Nỗi lo thường trực
Tại Quảng Nam, từ năm 2019 đến nay, các huyện miền núi liên tiếp hứng chịu nhiều trận lở đất, vùi lấp nhà cửa và cướp đi sinh mạng của hàng chục người. Điển hình, năm 2020 xảy ra 5 vụ sạt lở đất làm chết 30 người, mất tích 17 người, chủ yếu ở các huyện Phước Sơn, Nam Trà My và Bắc Trà My.
Đã 3 năm kể từ sau vụ lũ quét kèm lở đất xảy ra tại xã Trà Leng (Nam Trà My) nhưng nỗi ám ảnh vẫn hiện rõ trên gương mặt của những đồng bào M’Nông mỗi khi có người nhắc đến.
Ông Hồ Văn Đề (65 tuổi), xã Trà Leng đã mất đi 8 người thân trong trận sạt lở kinh hoàng ở nóc Ông Đề tháng 10.2020 nhớ lại: “Thảm họa ập xuống quá bất ngờ khiến mọi thứ tan hoang. Con trai, con gái, con rể, cháu tôi đều mất hết cả. Bây giờ đã được định cư yên ổn trên vùng đất mới Bằng La, nhưng mỗi khi có mưa lớn, tôi vẫn còn ám ảnh”.
Ông Trần Duy Dũng - Chủ tịch UBND huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam - cho biết, khu vực đồi núi cao, sau lưng Trung tâm hành chính huyện đã xuất hiện nhiều vết nứt lớn, đe dọa sự an toàn của khu vực này, trong đó có trụ sở làm việc của UBND huyện Nam Trà My và khu dân cư gần đó.
Theo quan sát của phóng viên Lao Động, sau đợt mưa bão cuối năm 2020, một phần quả đồi phía sau trụ sở cơ quan Thi hành án huyện Nam Trà My bị sạt lở.
Khu vực này đã được kè chắn nhưng khu phía sau các trụ sở của Huyện ủy, Ủy ban Nhân dân huyện, Tòa án, Công an huyện Nam Trà My... tiếp tục xuất hiện nhiều vết nứt kéo dài gần 1km.
Xây dựng bản đồ cảnh báo sạt lở
Để đảm bảo an toàn cho người dân, huyện Nam Trà My đã tính đến phương án di dời trung tâm hành chính huyện đến khu vực khác. Tuy nhiên, ở vùng núi cao, để tìm diện tích xây dựng trung tâm hành chính mới là rất khó và tốn kém nguồn đầu tư.
Trao đổi với Lao Động, ông Trần Duy Dũng - Chủ tịch UBND huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam - cho hay, phương án khả thi nhất là xây dựng kè chống sạt lở kết hợp các giải pháp hạ thấp quả đồi để có quỹ đất bố trí di dời, tái định cư và phát triển không gian đô thị.
“Theo dự toán, để xây dựng cả bờ kè và khu dân cư thì cần kinh phí trên 350 tỉ đồng, đây là nguồn kinh phí rất lớn. Trước mắt, tỉnh Quảng Nam đã đồng ý cấp 70 tỉ đồng để huyện xây dựng bờ kè chống sạt lở cho khu vực này” - ông Dũng cho hay.
Sau khi trực tiếp đến kiểm tra hiện trường các khu vực có nguy cơ sạt lở tại huyện Nam Trà My, ông Lê Trí Thanh - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam - cho biết, trước mắt huyện Nam Trà My cần triển khai một số giải pháp cấp bách tại những khu vực xung yếu.
Đồng thời, tham mưu đề xuất phương án đầu tư kè chống sạt lở tại khu Trung tâm hành chính huyện Nam Trà My đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, an toàn, lâu dài, bền vững.
Hiện tỉnh Quảng Nam đã xây dựng bản đồ cảnh báo nguy cơ sạt lở đất tới cấp huyện, tỉ lệ 1/5.000 và cấp xã tỉ lệ 1/1.000, 1/2.000 và phổ biến rộng rãi đến nhân dân. Qua đó, tìm những giải pháp căn cơ, lâu dài ứng phó với họa sạt lở.
