Khi Việt Nam là quốc gia đang hội nhập quốc tế sâu rộng và nền kinh tế có độ mở cao thì công nhân - lao động có kỹ thuật cao phải được coi là “hiền tài” và “nguyên khí quốc gia”.
Cuộc cách mạng 4.0 mang đến cơ hội cũng như đan xen cả những thách thức nhất định, đó là vấn đề thất nghiệp và bất bình đẳng trong thu nhập có nguy cơ gia tăng nhanh. Đồng thời, các công việc sẽ đòi hỏi những lao động có tiềm năng về tư duy trí tuệ, lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao hơn.
Những lao động không có trình độ chuyên môn kỹ thuật sẽ bị đào thải.
Cần phải phân biệt, lao động kỹ thuật cao khác với lực lượng lao động qua đào tạo. Lao động trình độ cao là những người trực tiếp làm việc tại các vị trí có liên quan mật thiết tới sự ra đời, phát triển, truyền bá và ứng dụng tri thức. Họ có kiến thức và kỹ năng để làm các công việc phức tạp, có khả năng thích ứng nhanh với những thay đổi của công nghệ và vận dụng sáng tạo những kiến thức, những kỹ năng đã được đào tạo trong quá trình lao động sản xuất. Tỉ lệ công nhân - lao động có trình độ cao cơ cơ cấu lao động hiện nay còn thấp. Lý do là chưa có cơ chế đào tạo và sử dụng hợp lý để tạo được động lực cho lực lượng này làm trụ cột dẫn dắt nền kinh tế phát triển đúng hướng, cạnh tranh và hiệu quả.
Đầu tư cho lực lượng công nhân kỹ thuật cao phải là chuỗi mắt xích: Cơ chế, chính sách từ Chính phủ, sự nỗ lực của doanh nghiệp trong việc nâng chất lượng đội ngũ lao động, nâng cao năng suất và bản thân những cố gắng từ chính những người lao động trong việc thích ứng, chủ động để trở thành người có trình độ cao.
Lời giải cho câu hỏi “làm thế nào để công nhân kỹ thuật cao là động lực phát triển đất nước” một phần nằm ở quy trình ngược lại: Đó là tạo cơ hội nâng cao tay nghề và đặc biệt là không thể có công nhân lao động kỹ thuật cao nếu mặt bằng lương thấp.
Mức lương cào bằng, thiếu chế độ đãi ngộ đặc biệt, thiếu chính sách an sinh xã hội đặc thù sẽ không thể tạo ra một lực lượng lao động mới đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước. Công nhân kỹ thuật cao thì phải được nhận mức lương cao.
Cuộc gặp gỡ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với công nhân lao động kỹ thuật cao tại TPHCM dự kiến diễn ra ngày 5.5 tới đây sẽ là dịp để người đứng đầu Chính phủ lắng nghe tâm tư, nguyện vọng để cùng các nhà hoạch định chính sách xây dựng chiến lược phù hợp với lực lượng có trình độ cao.
Tất cả đều kỳ vọng cuộc gặp gỡ này tạo ra những bước ngoặt và yêu cầu thực tế là phải ngay lập tức có hành động, đột phá lấy doanh nghiệp và người lao động làm trung tâm. Bởi, công nhân - lao động trình độ cao chính là yếu tố có tính quyết định để phát triển bền vững đất nước.