Khoản 3 Điều 17 Luật lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở có hiệu lực từ 1.7.2024 quy định 4 trường hợp cho thôi tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, bao gồm:
Có đơn xin thôi tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Không bảo đảm sức khỏe theo giấy chứng nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thành lập, hoạt động theo quy định của pháp luật.
Không chấp hành nhiệm vụ được giao theo sự phân công, huy động của Công an cấp xã từ 2 lần trở lên mà không có lý do chính đáng, không hoàn thành nhiệm vụ hoặc lợi dụng, lạm dụng nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật và đã bị Công an cấp xã nhắc nhở bằng văn bản từ 2 lần trở lên mà vẫn tiếp tục vi phạm.
Vi phạm pháp luật hình sự đã có quyết định khởi tố bị can hoặc bị áp dụng biện pháp ngăn chặn theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự; bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính.
Về thủ tục cho thôi việc trật tự thôn được thực hiện theo Thông tư số 14/2024/TT-BCA.
Đối với trường hợp trật tự thôn nộp đơn xin thôi việc: Công an cấp xã chủ trì tiếp nhận đơn xin thôi tham gia lực lượng và trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn, công an cấp xã phối hợp với trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng ban công tác mặt trận ở thôn, tổ dân phố xem xét, có văn bản kèm theo Báo cáo đề nghị cho thôi tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, quyết định.
Đối với trường hợp trật tự thôn bị cho thôi việc: Công an cấp xã chủ trì, phối hợp với trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng ban công tác mặt trận ở thôn, tổ dân phố tập hợp thông tin, tài liệu, có văn bản kèm theo báo cáo đề nghị cho thôi tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở báo cáo chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, quyết định.
Thông tư số 14/2024/TT-BCA cũng quy định, trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản của công an cấp xã, chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, quyết định cho thôi tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở và giao công an cấp xã niêm yết công khai quyết định tại trụ sở Hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân, công an cấp xã, tại nhà văn hóa và các điểm sinh hoạt cộng đồng ở thôn, tổ dân phố.
