Bất nhất trong chủ trương
Tháng 8.2016, Thường trực Hội Bảo trợ phụ nữ và trẻ em nghèo bất hạnh TP. Đà Nẵng (Hội) có thông báo do ông Trần Chí Thành - Phó Chủ tịch phụ trách Hội ký, nội dung: “Từ 1.9.2016, Thành hội không tài trợ, miễm giảm chi phí khám và điều trị cho bệnh nhân trái tuyến tại BV phụ nữ”. Lý do theo ông Thành là nhà nước đã chi ngân sách mua thẻ BHYT cho người nghèo và luôn khuyến khích người có BHYT đi khám, điều trị đúng tuyến, nhằm bảo đảm sự cần bằng và ổn định chung của quỹ BHYT trong cả nước. Việc BV Phụ nữ Đà Nẵng hỗ trợ chi phí khám, điều trị trái tuyến là đi ngược với chủ trương và góp phần gây mất ổn định quỹ BHYT chung.
Thông báo trên ngay lập tức vấp phải sự phản đối kịch liệt từ phía bà Nguyễn Thị Vân Lan, khi đó là Phó Chủ tịch Hội kiêm Chủ tịch Cty TNHH MTV BV phụ nữ. Bà Vân Lan có tờ trình phản đối: “BV phụ nữ là BV chuyên khoa phụ sản nên không được BHYT phân bổ đầu thẻ khám chữa bệnh ban đầu. Hầu hết bệnh nhân đến với BV đều được coi là trái tuyến. Nếu cắt đối tượng này thì hầu như phụ nữ nghèo muốn đến khám và điều trị tại BV chuyên khoa phụ sản chất lượng cao cũng không thể đến được”. Bà Lan cho rằng nếu làm như ông Thành thì Hội không tài trợ được cho 98% phụ nữ nghèo đến tầm soát phát hiện ung thư và điều trị trái tuyến, sinh đẻ, khám thai.
Ngược lại, theo ông Trần Chí Thành, cả năm 2015, Hội cấp cho BV Phụ nữ Đà Nẵng hơn 400 triệu đồng để khám tầm soát, phát hiện sớm ung thư cho phụ nữ nghèo, nhưng chỉ phát hiện 2/593 phụ nữ nghèo đến khám. Trong khi đó, năm 2016, Hội chuyển kinh phí 35 triệu đồng (chưa bằng 1/11 số tiền của năm 2015) về cho các địa phương thực hiện nhiệm vụ này thì kết quả hoàn toàn khác: có gần 4.000 lượt phụ nữ nghèo được khám tầm soát, phát hiện sớm và tư vấn, hướng dẫn chữa trị cho hơn 500 lượt phụ nữ có các triệu chứng của bệnh ung thư. “Đây là năm chúng tôi đổi mới phương thức tổ chức khám phát hiện ung thư vú, tử cung cho phụ nữ nghèo, hiệu quả mang lại cao gấp nhiều lần, với số tiền ít hơn nhiều lần. Điều quan trọng nhất là có thêm hàng ngàn phụ nữ được tiếp cận với nguồn tài trợ để được khám, tầm soát, chữa trị sớm căn bệnh ung thư” - ông Thành khẳng định.
Số liệu không khớp nhau
Một điểm đáng nói nữa là tổng kinh phí trích nộp của BV Phụ nữ Đà Nẵng về cho Hội từ năm 2011 đến cuối tháng 12.2015 là hơn 15 tỉ đồng. Đó cũng là một trong những nguyên nhân BV báo lỗ và không phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp trong 7 năm hoạt động từ 2009-2015. Số tiền này, Hội cấp ngược trở lại cho BV hơn 7,7 tỉ đồng để chi miễn giảm viện phí cho phụ nữ nghèo.
Ngay cả số lượt phụ nữ nghèo đến khám, điều trị tại BV Phụ nữ Đà Nẵng cũng có sự khác biệt trong các thông báo, báo cáo. Trong Thông báo số 03 (ngày 10.6.2016) khi Hội Bảo trợ làm việc với BV Phụ nữ Đà Nẵng, thì kể từ khi đi vào hoạt động (năm 2009) đến hết năm 2015, Hội đã hỗ trợ khám, chữa bệnh miễn phí cho hơn 12.481 phụ nữ nghèo, bị bệnh nan y với số tiền hơn 7,7 tỉ đồng. Thế nhưng, chri mấy tháng sau, theo báo cáo số 52 do ông Nguyễn Xuân Phúc - Giám đốc BV Phụ nữ Đà Nẵng - ký ngày 28.11.2016 thì trong cũng giai đoạn 2009-2015, đơn vị chỉ thực hiện miễn giảm chi phí khám và điều trị cho hơn 8.600 lượt phụ nữ nghèo có thẻ BHYT tại thành phố với số tiền hơn 5,2 tỉ đồng. Vậy là chỉ giữa BV với cơ quan chủ quản là Hội, con số chênh lệch đã đến gần 4.000 lượt phụ nữ nghèo được miễn giảm viện phí.
Thực tế mô hình và cách thức huy động kinh phí xây dựng, mua sắm trang thiết bị, vận hành hoạt động, BV Phụ nữ Đà Nẵng là giống BV Ung thư. Theo một cán bộ (xin giấu tên), BV xây dựng trên cơ sở cấp ngân sách, lại hoạt động theo mô hình doanh nghiệp, lấy lợi nhuận làm mục tiêu cao nhất đều biểu hiện nhiều bất cập trong quản lý, sử dụng ngân sách. Đồng thời điều đó cũng tạo kẻ hở cho việc cố ý làm sai quy định của pháp luật và điều này cần được sớm điều chỉnh. “Nên chuyển BV Phụ nữ Đà Nẵng sang mô hình bệnh viện công, dưới sự quản lý trực tiếp của Hội, sự chỉ đạo chuyên môn và giám sát hoạt động của Sở Y tế, của BHXH TP. Đà Nẵng”- cán bộ này đề nghị.
