Ứng xử văn hóa - nét đặc trưng của du lịch Hội An

Một sự vụ đáng tiếc

Hội An liên tiếp được thế giới vinh danh, các tạp chí du lịch có uy tín hàng đầu thế giới bình chọn là Điểm đến hấp dẫn nhất, Thành phố du lịch tốt nhất, Điểm đến lãng mạn nhất... thế giới. Ngoài những giá trị văn hóa, kiến trúc độc đáo, du khách trong và ngoài nước còn rất ấn tượng, yêu mến Hội An vì con người ở đây. Cách hành xử nhân văn, nghĩa tình, thân thiện và gần gũi... của người dân được chính quyền đúc kết, xây dựng thành mục tiêu phấn đấu là “Nhân tình thuần hậu”.

Nhưng thật đáng tiếc, đúng dịp kỷ kiệm 20 năm ngày UNESCO công nhận Hội An - Di sản văn hóa thế giới, lại bị tai tiếng bởi chính cách hành xử của người dân - chủ nhân của di sản này. Đó là việc chủ quán Cyclo’s Road Café (Con đường xích lô) đã từ chối phục vụ khách Việt. Phản ứng của nữ du khách đến từ TPHCM được đăng tải trên một tờ báo điện tử, lập tức lan truyền rất nhanh trên các diễn đàn mạng xã hội, trở thành “điểm nóng”.

Trước những diễn biến phứt tạp, nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, thương hiệu Hội An, Phòng Văn hóa và Thông tin Hội An đã làm việc với ông Nguyễn Trương Thế Kha, con trai chủ quán và phối hợp với các ngành chức năng tìm các căn cứ đối chứng, nhân chứng... nhưng nay vẫn chưa có kết quả. Trong khi trên các diễn đàn mạng xã hội, cả chủ quán lẫn nữ du khách bị từ chối phục vụ, đều đưa ra những chứng cứ có lợi về phía mình. Lời lẽ, tin nhắn của nữ du khách thể hiện sự “lớn giọng”, “đe dọa”... Đáp trả của chủ quán cũng chua ngoa, đáo để không thua kém, vì vậy dẫn đến những tranh luận gay gắt, trái ngược.

Dù bất cứ nguyên nhân gì thì vụ việc xảy ra tại Hội An với du khách như vậy là một sự đáng tiếc. Ông Nguyễn Văn Lanh - Trưởng Phòng VH-TT Hội An khẳng định như vậy trong văn bản hồi đáp với báo chí, dư luận với nhấn mạnh: “Chính quyền thành phố nhất quyết không ủng hộ việc này và phần lớn nhân dân Hội An cũng không đồng tình với hiện tượng đó. Trong những năm qua nhiều vụ việc về cách hành xử thô lỗ, gian lận, lừa phỉnh, chặt chém giá cả… của các hàng quán đã được kiên quyết xử lý, chấn chỉnh”.

“Hội An chưa bao giờ phân biệt chủng tộc”

Sự vào cuộc giải quyết nhanh chóng, cũng như thái độ khiêm nhường của cơ quan chức năng, chính quyền Hội An đã được đánh giá rất cao. Hội An đã “tiên trách kỷ...”, nhận phần trách nhiệm về phía mình để nhắc nhở người dân rút kinh nghiệm, dù nguyên nhân là gì.

Tuy vậy, Trưởng phòng VH-TT Hội An, Nguyễn Văn Lanh cũng cho rằng, có bộ phận không ít, kể cả khách Việt đã có thái độ và hành vi trịnh thượng, coi thường người bán hàng, thiếu tôn trọng và gây ra những xung đột. Dù bốc đồng hay chủ ý nhưng để xảy ra xung đột thì điều ảnh hưởng và làm tổn thương đến hình ảnh Hội An. Nhưng không thể từ những trường hợp cá biệt ấy mà suy diễn con người Hội An đang biến thái, vì ham tiền mà phân biệt “Tây” với “Ta”, chuộng sang sính ngoại… như dư luận đang quy chụp.

Ông Nguyễn Sự - nguyên Bí thư Hội An cho biết: “Nếu phân biệt chủng tộc thì đã không có một Hội An - cảng thị mở sớm nhất của xứ Đàng Trong từ thế kỷ 16, 17. Lại càng không có một Hội An - Di sản văn hóa thế giới tròn 20 năm nay. Phần lớn du khách trong nước và quốc tế từ lâu nay đã đánh giá cao về con người, văn hóa, cách hành xử của người Hội An...

Nếu chủ quán có từ chối phục vụ thực khách nào đó thì âu cũng chỉ là một sự lựa chọn khách, không thể cáo buộc họ là “phân biệt chủng tộc được. Khách hàng có quyền lựa chọn thức uống, đồ ăn, có quyền lựa không gian... thì vì sao chủ quán không được quyền lựa chọn khách?”, ông Sự phản biện.

Chính quyền và người dân Hội An vốn nổi tiếng là cầu thị, sẵn sàng nhận cái dở, cái sai để điều chỉnh, tự hoàn thiện mình hơn, làm cho hình ảnh Hội An ngày càng thân thiện, gần gũi trong con mắt bạn bè và du khách. Tuy vậy, với du khách và công luận cũng mong có cái nhìn toàn cục và sự thấu hiểu hơn, nhất là khi cả chính quyền và người dân ở đô thị này đã từ lâu lấy mục tiêu nhân tình thuần hậu làm mục đích để phấn đấu, xây dựng.