Ngôi nhà kiên cố xây năm 2015 bằng tiền tích cóp nhiều năm làm công nhân Cty CP Than Hà Tu và tiền vay mượn của vợ chồng anh Lê Văn Hiệp hiện giờ nứt toác khắp nơi. Trong phòng ngủ, nhiều vết nứt xé ngang tường. Ở những góc nối giữa bếp và nhà nứt toác, có thể nhìn rõ từ trong ra ngoài. Bờ tường xung quanh nhà và nền nhà, sân đều lún sụt, vỡ vụn.
Anh Hiệp bảo, có đêm nằm nghe thấy tiếng nứt tách của tường nhà. Tốc độ “xuống cấp” của ngôi nhà ngày một nhanh, nhất là sau mỗi đợt mưa lớn.
Ngôi nhà kiên cố của gia đình ông Bùi Đức Trọng, xây năm 2018, nhưng đến nay cũng đầy vết nứt trên tường nhà; mặt bể nước ngày một vênh cao hơn so với nền nhà do tình trạng sụt lún.
Nhiều hộ dân phải cắt ngắn cửa hoặc tháo gạch dưới nền thì mới mở được cửa bởi khung cửa bị vênh do sụn lút đất.
“Tường nhà thì nứt từ lâu, nhưng gần đây do sụt lún mạnh nên cửa nhà không thể mở được, buộc phải tháo gạch dưới nền. Trong khi đó, hệ thống đường nước sạch bị vặn vỡ hết, khiến có tháng gia đình phải đóng cả triệu tiền nước, trong khi trước đó mỗi tháng chỉ dùng hết hơn 100.000 đồng tiền nước” - chị Nguyễn Thị Quý cho biết.
Cụ Đỗ Thị Chuyền cho biết, đã sống ở đây từ năm 1958 nhưng chưa bao giờ có hiện tượng như vậy. Tuy nhiên, từ vài năm gần đây, khi Cty Than CP Núi Béo bắt đầu khai thác dưới hầm lò thì xảy ra lún sụt đất, nứt nhà cửa. Ngôi nhà kiên cố của gia đình cụ ở trên đồi đang lún sụt xung quanh; nền nhà gõ nhiều vị trí nghe bộp bộp, cho thấy đất phía dưới đang rỗng.
Theo ông Nguyễn Xuân Trường - Chủ tịch UBND phường Hà Tu - ước tính có khoảng 100 hộ dân trong khu 4 có nhà cửa và các công trình xây dựng bị ảnh hưởng do quá trình khai thác than hầm lò của Cty CP Than Núi Béo.
Đại diện các đơn vị liên quan, trong đó có Cty CP Than Núi Béo đã vào khảo sát, làm việc với người dân nhưng hiện vẫn chưa có giải pháp được những người bị ảnh hưởng cho là thỏa đáng.
“Cần phải có khảo sát kỹ lưỡng xem mức độ ảnh hưởng ra sao. Nếu nguy hiểm tới tính mạng của người dân thì phải tính toán di dời và đền bù. Nếu không đến mức đó thì bồi thường, hỗ trợ theo mức độ thực tế, chứ không hỗ trợ đại trà như hiện nay” - ông Trường chia sẻ.
Trao đổi với Lao Động, nhiều hộ dân không đồng tình với cách thức và mức đền bù của Cty CP Than Núi Béo, bởi mức cao nhất không quá 5 triệu đồng/hộ - không đủ khắc phục những thiệt hại. Có nhà đã phải đầu tư hơn 30 triệu đồng để lắp mái tôn chống mưa do trần nhà bị rạn nứt.
Hơn nữa, sự lún sụt mặt đất ngày một trầm trọng, việc đền bù như vậy không phải là giải pháp tốt. Theo quan sát của chúng tôi, những vết nứt kéo dài trên mặt đất xuất hiện ở khắp nơi.
Đại diện UBND phường Hà Tu cho hay, đã có báo cáo lên UBND TP.Hạ Long, để thành phố có ý kiến với ngành than và tỉnh Quảng Ninh về vấn đề này.