Bữa chay hôm ấy gồm cơm trắng, rau luộc, đậu rán, khoai tây chiên… chấm xì dầu. Món gì cũng nguyên chất, nguyên dạng, đơn giản nhưng ngon miệng đủ để nhớ lâu. Không giống với những bữa chay bày biện đủ món giả mặn ngoài kia, có khi phải “rửa mắt” mới dùng được.
Là nhớ chuyện năm nọ một người thân - mệ Huế cũ kỹ từ thế kỷ trước từ nước ngoài về thăm quê. Cũng rằm, cũng chay như hôm rày nhưng không gian là một nhà hàng chay đông đúc ở trung tâm thành phố.
Khi phục vụ bê lên những món chay giả mặn với gà, tôm, cá… các loại nhìn thật và sống động hơn cả thật, mệ hét toáng lên làm náo động cả quán. Mệ giọng kim, nói “chao ơi cái đồ giả nhân giả nghĩa, cái đồ đổi trắng thay đen. Rằm mồng một, ăn chay niệm Phật mà tụi bây còn tráo trở như ri thì thường ngày không chay không Phật thì tụi bây sống với nhau như răng?”.
Mệ đứng dậy đi lục túi xách, lấy ra lọ thuốc nhỏ mắt to đùng nói “cái ni tau mang từ Mỹ về, tốt lắm, tốt lắm” rồi ngửa mặt lên nhỏ tràn cả hai mắt, sau đó còn đi ấn đầu ra sau nhỏ lên mắt cho từng người trong bàn. Vừa nhỏ vừa nói “tau phải rửa mắt mới ăn được, mấy đứa bây cũng phải rửa mắt thì mới ăn được”.
Rửa mắt xong, mệ vui hẳn, chuyển qua giọng thổ, “chừ mắt sạch và sáng rồi, tâm cũng sạch và sáng rồi” và ngồi xuống dùng bữa ngon lành, từ giọng đến ngôn ngữ cơ thể dịu dàng hẳn ra, như thể chưa từng có chuyện gì xảy ra trước đó.
Kể cho bạn nghe chuyện mệ Huế rửa mắt trước khi ra “thở chay”. Bạn cười, bảo “vui vẻ, sầu muộn của con người phần lớn đến từ những vướng mắt về hình tướng nên và rửa mắt cũng là một giải pháp để rũ bỏ”.
Như chuyện thở chay, chỉ là hôm ấy tôi được hít thở một trời không khí trong lành thay cho những tạp nhiễm, thậm chí cả độc tố thường ngày trong những đô thị. Thế thôi mà lỡ rao lên Facebook, lại bị liên tưởng đến với ngủ mặn, ngủ chay đủ kiểu nhiêu khê vô cùng.
