"Tạp hóa xanh" và mong ước đồng hành cùng người khiếm thị
Tốt nghiệp Học viện Hàng không Việt Nam năm 2017, cô gái 9x Phạm Thị Kim Hằng được nhận vào làm vị trí trợ lý Tổng giám đốc của một công ty chuyên về Logistics với mức lương gần 20 triệu đồng/tháng. Công việc với thu nhập là mơ ước của nhiều tân cử nhân khi mới tốt nghiệp nhưng sau hơn một năm làm việc, Phạm Thị Kim Hằng đã quyết định nghỉ để xây dựng ước mơ - mở "tạp hóa xanh" chuyên thu gom rác thải nhựa, tạo việc làm cho người khiếm thị, cùng kêu gọi mọi người bảo vệ môi trường.
Kim Hằng cho biết: “Bản thân mình muốn làm điều gì đó cho cộng đồng. Lúc đó, lối sống xanh bắt đầu được nhiều người biết đến. Thời gian rảnh, mình có sở thích đi sưu tập những sản phẩm xanh để phục vụ cho cuộc sống, nhưng những điểm bán sản phẩm xanh khá hiếm, việc đi mua rất khó. Nhiều khi để mua được 1 chiếc bàn chải tre thôi mà mình phải đi hơn 45 phút mới đến được chỗ bán. Thời điểm đó mình thường tranh thủ giờ nghỉ trưa để đi mua, tuy nhiên do khoảng cách chỗ bán với chỗ làm cách xa nhau, có hôm đi mua về bị trễ giờ làm. Lúc đó mình mới nghĩ, những sản phẩm này khá đơn giản, dễ sản xuất, tại sao mình không làm. Trước hết thì tự phục vụ bản thân và sau đó bán cho những người có cùng sở thích, từ đó dần lan tỏa lối sống xanh đến mọi người. Và khi sự yêu thích đủ lớn rồi thì mình quyết định chuyển hướng công việc”.
Tháng 5.2019, tiệm "tạp hóa xanh" đầu tiên của Kim Hằng chính thức xuất hiện tại quận Tân Phú, TPHCM. Tại đây, bán những sản phẩm để chăm sóc nhà cửa, sinh hoạt hằng ngày trong gia đình (dụng cụ rửa chén bát, xà phòng, dụng cụ lau nhà,...), những sản phẩm chuyên về chăm sóc cơ thể (xà bông, nước hoa, dầu gội dầu xả, son, kem dưỡng, tinh dầu,...), và những sản phẩm quà tặng được tái chế từ túi nylon,... tất cả đều có nguồn gốc từ thiên nhiên.
Những ngày đầu, cửa hàng mới đi vào hoạt động, thiếu kinh nghiệm, tiệm "tạp hóa xanh" lại chưa được nhiều người biết đến nên việc kinh doanh gặp rất nhiều khó khăn. "Có giai đoạn, doanh thu 1 ngày chỉ có được 35.000 đồng, hoặc có những ngày doanh thu chỉ bán được 1 miếng sơ mướp giá 12.000 đồng. Thời điểm đó, bố mẹ, người thân khá không vui với lựa chọn của bản thân mình. Khi mình vào học ở Học viện Hàng không, gia đình mình ai cũng kỳ vọng, khi tốt nghiệp mình sẽ làm việc trong môi trường hàng không, hoặc trở thành một giáo viên do thời điểm sinh viên mình có đi dạy tiếng Anh. Nhiều người cũng khuyên mình nên trở lại làm công việc cũ hay tìm một công việc khác có tương lai hơn. Có người nói rằng, những gì mình làm là đang phí phạm đi tuổi xuân, những lúc đó mình lại nghĩ tới lý do mình bắt đầu, và tin rằng, nếu mình dừng lại, không tiếp tục theo đuổi ước mơ thì đó mới là phí hoài tuổi xuân. Và mình tiếp tục duy trì đến ngày hôm nay" - Kim Hằng nhớ lại.
Sau hơn 3 năm theo đuổi, đến nay tiệm "tạp hóa xanh" của cô gái 9x đã dần đi vào ổn định. Hiện Kim Hằng đã mở thêm được 3 tiệm tạp hóa khác ở TP Thủ Đức và quận 1, Bình Tân, số mặt hàng bán tại "tạp hóa xanh" đã xấp xỉ 200 sản phẩm, đều có nguồn gốc từ thiên nhiên. Những tiệm "tạp hóa xanh" này đều được quản lý bởi người khiếm thị.
Theo Kim Hằng, việc lựa chọn người khiếm thị để liên kết, đồng hành bởi cô cho rằng họ hoàn toàn xứng đáng, và cô tin tưởng họ sẽ làm được, làm tốt. "Bản thân những người khiếm thị sinh ra đã kém may mắn, họ dễ tổn thương và dễ nảy sinh những suy nghĩ không mấy tích cực. Do đó, mình muốn làm việc cùng họ, để những người khiếm thị này có thể xóa đi những rào cản tâm lý, những suy nghĩ kém tích cực. Để họ thấy được, họ cũng như bao người khác, có thể làm việc, tạo thu nhập, tự nuôi sống bản thân mình mà không phải phụ thuộc vào ai. Hơn nữa, mình có bố cũng là một người khiếm thị, từng bị bạn bè chọc "mày có người ba mù", nên mình hiểu rất rõ những gì mà họ gặp phải trong cuộc sống. Thông qua dự án này, mình cũng kỳ vọng sẽ làm thay đổi cách nhìn về người khiếm thị và những người yếu thế trong mắt một bộ phận nhỏ những người đang có cái nhìn không tốt về những con người này” - Kim Hằng tâm sự.
Tái sinh rác thải nhựa, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người dân
Tại "tạp hóa xanh", không chỉ đơn thuần là nơi kinh doanh các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên, thân thiện với môi trường mà đây còn là điểm đầu mối để tiếp nhận rác thải nhựa, bao bì nylon đã qua sử dụng với mục đích tái chế.
Để việc giảm thải rác thải nhựa được nhiều người biết đến hơn, mini game "đổi túi nylon lấy quà" nhanh chóng được triển khai. Theo đó, với 1kg túi nylon, rác thải nhựa, người dân có thể đổi được 2 ống hút tre, 7kg đổi được một bánh xà phong thiên nhiên, 11kg đổi được 1 chiếc ví dệt với chất liệu từ túi nylon tái chế,... Sau khi thu gom xong, các túi nylon sẽ được làm sạch, trở thành nguồn nguyên liệu đầu vào để những người khiếm thị, khuyết tật sản xuất ra những sản phẩm thủ công thời trang như túi xách, ba lô, ví,... Bên cạnh đó, Kim Hằng cùng các cộng sự của mình phát triển thêm nhiều loại sản phẩm chăm sóc cơ thể, sản phẩm rửa chén, chăm sóc nhà dạng viên sủi. Chỉ cần dùng 1 chai nhựa cũ và mua viên nén, bỏ vào là có thể sử dụng nhiều lần. Điều này giúp giảm rác thải là chai nhựa ra môi trường.
Trải qua hơn 3 năm gắn bó với các dự án xanh, bảo vệ môi trường và giảm rác thải nhựa, cô gái trẻ Kim Hằng cho biết vấn đề khó khăn nhất trong quá trình thực hiện dự án là gieo nhận thức cho mọi người. Hiện nay, nhiều người vẫn chưa hiểu “sản phẩm xanh” là gì, không biết sản phẩm xanh giúp được gì? Và cũng chưa ý thức được rác thải nhựa ra môi trường sẽ có tác hại ra sao?.
Theo Kim Hằng, đây là một công việc đòi hỏi nhiều thời gian, không thể thành công trong một sớm, một chiều. Trong thời gian tới, cô sẽ tiếp tục phát triển thêm nhiều cửa hàng nữa trên địa bàn các quận, huyện ở thành phố. "Trước khi muốn thay đổi nhận thức, chúng ta phải thay đổi thói quen trước. Mình sẽ mở thêm nhiều những tiệm "tạp hóa xanh" như này hơn nữa, để khi người dân có nhu cầu sử dụng những sản phẩm xanh không phải đi quá xa để có thể mua, khi những tiệm tạp hóa xanh xuất hiện nhiều lên, những lợi ích từ các sản phẩm xanh cũng dần được người dân biết đến và lúc đó không lý gì người dân không lựa chọn sử dụng những loại sản phẩm này. An toàn, thân thiện với môi trường!" - Kim Hằng nói.
