Di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ do Mỹ - Ngụy lập ra từ năm 1955 - 1962, được sử dụng làm khu vực giam tù nhân chính trị. Chỉ hoạt động trong thời gian ngắn, nơi này là nỗi ám ảnh của nhiều chiến sĩ cách mạng vì số lượng tù nhân rất đông trong những xà lim quá nhỏ. Tính đến tháng 4.1957 số tù nhân nơi đây lên đến 2.000 người. Trong đó, xà lim số 1 của Nhà tù, dù chỉ rộng có 4,87m2 nhưng nhốt thường xuyên hơn 20 người, có đợt cao điểm địch tống giam cả nam lẫn nữ lên đến 37 người. Cũng tại phòng giam này, nhiều chiến sĩ đã hy sinh vì đói, khát, và nhất là ngộp thở, và có những người còn sống sót thì bệnh tật, tàn phế suốt đời.
Năm 1998, Nhà tù số 9 Đào Duy Từ được công nhận Di tích lịch sử cấp quốc gia, sau đó được tu sửa, phục chế nhưng kể từ đó, xuống cấp nặng. Từ ngoài vào trong, các vách tường bị bong dộp, thấm ướt, rêu cỏ mọc khắp nơi. Tệ hơn, mỗi khi có mưa, nước thấp ăn dần vào tường vách gây ẩm mốc. Toàn bộ hệ thống đà gỗ, mái ngói bị mục nát nghiêm trọng. Tài liệu, hình ảnh và hiện vật đang trưng bày trong di tích đang đứng trước nguy cơ bị hư hỏng, mối mọt tàn phá.
“Đây còn là nơi để các thế hệ hôm nay và mai sau đến tưởng nhớ vong linh các anh hùng liệt sĩ - những người đã hy sinh trong nhà tù này cho Tổ quốc hồi sinh và đổi mới. Tuy nhiên, qua khảo sát thực trạng, đơn vị nhận thấy di tích đang xuống cấp nghiêm trọng. Do đó, việc sửa chữa, nâng cấp nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa của di tích này là việc rất cần “thiết”. Theo ông Phan Thành Lang - Chủ tịch Hội Cựu tù chính trị cách mạng tỉnh Bình Định, di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ là bằng chứng khẳng định tội ác của kẻ thù, chứng minh hùng hồn tinh thần đấu tranh bất khuất của các chiến sĩ cách mạng Việt Nam.
Ông Bùi Tĩnh - Giám đốc Bảo tàng Bình Định cho biết, đã phối hợp với Hội Cựu tù chính trị cách mạng của tỉnh và TP.Quy Nhơn để tham mưu cho lãnh đạo Sở VHTT có văn bản gửi UBND tỉnh xin chủ trương và kinh phí để thực hiện việc chống xuống cấp di tích, phục vụ cho công tác khách đến tham quan nghiên cứu.
