Xin ông đánh giá đôi nét về diễn biến ở Syria hiện nay?
- Tình hình hiện rất căng thẳng, không loại trừ khả năng Mỹ, cùng Anh và Pháp sẽ tấn công. Hiện Mỹ và các nước phương Tây đã tập trung tàu chiến, máy bay, tên lửa đến Địa Trung Hải, áp sát bờ biển Syria khoảng 100km. Trong khi đó, phía Nga cũng đã tuyên bố báo động toàn quân, sẵn sàng chiến đấu đáp trả. Syria và Iran cũng trong trạng thái tương tự.
Theo ông, liệu các bên, cụ thể là Nga và Mỹ, có hành động như những tuyên bố cứng rắn đưa ra trước đó không?
- Việc Mỹ, Anh, Pháp tấn công có thể xảy ra, nhưng cho đến nay, tôi vẫn hy vọng có thể tránh được. Hiện nội bộ Mỹ chưa thống nhất về việc tấn công Syria. Tin tức ngày 11.4 cho thấy, Tổng thống Donald Trump và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đang có sự khác biệt về quan điểm. Trong khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố có đầy đủ bằng chứng về việc chính quyền ông Bashar al-Assad sử dụng vũ khí hóa học tại Douma, Đông Ghouta thì Bộ trưởng James Mattis đang đề nghị xem xét kỹ lưỡng thông tin tình báo về việc Syria sử dụng vũ khí hóa học.
Thêm vào đó, ngày 9.4, Tổng thống Mỹ tuyên bố sẽ ra quyết định về cách thức đáp trả vụ nghi tấn công hóa học ở Syria trong vòng 24-48 giờ. Nhưng cho đến chiều tối 12.4, quyết định về Syria vẫn chưa ngã ngũ dù Mỹ có tập trung binh sĩ và khí tài quân sự sát Syria.
Hiện rất khó để khẳng định việc tấn công Syria có thể xảy ra không, bởi ông Donald Trump cũng không thể bỏ qua ý kiến của Quốc hội Mỹ về vấn đề này. Nhưng chắc chắn việc ra quyết định không hề dễ dàng.
Tình thế tương tự về việc ra quyết định phản ứng với Syria của Thủ tướng Anh Theresa May. Ngoài ra, một yếu tố khác là chính bản thân ông Donald Trump đang nhiều vấn đề rắc rối nội bộ như: Cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Tổng thống Mỹ, bê bối tình ái…
Về phía Nga, dù toàn quân trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu, nhưng tối 11.4, ông Vladimir Shamanov - Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga - cho biết, Nga đang liên hệ trực tiếp với Bộ tham mưu chung của Mỹ về tình hình Syria. Do đó, dù tình hình căng thẳng nhưng vẫn có khả năng tránh được tấn công. Đây cũng là mong muốn chung của các nước trong
khu vực.
Nếu Mỹ và phương Tây thực sự tấn công Syria, tình hình có thể đi xa tới mức nào, thưa ông?
- Hiện vị thế của ông Bashar al-Assad mạnh mẽ hơn rất nhiều so với thời điểm xung đột bùng nổ ở Syria những năm 2011-2012. Nếu Mỹ và phương Tây nã tên lửa vào Syria, sẽ không tránh khỏi sự đối đầu giữa Nga - Mỹ, cũng như các nước ủng hộ Nga, Syria. Mọi tính toán và bất cứ hành động quân sự nào đối với Syria cần phải cân nhắc kỹ lưỡng. Bởi cuộc đối đầu không chỉ ảnh hưởng đối với Syria, với khu vực mà còn có hậu quả khủng khiếp, khôn lường với chính bản thân nước Mỹ.
