Hiệp ước hòa bình
Bộ Thống nhất Hàn Quốc ngày 18.4 cho biết, Hàn Quốc đang tìm kiếm thay thế thỏa thuận đình chiến bằng 1 hiệp ước hòa bình để xây dựng nền hòa bình vĩnh viễn trên bán đảo Triều Tiên. “Hai miền Triều Tiên đã thảo luận về việc chấm dứt thỏa thuận đình chiến tại hội nghị thượng đỉnh tháng 10.2007. Chính phủ Hàn Quốc đang nỗ lực để tuyên bố chấm dứt chiến tranh và lập lại nền hòa bình vĩnh viễn” - Yonhap dẫn lời phát ngôn viên Bộ Thống nhất Hàn Quốc Baik Tae-hyun phát biểu tại cuộc họp báo. Tuyên bố chung của hội nghị thượng đỉnh năm 2007 cho biết, cả Triều Tiên và Hàn Quốc đều công nhận sự cần thiết phải chấm dứt chiến tranh.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ủng hộ những nỗ lực này của 2 nước. “Nhiều người không biết chiến tranh Triều Tiên vẫn chưa kết thúc. Nó vẫn diễn ra ngay lúc này. Và họ đang thảo luận để chấm dứt chiến tranh. Tôi chúc phúc cho họ” - Tổng thống Mỹ nói, và tin rằng có nhiều thiện chí trong chiến dịch ngoại giao với Triều Tiên. Hãng tin Bloomberg dẫn lời giáo sư John Delury - chuyên gia Trung Quốc học tại Đại học Yonsei, Seoul - nhận định: “Kết thúc tình trạng xung đột là cốt lõi của mọi việc. Hoà bình cũng phức tạp không kém gì phi hạt nhân hóa”.
Cùng ngày 18.4, giới chức Hàn Quốc và Triều Tiên thảo luận ở cấp chuyên viên để chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Kim Jong-un, dự kiến vào ngày 27.4. “Chúng tôi hy vọng, hội nghị thượng đỉnh sẽ xác nhận việc phi hạt nhân hoá và hy vọng sẽ có 1 thỏa thuận toàn diện với Triều Tiên về vấn đề này” - Chánh văn phòng Tổng thống Hàn Quốc Im Jong-seok phát biểu hôm 17.4. Ông Im cho biết thêm, 2 nước đang thảo luận về từ ngữ của 1 tuyên bố chung có thể được công bố tại hội nghị thượng đỉnh liên Triều. Tổng thống Moon Jae-in đã xem xét khung của tuyên bố, có thể được gọi là Tuyên bố 27.4 hoặc Tuyên bố Bàn Môn Điếm, tập trung vào vấn đề phi hạt nhân hoá và hòa bình trên bán đảo Triều Tiên, cũng như cải thiện mối quan hệ không chỉ giữa Hàn Quốc - Triều Tiên mà còn với các nước khác, trong đó có Mỹ.
Hiện thực hóa thượng đỉnh Mỹ-Triều
Tổng thống Donald Trump hôm 17.4 tiết lộ, Mỹ đang đàm phán trực tiếp ở “các cấp cực kỳ cao” với Triều Tiên để cố gắng tổ chức 1 hội nghị thượng đỉnh giữa ông và nhà lãnh đạo Kim Jong-un. “Chúng tôi đã có những cuộc đàm phán trực tiếp ở các cấp cao, cực kỳ cao, với Triều Tiên. Và tôi thực sự tin rằng điều này tạo điều kiện cho thiện chí, rằng những điều tốt đẹp đang diễn ra” - Reuters dẫn lời ông Donald Trump nói. Tổng thống Mỹ cho biết thêm, các quan chức nước này đang cân nhắc 5 địa điểm khác nhau cho cuộc gặp gỡ vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6 với ông Kim. Khi được hỏi, liệu có địa điểm nào ở Mỹ hay không, ông Donald Trump nói “không”.
Mặc dù ông Donald Trump không nêu tên ai của phía Mỹ đang đàm phán với Triều Tiên, nhưng tờ Washington Post đưa tin tối 17.4, ông Mike Pompeo - Giám đốc CIA, ứng viên Ngoại trưởng Mỹ - đã tới Bình Nhưỡng vào dịp lễ Phục sinh (1.4) gặp nhà lãnh đạo Kim Jong-un để bàn bạc kế hoạch tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Donald Trump.
Theo Reuters, chuyến đi của ông Pompeo được sắp xếp bởi giám đốc tình báo Hàn Quốc Suh Hoon và người đồng cấp Triều Tiên Kim Yong-chol, nhằm mục đích đánh giá xem ông Kim Jong-un có chuẩn bị sẵn sàng cho các cuộc hội đàm nghiêm túc hay không. Chuyến đi của ông Pompeo cho thấy dấu hiệu mạnh mẽ nhất về sự sẵn sàng của ông Donald Trump trở thành Tổng thống đương nhiệm đầu tiên của Mỹ gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên.
Thêm 1 diễn biến mới nhất nữa trong tiến trình ngoại giao bận rộn trên bán đảo Triều Tiên là thông tin Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chuẩn bị có chuyến thăm tới thủ đô Bình Nhưỡng. Một nguồn tin giấu tên nói với CNN, chuyến thăm sẽ “sớm” diễn ra, có thể sau cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều. Đây sẽ là chuyến thăm chính thức đầu tiên của ông Tập Cận Bình đến Triều Tiên kể từ khi ông giữ chức Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc tháng 11.2012. Mối quan hệ giữa Triều Tiên và đồng minh lâu năm Trung Quốc đang ấm dần lên trong thời gian vừa qua, sau chuyến thăm bất ngờ của ông Kim Jong-un đến Bắc Kinh hồi cuối tháng 3.
Tất cả những diễn biến này thực sự là tín hiệu lạc quan, bởi chỉ vừa mới cuối năm ngoái thôi, không ai có thể tưởng tượng được sẽ diễn ra những cuộc thảo luận và gặp gỡ Hàn-Triều, Mỹ-Triều sau hàng tháng leo thang căng thẳng và lo sợ về chiến tranh, hạt nhân và tên lửa.
