Mang bệnh từ áp lực học tập
Đưa con đến điều trị tại Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, bố mẹ em Trương Quang Đ. (16 tuổi, ở Trần Phú, Bắc Giang) không khỏi lo lắng.
Nhiều năm liền, Đ. là học sinh giỏi và dẫn đầu trong một lớp chọn. Nhưng 2 năm trở lại đây, gia đình thấy Đ. trở nên xa lánh, không muốn giao tiếp với mọi người xung quanh, thường khép nép khi mọi người nói chuyện về việc học tập của em. Đ. lơ là và không muốn học nữa, Đ sợ đi học… Ngoài ra, Đ. còn có biểu hiện ăn kém, cơ thể gầy đi, ngủ hay gặp ác mộng, thường giật mình vào ban đêm. Cảm xúc của Đ. thay đổi, hay cáu giận vô cớ. Gia đình cho đó là sự thay đổi của tuổi học trò, nhưng đến khi thấy Đ. không muốn đến trường nữa thì bố mẹ mới tá hỏa đưa con đi khám.
Tại Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, Đ. được các bác sỹ chẩn đoán: Rối loạn cảm xúc của trẻ em cần phải điều trị.
Cũng đang điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai, em Lê Ngọc Q. (20 tuổi, Thanh Hóa) cũng từng rơi vào giai đoạn khủng hoảng do áp lực học tập. “Sau khi học xong phổ thông, em có nguyện vọng tu luyện nước ngoài. Do mong muốn quá mãnh liệt mà bản thân không đáp ứng được nên em đã bị rối loạn lo âu: Sợ hãi việc học, lúc nào cũng lo lắng, bồn chồn, rối loạn giấc ngủ, ngủ không ngon giấc, cảm giác mệt mỏi “kiệt sức”, khó tập trung, đầu óc như trống rỗng, tính tình thay đổi, căng cơ, đi học thì xin cô về…”, Q. nhớ lại.
Xin đừng tạo áp lực cho con trẻ
TS Nguyễn Văn Dũng - Phó viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai – người trực tiếp điều trị cho những trường hợp trên chia sẻ: Ở độ tuổi dưới 22 tuổi, sự phát triển về cơ thể cũng như về tinh thần chưa được hoàn thiện đầy đủ. Do đó, các em rất dễ bị tác động về mặt tinh thần, nên cảm xúc và hành vi của đối tượng thanh thiếu niên này cũng thay đổi.
“Bệnh nhân Đ. từ nhỏ được bố mẹ đặt rất nhiều kỳ vọng, và luôn cho rằng đó là động lực để con mình cố gắng. Thời gian Đ. dành cho học tập quá nhiều, với nhiều áp lực cần vượt qua mà không nghỉ ngơi, tập luyện thể thao đã dẫn đến mắc bệnh rối loạn cảm xúc”, TS Dũng chỉ ra nguyên nhân.
Bên cạnh những trường hợp các em bị áp lực bởi bố mẹ, thầy cô, xã hội… tại Viện Sức khỏe tâm thần, còn có nhiều trường hợp bệnh nhân bị rối loạn cảm xúc do chính bản thân các em tạo áp lực cho mình. Các em luôn trong trạng thái học tập căng thẳng, tâm trạng lo sợ thi rớt, sợ thua kém bạn bè. Nhiều em không biết cách sắp xếp, phân bổ thời gian học tập và nghỉ ngơi hợp lý, còn dành nhiều thời gian chơi game, vào mạng Internet rồi đến gần ngày thi mới học dồn nên không đủ thời gian nghỉ ngơi. Thậm chí, có em chỉ ngủ 2 - 3 tiếng/ngày dẫn đến quá trình học tập bị giảm sút. Để đối phó với việc thức đêm, các em lại lạm dụng các chất kích thích như cà phê, thuốc lá mà không chú ý đến việc bổ dung dinh dưỡng và năng lượng phù hợp.
TS Dũng khuyến cáo, rối loạn cảm xúc do áp lực thi hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu chúng ta phát hiện sớm. Khi thấy con em mình có những biểu hiện bất thường, các bậc cha mẹ cần phải đưa các em đến ngay bác sĩ chuyên khoa tâm thần để được khám, tư vấn và có hướng điều trị thích hợp. Tránh thái độ kỳ thị và tự ý mua thuốc bên ngoài để uống hoặc cúng bái, tin tưởng vào các đấng siêu nhiên.
Điều trị các rối loạn tâm thần liên quan đến áp lực học tập tùy theo mức độ có phác đồ điều trị phù hợp. Những trường hợp có ý tưởng hoặc hành vi tự sát, hay bệnh nhân loạn thần cần phải điều trị nội trú. Phương pháp điều trị cần kết hợp các liệu pháp tâm lý và liệu pháp hóa dược.