Một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong tháng 4.2023 Bộ Nội vụ xác định đó là hoàn thiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự thảo Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030; Nghị quyết của Chính phủ ban hành Kế hoạch sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030; chủ động xây dựng Kế hoạch tổ chức Hội nghị toàn quốc để quán triệt triển khai các nghị quyết nêu trên.
Liên quan tới việc này, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã ký Tờ trình gửi Chính phủ dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030.
Bộ Nội vụ xác định mục tiêu cụ thể, đến năm 2025: Hoàn thành sắp xếp đối với các ĐVHC cấp huyện, cấp xã có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% theo quy định.
Đồng thời, hoàn thành sắp xếp các ĐVHC cấp huyện có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% quy định; ĐVHC cấp xã có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300%.
Dự thảo Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 cũng nêu rõ, khuyến khích việc sắp xếp các đơn vị hành chính không thuộc diện sắp xếp quy định nêu trên để giảm số lượng đơn vị hành chính, tăng quy mô đơn vị hành chính, tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, tạo thuận lợi cho công tác quản lý nhà nước và đời sống của nhân dân.
Bộ Nội vụ cho biết, kết quả sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện giai đoạn 2019 - 2021 tuy đã giảm được 8 huyện và 563 xã nhưng đến nay đa số đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã vẫn chưa đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số theo quy định.
Trong giai đoạn 2023-2025, dự kiến có 52 đơn vị hành chính cấp huyện, 1.037 đơn vị hành chính cấp xã có cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số nằm trong diện đề nghị sắp xếp, sáp nhập.
Theo dự thảo nghị quyết, sau khi sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã thì các ĐVHC được sắp xếp phải đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số theo quy định tại Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại ĐVHC.
Trường hợp do có các yếu tố đặc thù về văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, điều kiện địa lý tự nhiên, cộng đồng dân cư và yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh mà không thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã để đạt đủ tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số theo quy định thì ĐVHC sau sắp xếp phải đạt một trong các điều kiện sau:
ĐVHC cấp huyện, cấp xã có diện tích tự nhiên hoặc quy mô dân số đạt từ 100% trở lên tiêu chuẩn quy định, tiêu chuẩn còn lại phải đạt từ 70% trở lên tiêu chuẩn quy định;
ĐVHC cấp huyện có diện tích tự nhiên đạt từ 30% trở lên tiêu chuẩn quy định; tiêu chuẩn về quy mô dân số đạt từ 200% trở lên tiêu chuẩn quy định;
ĐVHC cấp xã có diện tích tự nhiên đạt từ 30% trở lên tiêu chuẩn quy định; quy mô dân số đạt từ 300% trở lên tiêu chuẩn quy định;
Được thành lập trên cơ sở sáp nhập từ 3 đơn vị hành chính cùng cấp trở lên.
