Học sinh không kịp thích nghi
Theo nhiều giáo viên, môn toán là môn cần sự tư duy, tính toán cẩn thận. Đồng thời môn toán là nền tảng của các môn như sinh, hóa, lý thậm chí còn liên quan đến môn xã hội nữa. Phương án dự kiến đưa ra khiến nhiều giáo viên cảm thấy lo lắng. Nhiều người đặt ra những câu hỏi: “Liệu Bộ có gấp gáp quá không? Học sinh có kịp thích nghi không? Chất lượng đề thi có đảm bảo hay không?… Những câu hỏi đặt ra khiến cho những người trực tiếp đứng trên bục giảng lo lắng, hoang mang không kém gì học sinh.
Không giấu sự lo lắng, cô Tạ Thị Cẩn, Sở GDĐT tỉnh Sơn La nói: “Nếu thi trắc nghiệm Toán, chắc chắn học sinh trung bình sẽ đánh tất cả phương án, bất kể đúng sai. Đặc thù của môn toán khác với những môn khác là để có một đáp án đúng, chính xác không hề đơn giản. Đòi hỏi học sinh phải tư duy, suy luận đồng thời vận dụng hết khả năng, hiểu biết và kiến thức tích hợp từ nhiều bài học khác nhau để giải ra đáp án đúng”.
Hay thầy Trần Mạnh Tùng, giáo viên toán trường (THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội) phân tích: “Toán là môn rất đặc thù, không nên mang ra so sánh với lý, hóa hay sinh… Trong toán có nhiều phần như đại số, lượng giác, giải tích, hình giải tích, hình không gian… Để ôn thi theo cấu trúc tự luận với ít nội dung hơn như những năm gần đây, học sinh đã rất vất vả rồi”. Thầy Tùng đưa ra dẫn chứng: “Ví dụ, để tính được khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng trong hình học không gian, học sinh cần nắm được đầy đủ tính chất của quan hệ vuông góc. Với một học sinh yếu phần này, giáo viên có thể mất 2 tháng để hướng dẫn bởi hình học có thời lượng 2 tiết/tuần. Nếu Bộ đổi hình thức thi là trắc nghiệm thì tôi e rằng trong 9 tháng còn lại, tốc độ giảng dạy của các trường sẽ rất căng mà hiệu quả cũng như chất lượng học tập của học sinh rất khó đảm bảo”.
Kiến thức tự luận có sự bao quát giáo viên và học sinh biết được phần nào cần nhấn mạnh, cần chú tâm và học kỹ, còn trắc nghiệm là sự dàn trải, phần nào cũng phải học, phần nào cũng phải chuyên sâu. Tuy nhiên hình thức giải để tìm ra đáp án học sinh cũng phải theo phương pháp cách tự luận. Thầy Nguyễn Lưu (trường THPT Chuyên Hà Tĩnh, Hà Tĩnh) chia sẻ: “Theo tôi, dù có thi trắc nghiệm thì học sinh cũng phải tính một bài toán như tự luận mới ra được kết quả. Không thể dùng máy tính mà bấm hay thực hiện vài thuật toán trên máy tính là có thể ra đáp án”.
Ngân hàng đề thi có đủ chất lượng?
Một trong những khó khăn mà nhiều giáo viên lo lắng là ngân hàng đề thi, bộ đề thi hướng dẫn chưa có, bên cạnh đó chất lượng đề thi có thực sự đánh giá được năng lực của học sinh hay không?
Thầy Lại Tiến Minh, giảng viên môn toán Trường ĐH Kiến trúc Hà Nội cho biết: “Tôi từng tham khảo một số đề thi ở ngân hàng đề thi của ĐH Quốc gia Hà Nội, thấy sự chuẩn bị câu hỏi chưa được tốt. Rất nhiều câu, học sinh chỉ đơn thuần bấm máy tính là ra kết quả. Điều này là không phù hợp, bởi đây là kỳ thi quan trọng, cần tuyển được những người giỏi, có tư duy tốt. Muốn vậy, phải chuẩn bị được bộ câu hỏi thật sự đánh giá, phân loại được tư duy, năng lực học sinh. Một em bấm máy tính tốt khác hoàn toàn với một em có tư duy tốt”.
Đứng trên góc độ là một thầy giáo dạy toán, thầy Minh cũng phân tích, ĐH Quốc gia Hà Nội khẳng định rằng, 3 năm qua thực hiện rất tốt ngân hàng đề thi, nhưng tự họ làm và tự họ đánh giá. Chưa có đơn vị nào đánh giá độc lập và khách quan về các đề thi này, để thấy rằng đề của trường có tốt thật hay không. Bên cạnh đó, thi trắc nghiệm toán được nhiều nước trên thế giới áp dụng rồi, nhưng để áp dụng ngay tại Việt Nam thì quá gấp gáp. Vì lâu nay có tâm lý học để thi tự luận, nay đột ngột đổi trắc nghiệm thì giáo viên và học sinh đều phải thay đổi cách dạy, cách học. Nếu Bộ quyết thi trắc nghiệm thì giáo viên và học sinh phải đương đầu với những khó khăn trước mắt. Thầy cô phải cố gắng sớm ổn định tâm lý cho học sinh, để các em vượt qua những khó khăn trước mắt. Tuy nhiên, thầy Minh vẫn mong muốn, “Tốt nhất hãy cho học sinh và thầy cô có 1 năm để chuẩn bị, thay vì áp dụng luôn trong 2017”.
