứu ở TPHCM nghi bị ba ruột bạo hành

Minh Anh |

TPHCM - Liên quan đến thông tin phản ánh nghi ba ruột bạo hành con trai nhập viện cấp cứu, Công an Phường 16, Quận 8 đang vào cuộc làm rõ.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lâm Đồng nghỉ hưu trước tuổi

HOÀI THANH |

Lâm Đồng - Ông Trần Đình Văn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, đã nhận quyết định chính thức nghỉ hưu trước tuổi.

Bệnh nhân ung thư hy vọng được thêm thuốc vào danh mục BHYT

Cao Thơm - Phương Anh |

Trước kiến nghị từ cử tri về việc xem xét, cập nhật danh mục thuốc ung thư mới cho bảo hiểm y tế (BHYT), niềm hy vọng đang nhen nhóm trong lòng nhiều bệnh nhân.

Xem xét kỷ luật đối với cô giáo có lời lẽ thiếu chuẩn mực

NGUYỄN TRƯỜNG |

Ninh Bình - Vụ việc cô giáo bị tố có lời lẽ thiếu chuẩn mực với học sinh, Ban Giám hiệu nhà trường đang xem xét để có hình thức kỷ luật.

Nhật Bản có Thủ tướng mới

Song Minh |

Ngày 1.10, Quốc hội Nhật Bản đã bầu ông Shigeru Ishiba, lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, làm thủ tướng mới của đất nước.

Hà Nội thu hồi đất hơn 800 hộ dân mở đường rộng 40m

HỮU CHÁNH |

Hà Nội - Đường Lĩnh Nam (quận Hoàng Mai) dài hơn 3km sẽ được mở rộng lên 22,5-40m, 829 hộ dân cùng 19 tổ chức bị thu hồi đất.

Báo Lao Động đoạt giải Nhì chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Vương Trần |

Nhóm tác giả của Báo Lao Động đoạt giải Nhì "Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng năm 2024" trong Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương.