Người bản địa trồng sâm quý
Theo UBND huyện Tu Mơ Rông, hiện có khoảng 80% đồng bào người Xơ Đăng trồng, chăm sóc các cây dược liệu, trong đó có sâm Ngọc Linh. Các xã như Ngọc Lây, Tê Xăng, Măng Ri có nhiều làng gần như 100% hộ dân đều trồng dược liệu với hồng đảng sâm, đương quy, ngũ vị tử… Những loài dược liệu quý, hiện có giá trị cao trên thị trường và đặc biệt phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở vùng cao Kon Tum.
Ở xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông, UBND xã còn xây dựng nghị quyết yêu cầu các hộ dân phải trồng dược liệu trong vườn nhà hoặc trên nương rẫy. Chính quyền cung cấp, hỗ trợ nguồn giống, kỹ thuật chăm sóc dược liệu cho người dân và liên kết với doanh nghiệp để mở rộng vùng nguyên liệu.
Anh Nguyễn Văn Lam - người dân xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông - cho biết, gia đình không có tiền vốn đầu tư nhưng được địa phương cho vay mượn, hỗ trợ giống cây trồng. Sau 3 năm, anh Lam đã sở hữu một vườn sâm xanh tốt và bước đầu đã đem lại thu nhập, giúp gia đình ổn định cuộc sống.
“Chính quyền và người dân thiết lập các đội bảo vệ, đi tuần tra thường xuyên vườn sâm cho đến mùa thu hoạch. Những năm gần đây, đời sống bà con người bản địa đầy đủ hơn, có tivi, tủ lạnh, có vốn liếng nhờ trồng sâm” - anh Lam nói.
Phát triển hàng trăm hécta sâm, dược liệu
Ông Võ Trung Mạnh - Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông - cho hay, với lợi thế được thiên nhiên ưu đãi, huyện xác định cây sâm và các loài dược liệu là cây xóa đói giảm nghèo có hiệu quả cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số. Ngoài ưu đãi hỗ trợ vốn, huyện vận động người bản địa chuyển đổi diện tích cơ cấu cây trồng.
Hiện nay, toàn huyện đã trồng và phát triển hơn 800ha dược liệu các loại, trong đó có gần 145ha sâm dây, 625,2ha sâm Ngọc Linh. Đối với các hộ dân, nếu năm 2016 chỉ có hơn 3,5ha trồng sâm, thì nay số hộ dân tham gia trồng sâm Ngọc Linh đã tăng lên với diện tích gần 70ha. Tuy nhiên, con số này còn khá khiêm tốn so với tiềm năng và lợi thế để phát triển cây sâm Ngọc Linh trong đồng bào và phần lớn diện tích sâm, dược liệu chủ yếu của các doanh nghiệp vào đầu tư, khai thác.
Ông Nguyễn Hữu Tháp - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum - nói rằng: “Xác định thế mạnh của tỉnh là sâm và các loài dược liệu nên chính quyền tỉnh tập trung quy hoạch vùng nguyên liệu, kêu gọi các nhà đầu tư có kinh nghiệm, năng lực để hình thành chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm ra thị trường. Trong tương lai, các khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong chế biến các sản phẩm từ sâm và dược liệu quý sẽ hình thành, mở rộng, phát huy tối đa tiềm năng của vùng đất “thuốc”.
