Theo ĐB Nguyễn Minh Đức, đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của nhà nước nên phải làm thế nào để việc xét đặc xá và tha tù trước thời hạn không trùng lắp nhau về điều kiện và thời điểm. Ngoài ra, theo Điều 9 (khoản 2), sau khi lệnh của Chủ tịch nước được công bố thì phải niêm yết danh sách tại các trại giam, ĐB hỏi có nên niêm yết tại nơi cư trú không? Nếu không sợ tốn kém in ấn thì nên dán thông báo này ở nơi cư trú của người được đặc xá.
Sau 10 năm thực hiện Luật Đặc xá, chúng ta đặc xá đến 50.000 người, tỷ lệ tái phạm 1,16% là một con số rất thấp cho thấy hiệu quả của việc đặc xá là rất tốt. Để chống tái phạm của người sau đặc xá rất cần sự đùm bọc của chính quyền cơ sở. Thực tế cho thấy sau khi được đặc xá, nhiều người ra tù không còn bố mẹ, vợ con, tâm trạng đó rất cần sự chia sẻ của cấp ủy chính quyền để họ nhanh hoàn lương, không để họ có điều kiện tái phạm.
ĐB Phan Thị Bình Thuận nhấn mạnh sự cần thiết sửa đổi Luật Đặc xá ban hành năm 2007 để tương thích và phù hợp với tình hình thực tế. Về tên gọi thống nhất là Luật Đặc xá (sửa đổi) được bổ sung 3 điều và nhiều nội dung sửa rất quan trọng. Về thời điểm đặc xá, nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn và trường hợp đặc biệt. Đề nghị có quy định rõ đối với việc giải quyết cho trong trường hợp đặc biệt để tránh tiêu cực. Tại Điều 10 có quy định cụ thể về điều kiện để được đặc xá đề nghị tham chiếu Điều 66 của Bộ luật Hình sự về tha tù trước thời hạn có điều kiện để tránh chồng lấn, chồng chéo. Việc xem xét đặc xá chỉ nên xem tiêu chuẩn hoàn thành xuất sắc, có thành tích xuất sắc trong cải tạo thôi, còn mức khá thì cân nhắc.
Phát biểu thảo luận, ĐB Ngọ Duy Hiểu thống nhất nội dung giảm thời gian được xét đặc xá khi phạm nhân chấp hành được 1/3 thời gian ngồi tù thay vì quy định ½ thời gian như trước đây. Bên cạnh đó, người chịu án chung thân trước đây chấp hành phạt tù được 14 năm sẽ được xem xét đặc xá, nay nâng lên 15 năm là phù hợp.
ĐB Ngọ Duy Hiểu cũng nhấn mạnh, đối với các tội tham nhũng, lừa đảo… thì hành vi của người phạm tội hướng rất rõ đến tài sản, nên đánh vào mục đích người phạm tội thì đương nhiên. Tuy nhiên, nếu một người gây tai nạn giao thông, họ chưa có tiền mà bắt bồi thường xong mới được đặc xá thì phải xem lại, đảm bảo tính nhân văn của việc đặc xá.
Cũng liên quan đến điều kiện đặc xá, ĐB Hiểu dẫn Điều 10: “…có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn, bản thân là lao động duy nhất, có xác nhận của UBND nơi cư trú…” thì phải làm rõ các điều kiện trên là “và” hay “hoặc”.
