Công trình thủy điện Đăk Ba được xây dựng trên suối Đăk Ba (tên địa phương là suối Đăk Bua), là nhánh suối cấp 1 đầu nguồn sông ĐăkĐrinh, thuộc địa giới xã Sơn Bua và xã Sơn Mùa, huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi, do Công ty CP Bách Thiên Lộc (đơn vị 100% vốn của Tổng Công ty Vinaconex) là chủ đầu tư.
Dự án thủy điện Đăk Ba được UBND tỉnh Quảng Ngãi cấp chủ trương đầu tư lần đầu vào năm 2015. Sau 3 lần điều chỉnh chủ trương đầu tư, dự án được nâng tổng vốn đầu tư lên 1.085 tỉ đồng.
Tháng 1.2023, thủy điện Đăk Ba hoàn thành toàn bộ các hạng mục và đi vào vận hành thương mại. Đến thời điểm này, sản lượng phát điện đã đạt trên 40 triệu kWh. Tuy nhiên, hiện phần lớn diện tích của dự án chưa được Nhà nước giao đất, cho thuê đất.
Tổng diện tích dự án gần 35ha, trong đó chỉ có 3,5ha đã được cấp cho chủ đầu tư. Đây là phần diện tích xây dựng nhà máy, nhà điều hành, trạm phân phối và một phần kênh xả.
Theo tìm hiểu của phóng viên, phần lòng hồ, một phần kênh xả của dự án vẫn chưa được tỉnh giao đất, cho thuê đất, nguyên nhân là do phần lòng hồ đang vướng thủ tục xử lý tài sản công, một phần kênh xả chưa được phép xây dựng.
Giải thích nguyên nhân vì sao còn thiếu nhiều thủ tục pháp lý quan trọng, nhưng chủ đầu tư tiến hành xây dựng và đưa vào vận hành, chủ đầu tư cho rằng muốn đẩy nhanh tiến độ dự án. Do đó, đơn vị này đã thực hiện song song việc xây dựng và xin thuê đất. Tuy nhiên, do thủ tục về đất đai kéo dài nên dự án đã hoàn thành nhưng thủ tục về đất đai chưa hoàn thiện.
Không chỉ tích nước khi chưa được giao đất, Công ty cổ phần Bách Thiên Lộc còn xây dựng phần kênh xả trái phép. Theo thiết kế, một phần tuyến kênh xả của dự án băng qua đường ĐT-05. Đây là khu vực nằm trong quy hoạch đô thị huyện Sơn Tây. Để thực hiện hạng mục này, doanh nghiệp buộc phải xin cấp phép xây dựng. UBND huyện Sơn Tây đã có văn bản yêu cầu Công ty Bách Thiên Lộc xin giấy phép theo quy định. Tuy nhiên, công ty này vẫn ngang nhiên thi công hoàn thiện hạng mục này, đưa vào sử dụng.
Ông Đinh Trường Giang - Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây, cho biết: "Chủ đầu tư không kịp thời báo cáo tiến độ thi công và trình tự pháp lý của dự án cho các cơ quan liên quan. Điều này dẫn đến việc giám sát, quản lý đối với dự án còn thiếu sót. Các cơ quan chuyên môn đang xem xét xử phạt sai phạm của công ty. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng yêu cầu Công ty cổ phần Bách Thiên Lộc phải hoàn thiện thủ tục xin thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo đúng quy định của pháp luật".
