Vẻ đẹp kỳ vĩ của moong than sâu nhất Đông Nam Á tại Quảng Ninh

Theo sử liệu thì mỏ than lộ thiên của Công ty CP than Cọc Sáu, TP.Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh tiền thân là công trường khai thác than của chủ mỏ thực dân Pháp (từ năm 1907 đến năm 1955). Theo đánh giá của TKV, hiện nay, Công ty CP Than Cọc Sáu là đơn vị có diện sản xuất khó khăn nhất trong Tập đoàn. Năm 2022, Công ty được Tập đoàn giao kế hoạch than nguyên khai sản xuất 1,9 triệu tấn, than tiêu thụ trên 2,9 triệu tấn, bóc trên 22 triệu m3 đất đá. Moong than Cọc 6 là luôn một trong những đề tài hấp dẫn nhất trong ngành than đối với các nghệ sĩ nhiếp ảnh. Cùng chiêm ngưỡng vẻ đẹp kì vĩ của moong than sâu nhất Đông Nam Á này qua ống kính của các nghệ sĩ nhiếp ảnh Quảng Ninh.

1.Moong than Cọc 6 không rộng so với các mỏ than lộ thiên khác, chỉ hơn 4km2, nhưng sâu hun hút, với cung đường lên xuống xoáy trôn ốc dài, đẹp ngoạn mục. Nhiều đoạn cua gấp khúc, lại như dựng đứng bởi moong than không rộng nhưng sâu thăm thẳm, chỉ có những loại se siêu trọng như: HD, Volvo…nặng hàng chục tấn, lốp cao chừng 2m mới có thể lên xuống được. Ảnh: Vũ Thế Hưng

Moong than Cọc 6 không rộng so với các mỏ than lộ thiên khác, chỉ hơn 4km2, nhưng sâu hun hút, với cung đường lên xuống xoáy trôn ốc dài, đẹp ngoạn mục. Nhiều đoạn cua gấp khúc, lại như dựng đứng bởi moong than không rộng nhưng sâu thăm thẳm, chỉ có những loại xe siêu trọng như: HD, Volvo…nặng hàng chục tấn, lốp cao chừng 2m mới có thể lên xuống được. Ảnh: Vũ Thế Hưng

Những thập kỷ trước, than Cọc 6 là một trong những mỏ khai thác lộ thiên lớn nhất của ngành than. Ngày nay, việc khai thác càng ngày càng khó và tốn kém do phải xuống sâu hơn dưới lòng đất. Ảnh “Đường than” của tác giả Vũ Thế Hưng.

Khoảng năm 2013, mỏ đã khai thác xuống độ sâu chừng -135 m so với mực nước biển. Mùa hạ moong 2019-2020, độ sâu đã đạt trên -280m, tiệm cận mức khai thác cho phép. Hiện, Công ty CP than Cọc 6 đang khai thác than ở độ sâu -300. Theo đánh giá của các chuyên gia thì trên thế giới, những mỏ lộ thiên như Cọc 6 không còn nhiều. Ảnh: Dương Phượng Đại

Với tuổi đời hơn 60 năm, than Cọc 6 càng ngày càng xuống sâu, diện khai thác ngày càng hẹp, tài nguyên ngày càng giảm. Điều này đồng nghĩa với việc khai thác ngày càng khó, cần đầu tư và sáng tạo nhiều hơn. Ảnh “Đêm mỏ than Cọc 6” của tác giả Dương Phượng Đại.

Tầng than Cọc 6. Ảnh: Dương Phượng Đại

Ngoài các yếu tố kỹ thuật, khai mỏ lộ thiên phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Có những thời điểm, mưa lớn kéo dài khiến đáy moong ngập trắng nước, hoàn toàn không có đường xuống. Kế hoạch hạ moong ra than bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Ảnh “Bơm moong mùa mưa” của tác giả Võ Cường

Ngoài việc huy động các hệ thống máy bơm để bơm cưỡng bức tiêu thoát nước dưới lòng moong, các kỹ sư mỏ còn phải tính toán việc đào nhiều hố bơm dịch chuyển liên tục tại các vị trí hợp lý để trung chuyển bùn, nước lên trên bởi không có một thiết bị nào có thể bơm thẳng lên mặt bằng dương để thoát nước. Ảnh Võ Cường

Ngoài giải pháp bơm, để giải quyết bùn loãng, các kỹ sư mỏ đã tạo những hố chứa bùn trung gian ở các độ cao khác nhau làm điểm trung chuyển để xử lý. Việc vận chuyển bùn lỏng, nhão bằng xe không khả thi và rất mất an toàn dù có các thiết bị, xe máy hiện đại. Vì thế, phải thi công các tuyến đê ngăn bùn chia làm nhiều ngăn, xử lý từng ngăn, rồi trộn bùn với đất đá, phơi khô sau đó mới vận chuyển lên trên. Ảnh “Hồ trung chuyển” của tác giả Hải Huy