Ngày 5.10, Viện Bảo tồn di tích phối hợp cùng Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh tổ chức Hội thảo kinh nghiệm bảo tồn và phát huy giá trị di tích tôn giáo, tín ngưỡng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.
TS Trần Quang Nam – Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và du lịch Bắc Ninh - cho biết: Trên địa bàn Bắc Ninh có 1.558 di tích. Di tích đã được xếp hạng là 585 gồm 198 di tích quốc gia (có 4 di tích quốc gia đặc biệt: Chùa Dâu, chùa Bút Tháp, chùa Phật Tích, Đền thờ và lăng mộ các vị vua triều Lý); 387 di tích cấp tỉnh. Trong đó, có ¾ di tích tín ngưỡng – tôn giáo.
Hàng năm ngân sách tỉnh hỗ trợ kinh phí chống xuống cấp cho 50-60 di tích được nhà nước xếp hạng. Năm 2016-2017, ngân sách tỉnh đã đầu tư 70 tỷ đồng hỗ trợ chống xuống cấp gần 200 di tích. Trong đó, chủ yếu là di tích tín ngưỡng - tôn giáo.
Cùng với đó là việc huy động nguồn vốn xã hội hóa giải quyết tình trạng xuống cấp cho các di tích; tăng cường công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực di sản văn hóa.
PGS.TS Đặng Văn Bài – Phó Chủ tịch Hội di sản văn hóa Việt Nam - lưu ý trong việc tu bổ, tôn tạo di tích cần phải quán triệt các nguyên nguyên tắc như: Cần có thái độ trân trọng các yếu tố gốc và các bộ phận được bổ sung ở các giai đoạn sau này nhưng có góp phần làm tăng giá trị của di tích.
Thứ hai, trước khi tiến hành tu bổ cần phải triển khai việc nghiên cứu liên ngành để có sự hiểu biết cặn kẽ về giá trị của di tích. Tình trạng bảo quản cũng như hoàn cảnh lịch sử và đặc thù văn hóa địa phương ở nơi có di tích dự kiến được tu bổ.
Chỉ tu bổ, phục hồi di tích khi có cơ sở dữ liệu khoa học chính xác, phần mới phục hồi phải phù hợp và tạo thành một khối thống nhất với phần nguyên gốc còn lại. Trong thực tế, chúng ta phải luôn cố gắng đến mức tối đa sử dụng vật liệu và kỹ thuật truyền thống vào việc tu bổ, phục hồi di tích.
PGS.TS Đặng Văn Bài cũng nhấn mạnh: “Tu bổ di tích phải phục vụ được những mục tiêu lớn về bảo tồn và phát huy giá trị di tích, lịch sử - văn hóa. Tuy nhiên, không bao giờ có một nguyên tắc cứng nhắc mang tính vạn năng có thể áp dụng cho tất cả các dự án tu bổ di tích trong cả nước.
Vấn đề là các kiến trúc sư chủ trì các dự án có đủ sự đam mê và tính sáng tạo để có thể đưa ra các giải pháp linh hoạt phù hợp với các điều kiện cụ thể ở từng di tích hay không?”
Tham dự hội thảo có nhiều chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực bảo tồn di sản cũng đã đưa ra dẫn chứng, các ví dụ cụ thể với việc tôn tạo, tu bổ và bảo tồn các di tích.
