Chiều 28.4, tại phiên họp Hội đồng nghệ thuật xây dựng tượng vua Lý Thái Tông và cố Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao qua các thời kỳ, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho hay: Ngành đã tổ chức buổi hội thảo khoa học lịch sử có sự tham gia của các nhà sử học hàng đầu Việt Nam trong nhiều tháng.
Ngành đã lấy ý kiến của những nhà khoa học lịch sử, hơn 70% tiến cử lấy biểu tượng là vua; Những người không phải làm về lịch sử có 85% ý kiến đồng tình. Ngoài ra đơn vị còn lấy ý kiến trên mạng Internet, khá công phu.
Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho hay, theo ý kiến các nhà sử học, lựa chọn 1 nhân vật đại diện cho nền tư pháp nước nhà có ý nghĩa lớn, trong việc tôn vinh những cống hiến của các bậc tiền bối. Qua đó cũng khẳng định thượng tôn pháp luật, tuân thủ pháp luật của đất nước, dân tộc từ hàng trăm năm trước.
Theo đó, từ ý kiến của các nhà sử học, với việc lựa chọn và tôn vinh nhân vật tiêu biểu trong lịch sử cho nền tư pháp nước nhà có tác dụng giáo dục truyền thống, giáo dục người dân tuân thủ pháp luật.
Chánh án Nguyễn Hòa Bình cũng cho hay, việc làm này không phải chỉ có Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới cũng làm như vậy. Trên cơ sở đó, các nhà điêu khắc đã phác thảo mấy hình tượng, lấy ý kiến người dân,
"Ngày hôm nay là kết thúc giai đoạn lấy ý kiến. Thu nhận được thông qua phương tiện thông tin đại chúng, tin nhắn, phản hồi. Chúng ta tôn trọng ý kiến đó", Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình nói. Ông cũng cho hay, tất cả các ý kiến có thiện chí góp ý, ngành tòa phải lắng nghe.
Trên cơ sở tập hợp chung, lấy ý kiến của các nhà chuyên môn, điêu khắc... để báo cáo cấp thẩm quyền quyết định. "Chúng ta làm những việc mà không có tác dụng cho cuộc đời thì cũng không nên", Chánh án Tòa án nhân dân tối cao nói.
Chánh văn phòng Tòa án nhân dân Tối cao Ngô Tiến Hùng, Thư ký hội đồng báo cáo: Việc thực hiện lựa chọn nhân vật lịch sử tiêu biểu trong suốt 2 năm qua. 75% các nhà sử học, khoa học lựa chọn vua Lý Thái Tông trong hoạt động xét xử. Trên cơ sở đó, Tòa án nhân dân Tối cao đã tổ chức lấy ý kiến của cán bộ công chức trong và ngoài ngành tòa án nhân dân đối với các nhân vật lịch sử. "82% đã lựa chọn vua Lý Thái Tông", ông Hùng nói.
Cũng theo ông Hùng, ngành đã xin ý kiến các cơ quan ban ngành trung ương, như: Văn phòng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông... về nhân vật lựa chọn. Phần lớn đồng thuận.
Ban chỉ đạo đã thống nhất lựa chọn vua Lý Thái Tông. Theo báo cáo, thực tế trên thế giới có nhiều nước đã lựa chọn nhân vật tiêu biểu làm biểu tượng công lý.
Ông Hùng thông tin, tới ngày 28.4, có nhiều cơ quan báo chí đưa tin về hoạt động này, nhận được nhiều ý kiến tham gia góp ý. Ngoài đồng thuận, cũng có ý kiến không đồng tình.
Văn phòng Tòa án nhân dân Tối cao cho biết, việc lựa chọn vua Lý Thái Tông tôn vinh vua làm nhân vật tiêu biểu được tiến hành chặt chẽ. Hiện nay trên thế giới có gần 100 nước lựa chọn nhân vật tiêu biểu để đại diện cho việc xét xử, trong đó có nhiều nước chọn vua. "Việc xây dựng tượng vua Lý Thái Tông đặt tại Quảng trường Công Lý của Tòa án nhân dân Tối cao trụ sở mới ở 43 Hai Bà Trưng", ông Hùng thông tin.
Việc thiết kế và kinh phí xây dựng tượng nằm trong gói Dự án xây dựng trụ sở đã được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Hiện nay, Tòa án nhân dân tối cao không có chủ trương xây dựng ở các tòa án khác.
