Vi phạm nghiêm trọng quy trình khám chữa - bệnh
Nhân viên của Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn đã mang mẫu máu của bệnh nhân từ phòng lấy mẫu sang khoa Vi sinh để test trên bộ dụng cụ xét nghiệm nhanh HIV và viêm gan B. Thay vì để nguyên bộ test như hướng dẫn của nhà sản xuất chỉ dùng cho một bệnh nhân, nhân viên khoa Vi sinh cắt đôi test để xét nghiệm cho 2 bệnh nhân. Ngoài ra, xét nghiệm miễn dịch bán tự động (ELISA) cũng được các kỹ thuật viên tại phòng miễn dịch làm theo cách “độc nhất vô nhị”: Trộn nhiều mẫu máu của bệnh nhân làm một rồi mới tiến hành xét nghiệm.
GS-TS Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, Đại biểu Quốc hội khóa XIV - cho biết, ông rất “bàng hoàng và choáng khi biết thông tin”.
GS Trí phân tích, với mỗi thanh kit, nhà sản xuất phải tính toán chiều rộng, sâu, dài và qua hàng vạn thử nghiệm mới đưa ra được thông số. Từ đó mới có đủ lượng kháng thể để phát hiện kháng nguyên trong mẫu máu, nếu ít hơn sẽ không thể được. Việc cắt đôi thanh kit sẽ để lọt các trường hợp có tác nhân gây bệnh. Trường hợp nồng độ thấp sẽ bị bỏ sót, gây nên hiện tượng âm tính giả. Nếu tiếp tục, sẽ có nhiều trường hợp đã nhiễm bệnh nhưng lại có kết quả âm tính.
Ông cũng cho rằng, việc trộn 4 mẫu máu lại với nhau để làm xét nghiệm là một sai sót. Khi trộn, lượng kháng nguyên gây bệnh được pha loãng, nếu xét nghiệm, rất nhiều trường hợp đã nhiễm bệnh nhưng nồng độ để phát hiện ít quá nên không phát hiện được, tức âm tính giả. “Hai sai phạm, hai hành động này tôi đánh giá là rất nguy hiểm, làm lọt người nhiễm bệnh, nhất là bệnh nhân HIV” - GS Trí nói.
Trước thông tin việc trộn các mẫu máu trong xét nghiệm miễn dịch bán tự động (ELISA) từng được thực hiện trước đây ở nước ta trong thời kỳ khó khăn, nhằm tiết kiệm ngân sách, GS Trí khẳng định: “Nếu bằng kỹ thuật ELISA, tuyệt đối không được phép trộn mẫu máu để làm xét nghiệm (pool)”. Việc trộn mẫu máu có thể được làm nhưng với kỹ thuật PCR.
Còn theo đại biểu Phạm Văn Hòa - Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, trong lĩnh vực y tế thì việc thực hiện đúng quy trình khám, chữa bệnh là hết sức cần thiết. Vì chỉ cần một khâu sai sót là có thể kéo theo nhiều hệ lụy, gây nguy hiểm cho người bệnh.
“Tôi cho rằng trong vụ việc này, hành vi cắt đôi các que thử HIV, viêm gan B của một số cán bộ y tế Bệnh viện Xanh Pôn là không thể chấp nhận và vi phạm nghiêm trọng quy trình khám, chữa bệnh. Nó có thể làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm do liều lượng test không đủ đáp ứng, kéo theo nhiều hệ lụy cho người bệnh mà chúng ta không thể lường trước được. Điều đáng lên án là hành vi này còn thể hiện sự vi phạm, xuống cấp nghiêm trọng đạo đức nghề nghiệp của một số cán bộ y tế.
Trong vụ việc này, các cơ quan chức năng vào cuộc cần làm rõ hành vi sai phạm, động cơ mục đích, yếu tố vụ lợi. Trong trường hợp đủ căn cứ thì có thể truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các cá nhân có liên quan về tội vi phạm quy định về khám chữa bệnh” - đại biểu Hòa nhấn mạnh.
“Tham nhũng vặt”, hậu quả không hề “vặt”
Tại Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện đổi mới phong cách, thái độ phục vụ hướng tới sự hài lòng của người bệnh - bệnh viện xanh, sạch, đẹp tổ chức vào tháng 6.2019, người đứng đầu ngành y tế khi đó là PGS-TS Nguyễn Thị Kim Tiến đã dẫn ra nhiều con số để khẳng định công tác phòng, chống tham nhũng trong ngành y tế đạt được nhiều hiệu quả. Theo bà Tiến, chỉ số tham nhũng vặt tại các bệnh viện đã giảm từ hơn 20% xuống còn 9% vào năm 2017 và dưới 4/1000 trong năm 2018. Có được điều này là nhờ những nỗ lực của ngành y tế nhằm nâng cao chất lượng phục vụ, hướng tới sự hài lòng của người bệnh trong suốt 5 năm qua.
Nêu quan điểm về điều này, đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa cho rằng, đúng là ngành y tế thời gian qua đã có nhiều thành tựu trong việc nâng cao dịch vụ khám-chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe của người dân. Tuy nhiên, tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, các biểu hiện của tham nhũng vặt vẫn diễn ra nhiều nơi, ngày càng tinh vi như kê khống số thuốc, bớt xén vật tư y tế... Mới đây là việc Trưởng phòng Điều dưỡng (Bệnh viện Nhi Nam Định) có biểu hiện “đồng lõa” để cấp dưới “ăn bớt” thuốc nhằm trục lợi, hay việc cắt que thử ở Bệnh viện Xanh Pôn.
Ông cho rằng, dù là tham nhũng vặt nhưng hậu quả là “không hề vặt”, bởi những hành vi này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người dân. Theo ông Hòa, để ngăn chặn những sự việc này, đòi hỏi đội ngũ y bác sĩ, những người làm trong ngành y tế phải coi việc “người dân bị bệnh như mình đang bị bệnh. Có như vậy mới thấm thía nỗi đau của bệnh nhân, để điều trị bằng cả tâm và đức”.
Còn theo GS Nguyễn Anh Trí, cần làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở y tế. Như vụ việc ở Bệnh viện Xanh Pôn cho thấy có sự buông lỏng công tác quản lý chất lượng, gồm nhiều hoạt động mua sắm trang thiết bị, sử dụng thiết bị, đánh giá kết quả sử dụng hàng ngày và nhiều công tác khác… Sự buông lỏng này đã đe dọa trực tiếp đến sức khỏe của người dân.
Người bệnh có thể khởi kiện bệnh viện đòi bồi thường
Để có căn cứ xử lý các cá nhân liên quan trong vụ nhân viên Bệnh viện Xanh Pôn cắt đôi que thử HIV, Luật sư Bùi Đình Ứng cho rằng, cơ quan chức năng cần làm rõ hành vi của các nhân viên đã diễn ra lâu chưa, từ thời điểm nào?
Khi xác định được thời điểm, thì người dân có quyền kiện, yêu cầu bệnh viện phải bồi thường thiệt hại, nếu thời gian mình làm xét nghiệm trùng với thời điểm các nhân viên y tế ở đây có hành vi gian dối.
“Trước tiên phải bồi thường số tiền bệnh nhân đã phải bỏ ra cho một dịch vụ lừa dối khách hàng. Thứ hai, nếu người dân có hậu quả xảy ra, như kết quả test không chính xác, làm bệnh tình nặng thêm, tổn thất về mặt sức khỏe thì những người có hành vi sai trái có thể phải chịu trách nhiệm hình sự”- Luật sư Bùi Đình Ứng nhấn mạnh.
Thạc sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường cũng cho rằng, trong trường hợp này, những người đã làm dịch vụ, nếu nghi ngờ về kết quả có thể yêu cầu tiến hành xét nghiệm lại. Nếu kết quả xét nghiệm bị thay đổi, người bệnh hoàn toàn có quyền khởi kiện yêu cầu Bệnh viện bồi thường thiệt hại trong trường hợp có thiệt hại xảy ra theo quy định tại Điều 584 Bộ luật dân sự 2015, có thể bao gồm thiệt hại về sức khỏe bị xâm phạm, thiệt hại về tổn thất tinh thần. Bích Hà
Bộ Y tế vào cuộc vụ cắt đôi que thử HIV, viêm gan B
Ông Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám Chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa ký công văn khẩn gửi Giám đốc Sở Y tế Hà Nội yêu cầu Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn cầu xác minh, rà soát quy trình và xử lý sai phạm (nếu có) về vụ việc cắt đôi que thử HIV, viêm gan B để trục lợi tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn. Đồng thời yêu cầu báo cáo trước ngày 15.12 để tổng hợp báo cáo lãnh đạo Bộ Y tế.
Cục Phòng, chống HIV/AIDS- Bộ Y tế cũng đã có công văn khẩn số 1059/AIDS-GSXN yêu cầu báo cáo ngay sự việc này. Tiến sĩ Hoàng Đình Cảnh - Phó Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS - Bộ Y tế cho rằng vụ việc ở Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn là “chưa từng xảy ra, rõ ràng các kỹ thuật viên đã làm hoàn toàn sai quy trình kĩ thuật và sai cả hướng dẫn của nhà sản xuất. Còn mục đích, động cơ đằng sau hành vi này, thì cần phải cơ quan chức năng vào cuộc điều tra”.
Cục Phòng, chống HIV/AIDS yêu cầu Sở Y tế Hà Nội chỉ đạo các đơn vị liên quan kiểm tra công tác xét nghiệm HIV trên địa bàn Thành phố Hà Nội và rà soát việc thực hiện quy định đảm bảo chất lượng xét nghiệm HIV tại Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn. T.Linh
Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn phải chịu trách nhiệm
Trả lời báo chí, ông Nguyễn Đình Hưng - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn - cho biết, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn đang sử dụng 2 hình thức test xét nghiệm HIV và viêm gan B. Loại thứ nhất xét nghiệm theo hình thức đấu thầu của bệnh viện, loại thứ 2 là test xét nghiệm của Công ty Lục Tỉnh cung cấp. Ông này phủ nhận trục lợi từ việc “bẻ đôi” que thử HIV, viêm gan B và lý giải rằng video ghi lại cảnh nhân viên của khoa vi sinh cắt đôi que thử xét nghiệm là mẫu test tặng của Công ty Lục Tỉnh. Đây chỉ là thử nghiệm riêng của khoa, độc lập và không phải test xét nghiệm thường quy cho bệnh nhân.
Trao đổi với phóng viên Lao Động trước vụ việc này, cán bộ của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Kỹ thuật Lục Tỉnh (xin được giấu tên) tỏ ra vô cùng bất ngờ trước hành vi cắt đôi que thử HIV, viêm gan B mà cán bộ, nhân viên y tế của Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn đã làm. Vị này khẳng định, nếu cắt đôi que thử HIV, viêm gan B như vậy, dù để thử nghiệm hay để xét nghiệm cho bệnh nhân thì bệnh viện đã làm sai hoàn toàn. Dù là hàng khuyến mại, hàng mẫu, hàng tặng, hàng làm thật cho bệnh nhân, hàng dùng thử hay bất cứ loại hàng gì cũng không bao giờ được phép cắt ra như vậy vì chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
