Hoàn thiện hành lang pháp lý để “mở khóa” tiềm năng blockchain Việt Nam

Tiềm năng đã rõ

Người Việt luôn khao khát có thể bắt kịp với tốc độ phát triển ngành công nghệ trên thế giới. Và bây giờ, chúng ta đang thực sự có cơ hội để làm điều đó khi các mô hình play-to-earn hay move-to-earn bùng nổ. Dựa trên công nghệ blockchain, hàng trăm dự án GameFi (kết hợp giữa trò chơi điện tử với tài chính phi tập trung) đã ra đời tại Việt Nam, tạo thành một hệ sinh thái blockchain đầy hứa hẹn và lập tức trở thành điểm nóng thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư.

Trong năm 2021, quy mô thị trường blockchain toàn cầu ước đạt trên 3.000 tỉ USD, và Việt Nam lại là 1 trong 5 quốc gia đi đầu công nghệ này, tỉ lệ chấp nhận công nghệ mới cao gấp 5 lần so với Mỹ. Với vị thế khơi mào xu hướng và cơ hội rộng mở, đáng lẽ Việt Nam đã có thể tận dụng thị trường blockchain để thu lợi ích đáng kể cho mình. Theo ý kiến nhiều chuyên gia về blockchain, Việt Nam có thể bỏ lỡ thời cơ của chính mình nếu không sớm hoàn thiện một bộ khung pháp lý.

Mong mỏi của đông đảo người làm dự án blockchain Việt Nam vẫn là được sự hỗ trợ tối đa từ phía chính phủ. Một hành lang pháp lý kịp thời và minh bạch, chặt chẽ, sẽ giúp “phá băng” cho cộng đồng và tạo điều kiện cho các dự án game ứng dụng blockchain có thể phát triển. Từ Flappy Bird của Nguyễn Hà Đông từng gây sốt toàn cầu khi đạt hơn 50 triệu lượt tải, cho đến Sky Mavis của Nguyễn Thành Trung đã trở thành kỳ lân 3 tỷ USD sau chưa đầy 3 năm, hay một startup mới trong thị trường game NFT, FOTA, đã huy động thành công số tiền khổng lồ 8,3 triệu USD bởi HOBBIT Investment ở ngay vòng gọi vốn đầu tiên, Việt Nam không thiếu những cá nhân xuất sắc. Cái mà chúng ta cần bây giờ là “cởi trói” cho họ.

Nỗi lo “chảy máu” start-up

Việt Nam hiện vẫn chưa đưa ra văn pháp luật chính thức nào về công nghệ blockchain, dẫn đến tâm lý e ngại của cả nhà đầu tư lẫn doanh nghiệp. Khi khung pháp lý chưa hoàn thiện, nhiều doanh nghiệp đành lựa chọn phương án thành lập ở nước ngoài rồi kinh doanh xuyên biên giới về Việt Nam.

Song cũng có ý kiến cho rằng cả khi hành lang pháp lý đã hoàn thiện, vẫn cần xem xét mức độ hỗ trợ cho doanh nghiệp đến đâu. Bởi nếu thủ tục hành chính, quy định về thuế và các loại chi phí quá cứng nhắc, gò ép, có thể “phản tác dụng” khiến doanh nghiệp càng e ngại hơn. Lúc đó, tình trạng “chảy máu start-up” sẽ tiếp tục diễn ra như một số chuyên gia cảnh báo. Việc này cản trở tiềm năng trở thành thủ phủ blockchain của nước ta.

CEO của dự án game FOTA, ông Trịnh Ngọc Đức, đã chia sẻ thẳng thắn về cái khó của người làm game. Ngay khi triển khai, họ đã phải đối mặt với thách thức pháp lý. “Các chính sách và hệ thống luật vẫn chưa theo kịp tốc độ phát triển của các dự án tiền mã hóa, trong khi nhiều quỹ truyền thống lại ưu tiên dự án đã được nhà nước đảm bảo và thừa nhận,” ông Đức nhấn mạnh.

Đã đến lúc “mở khóa” tiềm năng blockchain

Thực tế, chính phủ Việt Nam cũng đã nhận thức được tầm quan trọng của blockchain trong thời đại mới. Tiềm năng của nó có thể ví như trí tuệ nhân tạo (AI), đều là những mũi nhọn thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế, nâng cao chất lượng đời sống của mỗi quốc gia. Bộ Khoa học và Công nghệ đã có Quyết định số 2813-QĐ-BKHCN, nhận định rõ blockchain và AI là hai ngành công nghệ trọng điểm. Gần đây, tổ chức chính thức đầu tiên của Việt Nam là Liên minh Blockchain đã được thành lập. Đây là những tín hiệu tích cực cho sự phát triển của cộng đồng blockchain, dù chưa có một bộ chính sách rõ ràng để công nhận và quản lí.

Ông Willian Do - CEO HOBBIT Investment - đã nhận định: “Thiếu hiểu biết và mất niềm tin sẽ dẫn đến nghi kị. Nghi kị dẫn đến sự bài xích”. Chỉ khi nhà nước có hành lang pháp lý minh bạch và cụ thể để phát triển thị trường blockchain, tiềm năng blockchain của Việt Nam mới thực sự được “mở khóa”, trở thành thủ phủ blockchain dẫn dắt xu hướng toàn cầu.