Cụ thể, theo quy định của Luật Đường sắt hiện hành, độ tuổi để được cấp giấy phép lái tàu là từ đủ 23 tuổi đến 55 tuổi đối với nam, từ đủ 23 tuổi đến 50 tuổi đối với nữ; có giấy chứng nhận đủ tiêu chuẩn sức khỏe”.
Tuy nhiên tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao Động 2019 quy định: “tuổi nghỉ hưu đối với nam là 62 tuổi bắt đầu từ năm 2028 và đối với nữ là 60 tuổi bắt đầu từ năm 2025;”
Khoản 3 Điều 169 Bộ luật Lao Động 2019 cũng quy định: “Người lao động bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi so với quy định tại khoản 2 Điều này tại thời điểm nghỉ hưu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác”.
Theo Cục Đường sắt, quy định về tuổi lái tàu trong Luật Đường sắt hiện hành là thấp hơn độ tuổi về hưu của người lao động.
Quy định này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động và việc sử dụng chức danh lái tàu của các doanh nghiệp kinh doanh đường sắt.
Không chỉ bất cập trong việc quy định mức tuổi trần của lái tàu. Hiện nay, "tuổi sàn" của lái tàu cũng quá cao so với thực tiễn.
Cục Đường sắt nhận định, độ tuổi tối thiểu để được cấp giấy phép lái tàu là 23 tuổi đối với cả nam và nữ. Quy định này nếu áp dụng đối với chức danh lái tàu trên đường sắt quốc gia, đường sắt chuyên dùng thì phù hợp với thực tế đào tạo, tuyển dụng và sử dụng chức danh này.
Tuy nhiên, đối với chức danh lái tàu trên đường sắt đô thị thì chưa phù hợp.
"Khi xây dựng quy định độ tuổi tối thiểu của người được cấp giấy phép lái tàu trong Luật Đường sắt 2017, do chưa có kinh nghiệm nhiều về công tác đào tạo chức danh nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ chạy tàu đường sắt đô thị nên đã quy định độ tuổi tối thiểu chung này cho các loại hình đường sắt: quốc gia, chuyên dùng và đường sắt đô thị", Cục Đường sắt thừa nhận.
Thời gian qua tại một số tuyến đường sắt đô thị mới lần đầu tiên đưa vào khai thác tại Việt Nam đều có công tác đào tạo, cấp chứng chỉ lái tàu cho các học viên lái tàu đô thị.
Theo đó để học lái tàu trên đường sắt đô thị, học viên lái tàu sau khi tốt nghiệp trung học là 19 tuổi, thời gian học lái tàu trung bình từ 1 đến 1,5 năm; thời gian vận hành khai thác thử trung bình 3 - 6 tháng.
Nếu áp dụng độ tuổi tối thiểu như quy định của Luật Đường sắt sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp kinh doanh đường sắt đô thị trong việc đào tạo, tuyển dụng chức danh lái tàu trên đường sắt đô thị.
Vì vậy, Cục Đường sắt nhấn mạnh việc điều chỉnh độ tuổi tối thiểu theo hướng giảm độ tuổi tuổi sàn được cấp giấy phép lái tàu đối với đường sắt đô thị là cấp thiết.
Những nội dung này cần được sửa đổi bổ sung trong Luật Đường sắt thời gian tới.