Dòng sông đã từng xanh tươi...
Sáng ngày 19.3, vừa đến đầu làng Nho Lâm, một mùi hôi thối, tanh tưởi xộc thẳng vào mũi chúng tôi. Vậy mà, những người dân sinh sống trong làng đã phải “oằn mình” chịu đựng suốt vài năm qua.
Bà Lê Thị Cậy (1956) - người dân thôn Nho Lâm chia sẻ: “Tôi chuyển về thôn năm 2006. Hồi đó gió mát, mùa hè chỉ cần mở cửa là không phải bật quạt. Bây giờ nước sông đen ngòm, hôi thối đến mức không chịu nổi. Lúc nào tôi cũng phải đóng kín cửa. Mà kể cả đóng kín thì cũng không tài nào hết mùi hôi thối”.
Được biết, dòng sông này có tên là sông Bắc Hưng Hải (được người dân nơi đây gọi là sông Sặt). Theo bà Cậy, trước kia, bà thường được nhận cá, tôm từ những người cùng làng đi đánh bắt về cho. Đánh cá cũng là một trong những nghề nuôi sống người dân làng Nho Lâm. Còn bây giờ, cá tôm chết hết, loại cá duy nhất còn tồn tại được là cá rô. Nếu có đánh bắt được loại cá này, dân làng cũng không ai dám ăn. Vì vậy, làng Nho Lâm mất nghề đánh cá.
Bà Cậy có một người con gái duy nhất đi lấy chồng xa. Trước kia, bà bảo con cho cháu về chơi với bà để gia đình quây quần bên nhau. Nhưng hiện tại, bà chỉ mong con cháu đừng về. Bởi lẽ, người lớn còn không chịu nổi mùi hôi thối, sức khỏe của con trẻ còn dễ ảnh hưởng hơn. Nhiều đêm đi ngủ, bà phải đeo cả khẩu trang trên giường.
Ông Nguyễn Văn Động (SN 1961) quá bức xúc vì dòng sông đã từng gắn bó một thời với tuổi thơ, giờ trở nên đen ngòm. "Dòng sông này gắn liền với tuổi thơ của tôi và lũ trẻ con trong làng năm ấy. Vài năm trở lại gần đây, các công ty đến Ngọc Lâm xây dựng nhà máy. Kể từ khi ấy, dòng sông không còn trong vắt, xanh tươi như trước kia nữa", ông Động nói.
Ông Động trước kia là công nhân, sau này về hưu ông làm công việc lái đò đưa người dân qua lại thôn Nho Lâm (xã Ngọc Lâm, tỉnh Hưng Yên) với xã Thúc Kháng (huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương). Đứng trên chiếc đò chòng chành của ông động, PV không thể thở nổi kể cả có đeo khẩu trang.
Người dân không biết “cầu cứu” ai
Đáng lý, sông Bắc Hưng Hải là nguồn cung cấp nước tưới tiêu chủ yếu cho đồng ruộng của người dân trong làng. Thế nhưng, mỗi lần xả nước, bọt bẩn trắng xóa cao đến tận 1 mét, nước đen sì khiến nông dân làng Nho Lâm không dám xả ra đồng ruộng. Họ sợ rau màu chết vì bẩn trước khi chết vì hạn hán. Cách duy nhất người dân làng có thể làm là chờ đợi những cơn mưa.
Là một hộ dân thuần nông tại thôn - bà Lê Thị Hoa (SN 1956) đang lo lắng vì không biết sống sao khi ruộng nhà bà tan hoang cả. Đưa PV ra tận mẫu ruộng của nhà mình, bà Hoa bất lực chỉ biết “cầu cứu” ông trời cho mưa. Nếu tiếp tục chờ đợi từ nguồn nước của sông Bắc Hưng Hải, ruộng lúa của gia đình bà Hoa sẽ mất trắng.
Cả thu nhập chỉ chờ vào mẫu ruộng, con cá, nhưng thứ duy nhất nuôi sống gia đình của nhiều hộ dân làng Nho Lâm đứng trên nguy cơ mất sạch.
Ông Nguyễn Quang Tuyến - Trưởng thôn Nho Lâm cho biết: "Người dân chịu ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt hàng ngày vì nước sông nhiễm bẩn. Bây giờ không bơm được nước, dân kêu. Phạm vi dòng sông bị ô nhiễm phải gần 10km chứ không chỉ riêng làng tôi. Nếu bảo do công ty nào hay nguyên do tại sao sông bẩn thì tôi cũng không biết".
Ông Tuyến rất mong các cơ quan chức năng, đặc biệt bộ phận môi trường và công an để xử lý vấn đề này. Ông tâm sự là người được nhân dân giao cho trách nhiệm làm trưởng thôn để đề xuất ý kiến qua các hội nghị và cuộc họp. Mỗi đợt tiếp xúc cử tri, nhân dân đều ý kiến để cải thiện tình trạng ô nhiễm nguồn nước.
Ông Tuyến cũng đề nghị các cấp, các ngành phải vào cuộc để trả lại dòng sông xanh tươi và cuộc sống sinh hoạt bình thường cho người dân Nho Lâm.