Như Lao Động đã thông tin, Sở GTVT tỉnh Ninh Bình vừa có văn bản đề xuất Bộ GTVT xem xét đầu tư mở rộng tuyến cao tốc Bắc - Nam đoạn Cao Bồ - Mai Sơn từ 4 làn xe lên 6 làn xe hoàn chỉnh theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt với tổng mức đầu tư hơn 2.000 tỉ đồng từ ngân sách Nhà nước. Lý do vì cao tốc này hay bị tắc nghẽn, tai nạn xảy ra nhiều do không có làn dừng khẩn cấp liên tục, dù mới chỉ đưa vào khai thác hơn 1 năm.
Đáng nói là đợt này, không chỉ mỗi cao tốc Cao Bồ - Mai Sơn mà có đến 4 cao tốc được đề xuất mở rộng chỉ sau hơn 1 năm đưa vào khai thác.
Trước đó, Bộ GTVT cũng báo cáo Chính phủ việc mở rộng cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận (Tiền Giang) lên 6 làn xe với tổng kinh phí gần 12.000 tỉ đồng. Lý do: cao tốc này chưa có làn dừng khẩn cấp mà chỉ bố trí 11 điểm dừng khẩn cấp; chưa có trạm dừng nghỉ, trạm xăng để ôtô kiểm tra kỹ thuật, tiếp nhiên liệu.
Tiếp đến là hai cao tốc nối nhau Cam Lộ - La Sơn (Quảng Trị - Thừa Thiên Huế) và La Sơn - Tuý Loan (Huế - Đà Nẵng) cũng đề xuất mở rộng từ 2 làn xe lên 4 làn xe với con số hàng nghìn tỉ đồng.
Trong 4 cao tốc vừa kể thì hai cao tốc Cam Lộ - La Sơn và La Sơn - Tuý Loan là “chẳng nơi nào có được” vì chỉ có 2 làn xe, không có dải phân cách giữa và các phương tiện lưu thông chỉ với tốc độ “rùa bò” khi bị khống chế từ 60-80km/h.
Là chưa nói cả hai cao tốc này rất nhiều đoạn còn không có cả sóng điện thoại. Nên chẳng may có sự cố tai nạn giao thông xảy ra, “đương sự” chỉ có thể chạy bộ mà kêu cứu hộ cứu nạn.
Trở lại với chuyện đề xuất mở rộng 4 cao tốc dù chỉ mới hơn 1 năm đưa vào khai thác. Vẫn biết là do ngân sách hạn hẹp, nguồn lực xã hội hạn chế nên 4 cao tốc nói trên mới được xây dựng dựng bằng cách phân kỳ đầu tư.
Tuy vậy, cả 4 cao tốc đều đồng loạt phơi bày những bất cập, hạn chế và cả sự nguy hiểm đến tính mạng của người tham gia giao thông như hiện nay, thì vấn đề ngoài ngân sách hạn hẹp còn thêm cả khả năng dự báo kém về phương tiện lưu thông trên cao tốc khi lập dự án để quyết định đầu tư phân kỳ hay một lần.
Chính việc dự báo lưu lượng phương tiện chưa chính xác, một số tuyến cao tốc có tốc độ tăng lưu lượng xe quá nhanh, vượt công suất dự báo nên mới có câu chuyện đề xuất phải mở rộng đường, gây tiêu tốn thêm hàng nghìn tỉ đồng của Nhà nước.
Đầu tư một lần tất nhiên là kinh phí sẽ thấp hơn, tiết kiệm được nhiều hơn cả công sức lẫn tiền của so với đầu tư phân kỳ. Và đây là một ví dụ sinh động về câu nói “một đồng sợ tốn, bốn đồng không xong” mà ông cha đã đúc kết.