Phát hiện bệnh sớm
Phát hiện sớm bệnh tay chân miệng ở trẻ là một trong những yếu tố quan trọng giúp cho việc điều trị được thuận lợi, trẻ bệnh được chăm sóc và theo dõi sát, hạn chế những rủi ro có thể gây tác hại xấu đến sức khỏe. Theo Th.S – BS Đinh Thạc, Bệnh viện Nhi đồng 1 TPHCM, biểu hiện đặc trưng của bệnh tay chân miệng là các tổn thương hồng ban, bóng nước xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng chân, trong ổ miệng, và đôi khi xuất hiện ở vùng mông, đầu gối của trẻ.
Một trong những biểu hiện rất thường gặp ở trẻ nhỏ khi mắc bệnh tay chân miệng là tình trạng loét miệng. Vị trí loét thường được phát hiện nhiều nhất là vùng hầu họng (gần lưỡi gà), đôi khi xuất hiện ở niêm mạc má, môi hoặc lưỡi. Số lượng vết loét thay đổi từ 1 đến vài mụn loét trong miệng, kích cỡ khoảng 2mm – 3 mm. Loét miệng khiến trẻ có cảm giác đau rát khi ăn, uống là lý do trẻ không chịu ăn, không chịu bú, và thường chảy nước miếng liên tục. Một số trẻ có thể bị sốt nhẹ, nhiệt độ thường từ 37,50C - 380C. Tuy nhiên, có những trẻ bị sốt cao trên 39oC liên tục là một trong những dấu hiệu gợi ý trẻ bệnh đã nghiêm trọng cần nhập viện để điều trị tốt hơn. Khi phát hiện trẻ có những biểu hiện nghi ngờ trên, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám bác sĩ sớm để trẻ được điều trị kịp thời và có biện pháp cách ly chăm sóc hợp lý.
Chăm sóc bé tại nhà
Hầu hết những trẻ mắc tay chân miệng độ nhẹ đều được bác sĩ cho theo dõi và chăm sóc tích cực tại nhà. Do đó, phụ huynh cần lưu ý một số nguyên tắc để đảm bảo an toàn cho bé. Thứ nhất là cách ly trẻ bệnh với trẻ lành; giữ gìn vệ sinh tốt cho bé, cho bé tắm bằng xà phòng, khuyến khích bé rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch; quần áo, tã lót bé nên được ngâm với dung dịch sát khuẩn như dung dịch Cloramin B 2% hoặc luộc nước sôi trước khi giặt; luộc vật dụng cá nhân ăn uống của bé như bình sữa, ly uống nước, chén ăn cơm, muỗng ăn… và không dùng chung với bé khác.
BS Đinh Thạc cho biết, hiện tại bệnh tay chân miệng chưa có thuốc đặc trị, điều trị cơ bản chủ yếu là điều trị triệu chứng bao gồm giảm đau miệng và hạ sốt bằng cách lau mình bằng nước ấm, dùng thuốc hạ sốt Paracetamol liều 10 – 15mg/kg cân nặng mỗi 4 – 6 giờ. Phụ huynh tuyệt đối không sử dụng Aspirine để hạ sốt, giảm đau cho trẻ.
Phụ huynh có thể sử dụng Antacide dạng gel chấm vào sang thương ở miệng giúp trẻ bớt đau đớn để ăn uống dễ dàng hơn, lưu ý nguy cơ hít sặc có thể xảy ra khi sử dụng loại thuốc gel này. Phụ huynh cũng có thể giảm ngứa cho trẻ bằng các loại thuốc kháng histamine thông thường như Chlorpheniramine, Polaramin, Theralene... theo chỉ định của bác sĩ điều trị. Trong quá trình bé bệnh cần được bổ sung nguồn nước uống, nhất là các loại nước trái cây ép chứa nhiều vitamin.
Quá trình chăm sóc trẻ tại nhà, phụ huynh nên lưu ý những biểu hiện nguy hiểm của con. Nên đưa bé đến bệnh viện nếu có biểu hiện: Sốt cao liên tục 39oC không hạ sau khi đã hạ sốt tích cực; giật mình chới với, hốt hoảng, thất thần; run tay chân (thấy rõ khi đưa đồ chơi cho trẻ cầm); yếu chi, đi đứng loạng choạng; bé đảo mắt bất thường; nôn ói nhiều; quấy khóc (dỗ không nín); co giật; thở mệt.
