Theo UBND quận 8, dự án chỉnh trang đô thị, di dời và tái định cư, cải thiện điều kiện sống cho các hộ dân ở trên và ven bờ Bắc kênh Đôi (thuộc các phường 8, 9, 10, 12, 14).
Dự án này có tổng diện tích đất thu hồi gần hơn 54.300m2. Hiện UBND quận 8 đang thực hiện việc thu hồi đất. Qua khảo sát ban đầu có gần 90% hộ dân không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Theo UBND quận 8, dự án ảnh hưởng đến 1.013 hộ dân (với hơn 3.550 người) nên việc di dời số lượng nhà và người dân quá lớn sẽ gây xáo trộn cho cuộc sống người dân; trong khi quỹ nhà tái định cư, nhà ở xã hội hoặc nền đất tái định cư đang thiếu, không đủ đáp ứng nhu cầu của người dân.
Do đó, UBND quận 8 đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù theo hướng có lợi cho người dân nhằm tạo thuận lợi trong việc di dời, giải tỏa phục vụ dự án; đồng thời, cải thiện đời sống của người dân sau khi giải tỏa.
Cụ thể, những căn nhà lấn chiếm có một phần trên đất, một phần trên rạch phải di dời toàn bộ thì ngoài việc được bồi thường hỗ trợ theo quy định hiện hành, còn được hỗ trợ một khoản nhất định. Ví dụ công trình xây dựng trước ngày 15.10.1993 được hỗ trợ bằng 40% trị giá đất ở để tính bồi thường theo diện tích xây dựng nhà thực tế nhưng không quá 40m²/hộ.
Trường hợp xây dựng từ ngày 15.10.1993 đến trước ngày 1.7.2004 được hỗ trợ bằng 30% nhưng không quá 40m²/hộ; xây dựng từ ngày 1.7.2004 đến trước ngày 1.7.2006 hỗ trợ bằng 20% nhưng không quá 40m²/hộ...
Từ nay đến năm 2020, TPHCM phải hoàn tất và thực hiện dự án di dời toàn bộ 20.000 căn nhà trên và ven kênh rạch. Tuy nhiên, do kết quả di dời vẫn chưa mang tính đột phá nên để về đích đúng tiến độ là rất khó khăn.
Cụ thể, đối với nhóm dự án thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách, UBND TPHCM chỉ mới ghi vốn chuẩn bị đầu tư cho 13 dự án.
Nhóm dự án theo hình thức đối tác công tư (PPP) có 6 dự nhưng hiện mới có 2 dự án được giao. Tuy nhiên, cả 2 dự án không thực hiện được do năng lực nhà đầu tư.
Trong khi đó, việc di dời và tái định cư cho các hộ dân sống ven kênh Đôi, rạch Hàng Bàng, Xuyên Tâm... đang gặp khó khăn trong công tác giải toả. Việc thực hiện quỹ nhà phục vụ công tác tái định cư hiện nay thiếu trầm trọng.
Theo Sở Xây dựng TPHCM, muốn kế hoạch di dời nhà ven kênh, rạch không bị vỡ, TPHCM phải có cơ chế đặc biệt trong công tác bồi thường giải pháp mặt bằng.
Theo đó, ngoài việc bồi thường và hỗ trợ về đất theo quy định thì cần hỗ trợ phần diện tích lấn chiếm kênh rạch của người dân áp dụng theo tỉ lệ %. Mục đích khuyến khích người dân chấp hành và nhanh chóng di dời, bàn giao mặt bằng.
