Bệnh nhân nam B. M. K., 26 tuổi, địa chỉ: Cần Thơ được chuyển đến cấp Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cứu với vết thương hở 2cm thắt lưng (P) đang chảy máu, đau nhiều, vật vã, niêm nhợt da xanh, mạch nhanh nhẹ, huyết áp thấp. Người nhà cho biết, nhập viện khoảng 3 giờ bệnh nhân bị đạn bắn vào hông phải nên chuyển khẩn cấp đến điều trị.
Xác định đây là vết thương thấu bụng do hoả khí có tình trạng huyết động không ổn định nên bệnh nhân vừa được hồi sức tích cực truyền máu…vừa thực hiện xét nghiệm siêu âm bụng, CT bụng cản quang ..và chuyển thẳng lên phòng phẫu thuật
Bệnh viện huy động nhiều ê-kíp phẫu thuật cấp cứu bệnh nhân trong tình trạng: Động mạch chủ thủng 1 lỗ: 1 lỗ mặt trước động mạch chủ ngay dưới động mạch thận, 1 lỗ ở mặt sau sát gốc động mạch thận phải, khâu lại lỗ thủng động mạch chủ cầm máu. Tĩnh mạch thận trái thủng 2 lỗ trước – sau, khâu cầm máu. Viên đạn chì nghĩ của súng hơi kích thước 2,5x0,8cm nằm cạnh động mạch mạc treo tràng trên và lấy được đầu viên đạn, trong lúc phẫu thuật rất nặng huyết áp giảm sâu nên các bác sĩ vừa bơm máu vừa phẫu thuật. Sau 4 giờ phẫu thuật căng thẳng ca phẫu thuật đã thành công, sinh tồn bệnh nhân ổn định.
Sáng ngày 29.3.2021 bệnh nhân tỉnh, sinh tồn ổn định, đang lọc thận nhân tạo để điều trị tình trạng suy thận cấp. Bệnh nhân hiện đã qua cơn nguy kịch.
Quá trình phẫu thuật bệnh nhân đã được truyền 17 đơn vị máu và chế phẩm máu. Với số lượng máu và chế phẩm máu lớn như vậy đã được Bệnh viện Huyết học truyền máu Cần Thơ cung cấp trong thời gian ngắn đã góp phần rất lớn cho sự thành công của cuộc phẫu thuật.
Theo Bs.CK2 Trầm Công Chất - Trưởng Khoa Ngoại lồng ngực - Mạch máu: Vết thương thấu bụng là cấp cứu ngoại khoa. Tỷ lệ tử vong cao nếu các thương tổn không được chẩn đoán và xử trí kịp thời. Các tổn thương do vết thương thấu bụng rất đa dạng, có khi nhẹ chỉ thủng phúc mạc đơn thuần hay rách thanh mạc ruột, rách mạc treo…, nhưng trong một số trường hợp lại rất nặng và phức tạp làm cho việc xử trí gặp nhiều khó khăn với tỷ lệ tử vong và biến chứng cao.
Đối với vết thương thấu bụng do hỏa khí, tổn thương có năng lượng truyền dẫn cao, do đó khó tiên đoán được mức độ tổn thương các tạng trong xoang bụng, không thể dựa vào tổn thương bề mặt để đánh giá tổn thương nội tạng.
Đây là một trường hợp rất nặng đặc biệt tổn thương thủng động mạch chủ bụng do hỏa khí, bệnh nhân có thể tử vong ngay lập tức do tình trạng mất máu cấp, đòi hỏi trình độ chuyên môn sâu cũa đội ngũ phẫu thuật viên mạch máu trong xử lý tình huống cấp cứu.
Vết thương thấu bụng do hỏa khí là một cấp cứu rất hiếm gặp trong thời bình. Hình thái thương tổn của vết thương do đạn bắn là rất phức tạp, trong xử trí cần phải có một đội ngũ y bác sỹ có kinh nghiệm. Nguyên tắc là phải hồi sức tốt, thám sát trong mổ hết đường đi của viên đạn từ lỗ vào đến lỗ ra, không bỏ sót thương tổn, ngăn ngừa nhiễm trùng hoại thư sinh hơi.
