Nhiều tờ báo điện tử, chuyên trang, diễn đàn công nghệ đã bắt đầu bản tin về Nghị định 13 bằng hai chữ “tin vui”.
“Doanh nghiệp KHCN sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong vòng 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo; được miễn, giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước; nếu sở hữu tài sản thế chấp sẽ được các quỹ hỗ trợ của Nhà nước cho vay với lãi suất ưu đãi hoặc hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng tối đa 50%. Các dự án khả thi thậm chí sẽ được bảo lãnh để vay vốn ngân hàng”.
Đây là những điểm chính tại Nghị định số 13/2019/NĐ-CP về doanh nghiệp KHCN vừa được ban hành.
Miễn thuế thu nhập, giảm tiền thuê đất, được vay ưu đãi vốn. Nghị định 13, như một “chính sách 4.0” đang xóa bỏ những gút mắc nhất, tháo gỡ những khó khăn nhất cho các doanh nghiệp KHCN, tạo điều kiện tuyệt vời cho những nhân tố sẽ quyết định thành bại trong cuộc cách mạng 4.0.
Nhưng “vấn đề” nhất có lẽ luôn lại ở việc thực hiện.
Chúng ta đã có những ví dụ rất xấu xí để thực sự lo ngại.
Tháng 5.2016, để thu hút nguồn nhân lực và nâng cao khả năng cạnh tranh với các quốc gia khác, Chính phủ đã có Nghị quyết 41 giảm 50% thuế thu nhập cá nhân cho những người có trình độ, kỹ năng trong lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT).
Rồi sao?
Tới cuối năm 2017, thời điểm Bộ TTTT tổng kết 10 năm thi hành Luật CNTT, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ CNTT Việt Nam Lê Xuân Hòa thẳng thắn rằng: “Chính sách ưu đãi, hỗ trợ..., đơn cử như chính sách ưu đãi thuế theo Nghị quyết 41 vẫn chỉ nằm trên giấy”.
3 năm sau, tới tháng 1. 2019, Phó Giám đốc Sở TTTT TP.Đà Nẵng Trần Ngọc Thạch nhận xét: “Nghị quyết 41 cho đến thời điểm hiện tại vẫn chưa áp dụng được”.
Mấy hôm trước, ngày 13.2, câu chuyện chính sách nằm trên giấy này lại được nhắc lại như một nỗi bức xúc trước cách làm chẳng khác gì 0.4 của các cơ quan thừa hành.
Một tính đếm của Bộ KHCN cho biết cả nước chỉ có hơn 300 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp KHCN và 43 tổ chức được cấp giấy chứng nhận hoạt động công nghệ cao. Vừa ít, số doanh nghiệp, tổ chức này vừa èo uột, què quặt trước cả trăm thứ khó khăn.
Muốn lực lượng này trở thành nòng cốt của cách mạng 4.0, có lẽ, chỉ những chính sách 4.0 thôi thì chưa đủ, bởi nếu nó được thực hiện bởi “cách làm 0.4” thì cũng giống như vô hiệu hóa mọi chính sách, mọi nỗ lực từ phía Chính phủ.
