Những ngày gần đây, người hâm mộ Việt Nam đã đón nhận thông tin ban đầu khá lạc quan về chuyện bản quyền truyền hình World Cup 2022.
Theo đó, sau một thời gian khá căng thẳng và lo ngại giải đấu ở Qatar sẽ không vượt qua biên giới Việt Nam, đến lúc này, câu chuyện mà giới truyền thông đưa tin là việc công bố Việt Nam sở hữu bản quyền kỳ Cúp thế giới thứ 22 trong lịch sử “chỉ còn là vấn đề thời gian”.
Đến lúc này, giá cả cụ thể vẫn chưa được tiết lộ. Tất cả mới chỉ biết rằng, đơn vị chào bán bản quyền đưa ra mức giá 15 triệu USD. Hơn 300 tỉ đồng là một con số khiến các nhà đài chùn bước và đương nhiên, cũng là mức giá vượt xa so với thời điểm ban đầu Việt Nam làm quen với khái niệm “bản quyền truyền hình World Cup”.
Lao Động sẽ cùng độc giả nhìn lại hành trình của câu chuyện bản quyền World Cup tại Việt Nam.
Năm 1930 là lần đầu tiên Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) tổ chức World Cup. Tuy nhiên, phải đến 24 năm sau (1954), vấn đề bản quyền truyền hình mới chính thức được đề cập.
Nhưng theo những dữ liệu lịch sử, World Cup 1966 ở Anh có thể được coi là bước ngoặt thực sự trong mối liên hệ giữa bóng đá và truyền hình.
Cùng với thế giới, những hình ảnh về World Cup qua truyền hình cũng sớm đến với Châu Á và khu vực Đông Nam Á. Ít người biết rằng, một số nước Đông Nam Á lại có bản quyền truyền hình sớm hơn so với nhiều quốc gia lớn ở cả Châu Âu lẫn Châu Á.
Truyền hình Malaysia và Singapore mang World Cup về cho người hâm mộ từ năm 1966, duy trì điều đó cho đến hiện tại. Với Thái Lan, Indonesia, Campuchia là từ 1970, Brunei 1978, Myanmar 1982, Lào 1986. Timor Leste và Philippines đến 2006 mới có bản quyền truyền hình World Cup.
World Cup tại Việt Nam
Với Việt Nam, trước ngày đất nước thống nhất, World Cup từng đến vào năm 1974, nhưng chỉ có duy nhất trận chung kết giữa Tây Đức và Hà Lan. 8 năm sau, World Cup 1982 tại Tây Ban Nha là sự kiện đầu tiên người hâm mộ Việt Nam được thưởng thức trọn vẹn qua truyền hình (đen trắng).
Trong thập niên 80 và những năm đầu thập niên 90, fan hâm mộ ở Việt Nam được xem World Cup… miễn phí, khi xin tiếp sóng từ Liên Xô – quốc gia có đội tuyển tham dự (Mexico 1986, Italia 1990), hoặc chỉ đổi lại bằng quảng cáo (Mỹ 1994).
Theo năm tháng, từ truyền hình đen-trắng dần chuyển sang truyền hình màu, công nghệ cũng tiến bộ hơn để từ đó, khái niệm bản quyền truyền hình bắt đầu xuất hiện.
Dù vậy, ở kỳ World Cup cuối cùng của thế kỷ 20 (Pháp 1998), vẫn chưa phải mua bản quyền. Vì Việt Nam là quốc gia nằm trong Cộng đồng Pháp ngữ nên nên chủ nhà Pháp chỉ đề nghị một khoản phí 40.000 USD để truyền dẫn vệ tinh.
Bước sang thế kỷ 21, khi sự hội nhập của Việt Nam với thế giới đã sâu và rộng hơn, bản quyền truyền hình trở thành vấn đề “nghiêm túc”. Khi các đơn vị truyền hình đều phải bỏ ra số tiền lớn dần để sở hữu bản quyền. Dù vẫn nhận được sự ưu đãi nhất định thì năm 2002 (tại Nhật Bản và Hàn Quốc), mức phí vẫn là 1 triệu USD (FIFA chào giá 2 triệu USD).
Sau đó, bản quyền World Cup 2006 ở Đức là 2 triệu USD, tại Nam Phi 2010 là 2,7 triệu USD, tại Brazil 2014 tăng gần hơn 2 lần rưỡi – lên 7 triệu USD và ở World Cup gần nhất là 2018 tại Nga, giá tiền lên đến 12 triệu USD. Năm đó, Việt Nam là quốc gia cuối cùng có bản quyền World Cup, nhưng truyền hình quốc gia cũng phải nhờ đến sự hỗ trợ phần lớn của một số doanh nghiệp thì người hâm mộ Việt Nam mới được trực tiếp chứng kiến đội tuyển Pháp lần thứ hai vô địch thế giới.
Như đã nói trên, năm nay, bản quyền truyền hình World Cup 2022 được chào bán cho Việt Nam với giá 15 triệu USD…
