Ngày 18.6, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo quyết định ban hành quy định về quản lý và sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố trên địa bàn TPHCM.
Theo dự thảo, cá nhân hoặc tổ chức nếu sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố làm điểm trông giữ xe, hoạt động kinh doanh dịch vụ, mua bán hàng hóa, tổ chức đám cưới, đám tang và một số hoạt động khác thì phải đóng phí.
UBND quận, huyện xem xét cấp phép theo quy định. Mọi hoạt động phải đảm bảo chừa chiều rộng hè phố cho người đi bộ lưu thông tối thiểu từ 1,5m.
Góp ý cho dự thảo, luật sư Nguyễn Văn Hậu - Phó Chủ tịch Hội Luật gia TPHCM cho rằng, việc thu phí sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố cần phải được tổ chức triển khai, quản lý một cách chặt chẽ và phân công trách nhiệm rõ ràng của các cấp.
Ông Hậu cho rằng, giao cho quận, huyện, phường, xã có trách nhiệm như thế nào, quyền hạn đến đâu phải được nêu rõ; không được cho phép tràn lan và ai, cấp nào làm sai thì người đó phải chịu trách nhiệm.
“Tuy nhiên, việc thu phí giao về các địa phương sẽ dễ xảy ra tiêu cực như tình trạng lợi ích nhóm hay bảo kê. Vì vậy, cần nghiên cứu, tiến hành quản lý hiệu quả hoặc giao cho một đơn vị trực thuộc thu phí để tránh tính trạng tiêu cực này thì mới đảm bảo được lợi ích cho nhân dân” – ông Hậu – nói.
Cũng theo luật sư Nguyễn Văn Hậu, thực trạng hiện nay, có tình trạng cán bộ bảo kê cho phép sử dụng vỉa hè còn nhiều. Dù đã có nhiều chiến dịch “giành lại vỉa hè cho người đi bộ”, tuy nhiên những chiến dịch này không được tổ chức thường xuyên, chỉ diễn ra một thời gian nhất định khiến tình trạng lấn chiếm lề đường, vỉa hè lại tiếp tục tái diễn. Thực trạng trên đã đặt ra vấn đề về hiện tượng bảo kê hoặc buông lỏng diễn ra ngày càng phổ biến và công khai trong việc lập lại trật tự lòng lề đường, vỉa hè.
Vì vậy, luật sư Hậu cho rằng cần thiết phải siết chặt công tác quản lý trong nội bộ cơ quan và kiểm soát chặt chẽ, xử lý nghiêm khắc những trường hợp vi phạm. Đồng thời phải có quy định chế tài như xử lý cán bộ, công chức lạm quyền, cấp phép không đúng quy định.
Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Minh Hòa - nguyên Trưởng Khoa Đô thị học (Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn TPHCM) cho rằng dự thảo chủ yếu nói đến vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước mà quên đề cập đến đối tượng sử dụng họ là ai, được được quyền lợi, nghĩa vụ gì?. Do đó ông Hòa cho rằng dự thảo cần xem xét bổ sung yếu tố vai trò, trách nhiệm của người sử dụng.
Ông Trần Thanh Bình – Phó Chủ tịch UBND quận 3 cho rằng, khi cho phép sử dụng một phần vỉa hè, lòng đường để kinh doanh, làm bãi đậu xe công cộng thì nhu cầu gửi xe và nhiều người dân bán hàng rong sẽ được giải quyết.
Tuy nhiên, nếu không quản lý tốt sẽ dẫn đến tình trạng lấn chiếm bát nháo. Bên cạnh đó, việc tổ chức thu phí ra sao, đơn vị nào thực hiện cũng cần tính kỹ vừa đảm bảo việc thu, quản lý và sử dụng phí thu hiệu quả, đúng mục đích. Đặc biệt, điều kiện sử dụng vỉa hè, lòng đường phải được đặt ra để đảm bảo khi dùng một phần vỉa hè, lòng đường để giữ xe, kinh doanh vẫn không ảnh hưởng đến người đi bộ, đến việc lưu thông.
