Đây là tuyến đầu tiên trong 8 tuyến đường sắt đô thị xuyên tâm Hà Nội, dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông được khởi công năm 2011 và ban đầu dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác năm 2015.
Dự án được triển khai thí điểm đầu tiên tại Hà Nội, bằng vốn vay của Chính phủ Trung Quốc và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam; được Bộ Giao thông Vận tải phê duyệt năm 2008 với tổng mức đầu tư ban đầu của dự án được phê duyệt năm 2008 là 8.769,9 tỉ đồng (tương đương 552,86 triệu USD).
Tuy nhiên, với nhiều lý do khách quan và chủ quan, dự án đã chậm tiến độ 6 năm và đội vốn hơn 9.200 tỉ đồng. Sau nhiều lần lỡ hẹn về đích, ngày 6.11.2021, dự án mới được Bộ Giao thông Vận tải bàn giao cho Thành phố Hà Nội để đưa vào khai thác.
Sau 2 tháng hoạt động, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông đã đảm bảo chạy tàu an toàn tuyệt đối, được đông đảo người dân ủng hộ và đón nhận một phương thức vận tải hành khách công cộng tiên tiến, hiện đại lần đầu có mặt ở Việt Nam. Hiện mỗi ngày đường sắt Cát Linh - Hà Đông vận chuyển bình quân hơn 14.900 hành khách.
Theo thông tin từ Bộ Giao thông Vận tải, Thành phố Hà Nội đánh giá đây là công trình tiêu biểu của Thủ đô, là biểu tượng của tình hữu nghị Việt Nam - Trung Hoa. Thành phố Hà Nội cũng đã xây dựng kế hoạch, phương án khai thác vân hành đảm bảo an toàn, chính xác. Triển khai phương án kinh doanh dịch vụ nhằm tận dụng lợi thế thương mại và tăng tiện ích cho hành khách đi tàu.
Đại diện Bộ Giao thông Vận tải – Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho biết, Bộ Giao thông Vận tải cam kết phối hợp chặt chẽ với UBND Thành phố Hà Nội trong công tác vận hành, khai thác an toàn giai đoạn đầu và trong thời gian bảo hành công trình. Đồng thời tiếp tục đôn đốc, chỉ đạo Tổng thầu EPC phối hợp với Công ty Metro Hà Nội thực hiện đầy đủ công tác bảo hành, bảo trì dự án theo quy định.
Trao đổi với PV Báo Lao Động về những khó khăn, vướng mắc sau 2 tháng hoạt động, ông Vũ Hồng Trường – Tổng Giám đốc Công ty Metro Hà Nội cho biết, mọi việc đến nay thuận lợi, các vướng mắc đều đã nằm trong kịch bản và những vẫn đề phát sinh đã được các bên phối hợp giải quyết nhanh chóng, không ảnh hưởng đến việc vận hành khai thác.
Sự kiện cắt băng khánh thành ngày 13.1.2022 đồng thời cũng là thời điểm đón hành khách thứ 1 triệu. "Trung bình mỗi ngày chúng ta vận chuyển được gần 15.000 hành khách qua tuyến đường sắt đô thị này" - ông Vũ Hồng Trường cho biết.