Giá khởi điểm cho chiếc mũ này là 500-600 Euro. Phiên đấu giá chính thức sẽ mở lúc 16h ngày 28.10.2021 trên trang web invaluable.com.
Chỉ trong vòng 3 ngày, giá của chiếc mũ quan triều Nguyễn - Huế đang được đấu giá ở Tây Ban Nha đã gấp 80 lần giá khởi điểm.
Trước đó, lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho biết chỉ theo dõi và không tham gia đấu giá mũ quan triều Nguyễn ở Tây Ban Nha vì lý do giá quá cao, khó có thể dùng tiền ngân sách để mua vào thời điểm này.
Có nhiều người đặt câu hỏi tại vì sao chúng ta không tham gia đấu giá để đưa cổ vật triều Nguyễn về nước, vì đây không chỉ là cổ vật đơn thuần, mà còn là tài sản lịch sử có giá trị của Việt Nam đang lưu lạc ở xứ người.
Ai cũng biết đây là tài sản vô giá, Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế càng biết nó có giá trị như thế nào, nhưng tiền đâu để mua?
Ai cũng biết cổ vật triều Nguyễn không phải là tài sản riêng của Huế mà là tài sản quốc gia, nhưng lấy tiền đâu ra để mua, ai cho phép, nếu cho phép thì mức giá bao nhiêu tiền?
Các bảo tàng công lập dựa vào các quy định nào để tham gia đấu giá cổ vật trên thị trường thế giới, đặc biệt là liên quan đến các quy định về tài chính?
Tiền nhà nước chi ra để mua một tài sàn thì có định mức, có báo giá, nhưng đấu giá cổ vật trên thị trường thì không có định mức và không biết giá sẽ là bao nhiêu.
Ví dụ lần đấu giá bức tranh sơn dầu “Chiều tà” của vua Hàm Nghi tại Pháp năm 2010, tỉnh Thừa Thiên - Huế chi kinh phí là 3.000 Euro, nhưng tranh được bán với giá 8.800 Euro.
Hồi hương cổ vật, ngoài hoạt động của các cơ quan nhà nước còn có tư nhân. Nhưng phải có các quy định của pháp luật cho phép cá nhân, tổ chức tham gia đấu gia cổ vật ở nước ngoài, đưa về nước và được bảo đảm quyền sở hữu về pháp lý.
Câu chuyện về chiếc mũ của quan văn triều Nguyễn cho thấy Việt Nam đang có khoảng trống pháp lý liên quan đến lĩnh vực này, cần bổ sung, hoàn thiện để có thể hồi hương cổ vật. Không chỉ là đấu giá, mà còn có nhiều kênh khác, ví dụ, có những cổ vật thuộc sở hữu tư nhân từ nước ngoài muốn đưa về nước.
Còn có nhiều cổ vật có giá trị về lịch sử, văn hóa, về chủ quyền, lãnh thổ Việt Nam đang lưu lạc ở nhiều quốc gia. Các loại tài sản đó được đưa về Việt Nam bằng đấu giá, mua bán qua thị trường cổ vật hoặc hiến tặng.
Muốn các hoạt động này được chủ động, an toàn, hợp pháp thì phải có các quy định điều chỉnh được thị trường mua bán cổ vật trong nước, đồng thời phù hợp với thông lệ quốc tế.