Đảm bảo an ninh, trật tự ngay từ cơ sở
Theo Thiếu tướng Phạm Công Nguyên, Cục trưởng Cục Pháp chế và Cải cách hành chính, tư pháp (Bộ Công an), trong điều kiện hiện nay, việc bố trí, sử dụng lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở sẽ mang lại những tác động tích cực, hiệu quả trong quản lý nhà nước về ANTT.
Mặt khác, do địa bàn cấp xã nhiều nơi có diện tích rộng, số lượng dân cư lớn nên cần thiết sử dụng lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở để hỗ trợ Công an cấp xã thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự. Qua đó mới có thể bao quát và bám sát hết địa bàn cơ sở, chủ động, kịp thời giải quyết ngay tại chỗ, ngay từ cơ sở các vụ, việc liên quan đến ANTT.
Sau khi kiện toàn, thống nhất lực lượng bảo vệ dân phố, lực lượng Công an xã bán chuyên trách đang được tiếp tục sử dụng hiện nay và các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng, tổ trưởng, tổ phó tổ dân phòng, tổng số người tham gia hoạt động trong lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở là khoảng 300.0000 người.
Trên cơ sở rà soát, đánh giá thực trạng hoạt động hiện nay của các lực lượng quần chúng đang tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, Luật quy định về nhiệm vụ của các lực lượng này sau khi được kiện toàn bảo đảm phù hợp với trình độ, năng lực và thể hiện rõ tính chất là tham gia hỗ trợ lực lượng Công an cấp xã trong công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở, không trùng lặp với nhiệm vụ của Công an cấp xã và chính quyền cơ sở.
Lực lượng này có 6 nhóm nhiệm vụ được giao, bao gồm: Hỗ trợ nắm tình hình về ANTT; Hỗ trợ xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; Hỗ trợ phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ; Hỗ trợ quản lý hành chính về trật tự xã hội; hỗ trợ vận động, giáo dục người đã có hành vi vi phạm pháp luật đang cư trú tại cơ sở; Hỗ trợ tuần tra bảo đảm ANTT, an toàn giao thông; Thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT khi được điều động.
Các địa phương đã sẵn sàng
Theo kế hoạch, ngày 1.7.2024, toàn quốc sẽ đồng loạt ra mắt lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở. Để chuẩn bị điều kiện tốt nhất cho Lễ ra mắt, Công an tỉnh Tuyên Quang đã chủ động phối hợp với UBND TP Tuyên Quang - đơn vị được lựa chọn tổ chức “điểm” của toàn tỉnh, huy động và huấn luyện lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, diễn tập thực binh các tình huống, diễu hành biểu dương lực lượng.
Theo dự kiến, toàn tỉnh Tuyên Quang sẽ thành lập 1.731 Tổ bảo vệ ANTT với 5.193 thành viên tham gia. Để hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở hiệu quả, Công an tỉnh Tuyên Quang đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương chủ động rà soát, tham mưu đề xuất mua sắm phương tiện, thiết bị, công cụ hỗ trợ, trang phục; bố trí nơi làm việc cho lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở.
Còn tại Vĩnh Phúc, Công an TP Phúc Yên đã tham mưu UBND Thành phố ban hành kế hoạch về triển khai Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở; kế hoạch về tổ chức lễ ra mắt và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các phòng, ban, đoàn thể, UBND các xã, thị trấn phối hợp Công an Thành phố để tổ chức lễ ra mắt bảo đảm nội dung, chương trình.
Đại tá Nguyễn Văn Công, Phó Giám đốc Công an tỉnh cho biết, đến giờ này, công tác chuẩn bị đã cơ bản hoàn thành, Công an các đơn vị, địa phương đã chủ động, tích cực, khẩn trương hoàn thành các điều kiện cần thiết phục vụ lễ ra mắt cũng như bảo đảm cho lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đi vào hoạt động hiệu quả.
Đồng thời, rà soát các nhiệm vụ cụ thể, cơ sở vật chất; phân công, triển khai lực lượng, phương tiện, điều kiện gắn với trách nhiệm của từng cá nhân, sẵn sàng để lễ ra mắt thành công tốt đẹp.
Theo Bộ Công an, để đảm bảo lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở hoạt động hiệu quả, đúng vị trí, chức năng, Công an các đơn vị, địa phương đã tham mưu lãnh đạo Bộ Công an tham mưu với Chính phủ ban hành 1 nghị định, Bộ Công an ban hành 1 thông tư, 2 văn bản hướng dẫn kiện toàn thống nhất lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở và hướng dẫn thực hiện bảo đảm sử dụng trang phục, huy hiệu, phù hiệu của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở.
Các địa phương, toàn quốc sẽ có khoảng 82.213 Tổ bảo vệ ANTT với 286.216 thành viên. Đây là lực lượng nòng cốt cùng với Công an chính quy sẽ giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, góp phần phát triển kinh tế, xã hội địa phương.
Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở (Luật số 30) được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp thứ 6 thông qua vào ngày 28.11.2023, có hiệu lực thi hành từ ngày 1.7.2024 đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng, vững chắc, toàn diện cho việc xây dựng, củng cố, duy trì lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở; góp phần kiện toàn, sắp xếp, bố trí lực lượng, tinh gọn đầu mối gắn với hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của từng tổ chức cơ sở; kịp thời đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình mới.
Luật gồm 05 Chương, 33 Điều, quy định về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, nguyên tắc tổ chức, hoạt động, quan hệ công tác, xây dựng lực lượng, bảo đảm điều kiện hoạt động và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức đối với lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở.